Niue Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT -11 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 19°3'5 / 169°51'46 |
| izo kodlamak |
| NU / NIU |
| walýuta |
| Dollar (NZD) |
| Dil |
| Niuean (official) 46% (a Polynesian language closely related to Tongan and Samoan) Niuean and English 32% English (official) 11% Niuean and others 5% other 6% (2011 est.) |
| elektrik |
 Ⅰ Awstraliýa wilkasyny ýazyň |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Alofi |
| banklaryň sanawy |
| Niue banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 2,166 |
| meýdany |
| 260 KM2 |
| GDP (USD) |
| 10,010,000 |
| telefon |
| -- |
| Jübi telefony |
| -- |
| Internet eýeleriniň sany |
| 79,508 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 1,100 |
Niue giriş
|
Günorta Pacificuwaş ummanyň halkara senesi çyzygynyň gündogar tarapynda ýerleşýän Niue Polineziýa adalaryna degişlidir. Niue dünýäde ikinji orunda durýan tegelek merjen gaýasydyr we "Polineziýa rif" ady bilen bellidir. Täze Zelandiýa Oklend 2600 km uzaklykda. Samoanyň demirgazygyndan takmynan 550 km, günbatarda Tonga Tonga 269 km, Kuk adalarynda Rarotonga adasyndan 900 km gündogarda ýerleşýär. Günorta Pacificuwaş ummanynda, günbatar uzynlygy 170 gradus we günorta giňligi 19 dereje. Lander meýdany 260 inedördül kilometre, aýratyn ykdysady zona 390 inedördül kilometre deňdir. . Meýdany 261,46 inedördül kilometre barabardyr. Ilaty 1620 (2018). Niueitler polineziýaly milletden bolup, Niue we Iňlis dilinde gürleýärler. Adanyň günortasynda we demirgazygynda iki şiwede gürleýärler we Eclisia Niue-e ynanýarlar. Grurt granadilla, kokos, limon, banan we ş.m. öndürýär. Miwe gaýtadan işleýän zawodlar bar. Markalaryň satuwy hem möhüm ykdysady girdeji. Paýtagt Alofi. Niue Täze Zelandiýada erkin kärdeşler arkalaşygydyr we Niue üçin esasy girdeji çeşmesi daşary ýurt kömegi. Niue ähli ýaşaýjylary mugt internet bilen üpjün edýär we şol bir wagtyň özünde Wi-Fi simsiz internete giren ilkinji ýurt boldy, ýöne ähli obalar internete birigip bilmeýär. Niue-nyň walýutasy Täze Zelandiýa dollary. Niue-nyň ykdysady ulgamy gaty az, jemi milli önümi bary-ýogy 17 million Täze Zelandiýa dollary (2003-nji ýyldaky statistika) [6]. Ykdysady işleriň köpüsi hökümetiň jogapkärçiligidir we Niue 1974-nji ýylda garaşsyz bolanyndan bäri hökümet ýurduň ykdysadyýetine doly gözegçilik edipdir. Şeýle-de bolsa, 2004-nji ýylyň ýanwar aýynda tropiki siklon döräli bäri hususy kompaniýalara ýa-da konsorsiýalara goşulmaga rugsat berildi we hökümet senagat seýilgählerini gurmak we tupan bilen ýok edilen kärhanalaryň durkuny täzelemäge kömek bermek üçin hususy konsorsiýa üçin 1 million Täze Zelandiýa dollaryny bölüp berdi. Daşary ýurt kömegi (esasanam Täze Zelandiýadan) Niue üçin esasy girdeji çeşmesidir. Häzirki wagtda Täze Zelandiýada 20,000 töweregi Niueýaly ýaşaýar. Niue her ýyl takmynan 8 million Täze Zelandiýa dollaryny (5 million ABŞ dollary) alýar. Adadaky ortaça adam ýylda 5000 Täze Zelandiýa dollar kömek alyp biler. Iki erkin birleşme şertnamasyna laýyklykda Niueanlylar Täze Zelandiýanyň raýatlary we Täze Zelandiýa pasportlary bar. Niue ".nu" internet domen adyny hususy kompaniýa ygtyýarlandyrdy. Niue şäherindäki ýeke-täk internet hyzmatyny üpjün ediji (ISP), ähli ýaşaýjylara mugt internete girmegi üpjün edýän Niue internet ulanyjy jemgyýeti (IUSN); Niue hem Wi-Fi simsiz internete giren ilkinji ýurt boldy, ýöne hemme obalar däl Şeýle hem internete birigip bilýär. Niue 2020-nji ýylda milli oba hojalygyny organizasiýa etmegi maksat edinipdi. Şu güne çenli şuňa meňzeş meýilnamalary bar we ilki bilen bu maksada ýetmegi wada berýän ýurtlaryň arasynda ýurt. |