Çernogoriýa Esasy maglumatlar
Timeerli wagt | Wagtyňyz |
---|---|
|
|
Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
UTC/GMT +1 sagat |
giňişlik / uzynlyk |
---|
42°42'36 / 19°24'36 |
izo kodlamak |
ME / MNE |
walýuta |
Euroewro (EUR) |
Dil |
Serbian 42.9% Montenegrin (official) 37% Bosnian 5.3% Albanian 5.3% Serbo-Croat 2% other 3.5% unspecified 4% (2011 est.) |
elektrik |
C Europeanewropa 2 pin ýazyň F görnüşli Şuko wilkasy |
Döwlet baýdagy |
---|
maýa |
Podgorica |
banklaryň sanawy |
Çernogoriýa banklaryň sanawy |
ilaty |
666,730 |
meýdany |
14,026 KM2 |
GDP (USD) |
4,518,000,000 |
telefon |
163,000 |
Jübi telefony |
1,126,000 |
Internet eýeleriniň sany |
10,088 |
Internet ulanyjylarynyň sany |
280,000 |
Çernogoriýa giriş
Çernogoriýa bary-ýogy 13,800 inedördül kilometre barabardyr. Europeewropadaky Balkan ýarym adasynyň demirgazyk-merkezi böleginde, Adriatik deňziniň gündogar kenarynda, demirgazyk-gündogarda Serbiýa, günorta-gündogarda Albaniýa, demirgazyk-günbatarda Bosniýa we Gersegowina we günbatarda Horwatiýa ýerleşýär. Howa esasan kontinental howadyr, kenarýaka sebitlerinde Ortaýer deňzi howasy bar. Paýtagty Podgorika, resmi dili Çernogoriýa we esasy din prawoslaw. Gözden geçirmek Çernogoriýa Çernogoriýa Respublikasy diýilýär, meýdany bary-ýogy 13,800 inedördül kilometre barabardyr. Europeewropadaky Balkan ýarym adasynyň demirgazyk-merkezi böleginde, Adriatik deňziniň gündogar kenarynda ýerleşýär. Demirgazyk-gündogar Serbiýa, günorta-gündogar Albaniýa, demirgazyk-günbatarda Bosniýa we Gersegowina, günbatary Horwatiýa bilen baglanyşýar. Howa esasan kontinental howadyr, kenarýaka sebitlerinde Ortaýer deňzi howasy bar. Januaryanwar aýynda ortaça temperatura -1 ℃, iýul aýynda ortaça temperatura 28 is. Annualyllyk ortaça temperatura 13,5 is. Beöň 6-njy asyrdan 7-nji asyra çenli käbir slawýanlar karpatlylardan geçip, Balkanlara göçüpdirler. IX asyrda slawýanlar ilkinji gezek Çernogoriýada "Duklia" döwletini döretdiler. Birinji jahan urşundan soň Çernogoriýa ugugoslawiýa Patyşalygyna goşuldy. Ikinji jahan urşundan soň Çernogoriýa ugugoslawiýa Sosialistik Federal Respublikasynyň alty respublikasynyň birine öwrüldi. 1991-nji ýylda uanuannan dargap başlady. 1992-nji ýylda Çernogoriýa we Serbiýa ugugoslawiýa Federal Respublikasyny döretdiler. 2003-nji ýylyň 4-nji fewralynda FRY adyny Serbiýa we Çernogoriýa diýip üýtgetdi. 2006-njy ýylyň 3-nji iýunynda Çernogoriýa garaşsyzlygyny yglan etdi. Şol ýylyň 22-nji iýunynda Serbiýa Respublikasy we Çernogoriýa resmi taýdan diplomatik gatnaşyklaryny ýola goýdy. 2006-njy ýylyň 28-nji iýunynda Birleşen Milletler Guramasynyň 60-njy Baş Assambleýasy Çernogoriýa Respublikasyny Birleşen Milletler Guramasynyň 192-nji agzasy hökmünde kabul etmek barada biragyzdan karar kabul etdi. Çernogoriýanyň umumy ilaty 650 000, şolardan Çernogoriýa we Serbler degişlilikde 43% we 32%. Resmi dil Çernogoriýa. Esasy din prawoslaw kilisesi. Çernogoriýanyň ykdysadyýeti uruş we sanksiýalar sebäpli uzak wagtlap pese gaçdy. Soňky ýyllarda daşarky gurşawyň gowulaşmagy we dürli ykdysady özgertmeleriň ösmegi bilen Çernogoriýanyň ykdysadyýeti dikeldiş ösüşini görkezdi. 2005-nji ýylda adam başyna düşýän jemi içerki önüm 2635 ýewro (takmynan 3110 ABŞ dollary) boldy. |