IGuinea-Bissau Imininingwane Eyisisekelo
Isikhathi sendawo | Isikhathi sakho |
---|---|
|
|
Izoni yesikhathi yasendaweni | Umehluko wendawo |
UTC/GMT 0 ihora |
ububanzi / ubude |
---|
11°48'9"N / 15°10'37"W |
ukufaka ikhodi kwe-iso |
GW / GNB |
imali |
iFranc (XOF) |
Ulimi |
Portuguese (official) Crioulo African languages |
ugesi |
Thayipha c European 2-pin |
ifulegi lesizwe |
---|
inhlokodolobha |
I-Bissau |
uhlu lwamabhange |
IGuinea-Bissau uhlu lwamabhange |
inani labantu |
1,565,126 |
indawo |
36,120 KM2 |
GDP (USD) |
880,000,000 |
ifoni |
5,000 |
Umakhalekhukhwini |
1,100,000 |
Inani labasingathi be-Intanethi |
90 |
Inani labasebenzisi be-Intanethi |
37,100 |
IGuinea-Bissau isingeniso
IGuinea-Bissau ihlanganisa indawo engaphezu kwamakhilomitha-skwele angama-36,000 futhi isentshonalanga ye-Afrika, kufaka phakathi iziqhingi ezinjengeziQhingi zeBijegos.Izwekazi lilinganiselwe yiSenegal enyakatho, iGuinea empumalanga naseningizimu, ne-Atlantic Ocean entshonalanga.Ugu lolwandle lungamakhilomitha angaba ngu-300 ubude. IGuinea-Bissau inesimo sezulu esishisayo semikhumbi yasolwandle.Ngaphandle kwamagquma amaningi asekhoneni eliseningizimu-mpumalanga, zonke ezinye izifunda zingamathafa angaphansi kwamamitha ayi-100 ngaphezu kogu lolwandle.Le ndawo igcwele imifula namachibi amaningi.Umfula omkhulu, uMfula iKrobar, ugelezela olwandle i-Atlantic kusuka enyakatho-mpumalanga kuya eningizimu-ntshonalanga. , Ukuthunyelwa Kwe-Fu. IGuinea-Bissau, igama eligcwele leRiphabhulikhi yaseGuinea-Bissau, itholakala entshonalanga ye-Afrika futhi ifaka iziqhingi ezinjengeziQhingi zeBizhegos. Izwekazi linqamula iSenegal ngasenyakatho, iGuinea empumalanga naseningizimu, ne-Atlantic Ocean entshonalanga.Ugu lolwandle lungamakhilomitha angama-300 ubude. Ngaphandle kwamagquma amaningi asekhoneni eliseningizimu-mpumalanga, zonke ezinye izindawo zingamathafa angaphansi kwamamitha ayi-100 ngaphezu kogu lolwandle. Kunemifula namachibi amaningi kule ndawo. Umfula omkhulu, uMfula iKlubar, ugelezela olwandle i-Atlantic usuka enyakatho-mpumalanga uye eningizimu-ntshonalanga, nomthamo wamanzi omkhulu nokuthunyelwa okunothile. Inesimo sezulu esishisayo semvula yasolwandle. Ngo-1446, amaPutukezi afika eGuinea-Bissau futhi asungula indawo yokuqala yokuhweba. Kusukela ngekhulu le-17 kuya kwele-18, yaba yindawo esemqoka yokuhweba ngezigqila ePortugal, ngaphansi kokubusa kwePutukezi iCape Verde. Ngo-1951, iPortugal yashintsha iGuinea-Bissau yaba "yisifundazwe saphesheya kwezilwandle". I-African Independence Party yaseGuinea neCape Verde yasungulwa ngo-1956. Abashokobezi ababeholwa yileli qembu bakhulula izingxenye ezimbili kwezintathu zomhlaba wezwe. NgoSepthemba 24, 1973, iRiphabhlikhi yaseGuinea-Bissau yamenyezelwa futhi yamemezela umthethosisekelo wayo ezindaweni ezikhululekile. U-Luis Cabral usebenza njengenhloko yezwe nosihlalo woMkhandlu Wezwe. IPortugal yayibona ngoSepthemba wonyaka olandelayo. Ifulegi likazwelonke: Ngunxande ovundlile onesilinganiso sobude nobubanzi buka-2: 1. Yakhiwe ngemibala emine: obomvu, ophuzi, oluhlaza okotshani nomnyama. Ohlangothini lwe-flagpole kunonxande omile obomvu onenkanyezi emnyama ekhonjwa emihlanu phakathi nendawo; ohlangothini lwesokudla lwefulegi kunonxande ababili abalinganayo nabalinganayo abavundlile, ophuzi ngaphezulu noluhlaza okotshani. Okubomvu kufanekisela igazi labalweli abalwela inkululeko yelizwe; okuphuzi kufanekisela umcebo wezwe, ukuvuna kanye nethemba labantu; okuluhlaza kufanekisela ezolimo; inkanyezi emnyama enamaphoyinti amahlanu ifanekisela iqembu elibusayo lezwe-i-African Independence Party yaseGuinea neCape Verde, futhi ifanekisela ne-Afrika Isithunzi, inkululeko nokuthula kwabantu abamnyama. Inani labantu liyi-1.59 million (2005). IsiCreole sikhulunywa ezweni lonke. Ulimi olusemthethweni isiPutukezi. Ama-63% akholelwa ezenzakalweni zezingane, ama-36% akholelwa enkolweni yamaSulumane, kanti abanye bakholelwa ebuKristwini. |