Burkina Faso Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT 0 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 12°14'30"N / 1°33'24"W |
| izo kodlamak |
| BF / BFA |
| walýuta |
| Frans (XOF) |
| Dil |
| French (official) native African languages belonging to Sudanic family spoken by 90% of the population |
| elektrik |
 C Europeanewropa 2 pin ýazyň |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Ouagadougou |
| banklaryň sanawy |
| Burkina Faso banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 16,241,811 |
| meýdany |
| 274,200 KM2 |
| GDP (USD) |
| 12,130,000,000 |
| telefon |
| 141,400 |
| Jübi telefony |
| 9,980,000 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 1,795 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 178,100 |
Burkina Faso giriş
|
Burkina Faso 274,000 inedördül kilometr meýdany eýeleýär, günbatar Afrikadaky Wolta derýasynyň ýokarky akymynda gury ýerde ýerleşýär. Territoryhli territoriýanyň köp bölegi içerki platos bolup, tekiz ýer bilen, demirgazykdan günorta ýuwaşlyk bilen eňňit edýär, ortaça beýikligi 300 metre ýetmeýär. Demirgazyk bölegi Sahara çölüne ýakyn, günorta-günbatar Orodara sebitinde has beýik ýer bar. Burkina Faso-da savanna howasy bar. Nakuru Peak deňiz derejesinden 749 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik nokady. Esasy derýalar Muwen derýasy, Nakangbe derýasy we Naçinong derýasydyr. Burkina Faso 274,000 inedördül kilometr meýdany tutýar. Günbatar Afrikadaky Wolta derýasynyň ýokarky akymynda ýerleşýän gury ýer. Gündogarda Benin we Niger, günortada Kot-d'Iwuar, Gana we Togo, günbatarda we demirgazykda Mali bilen serhetleşýär. Tutuş sebitiň köp bölegi demirgazykdan günorta ýuwaşlyk bilen eňňit bolup, ortaça beýikligi 300 metrden hem pes bolan içerki platosdyr. Demirgazyk bölegi Sahara çölüne ýakyn, Orodara sebitiniň günorta-günbatar bölegi has ýokary. Nakuru dagy deňiz derejesinden 749 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik nokady. Esasy derýalar Muwen derýasy, Nakangbo derýasy we Naçinong derýasydyr. Tropiki otluk howasy bar. IX asyrda Moksi taýpasynyň agdyklyk edýän bir patyşalygy döredilipdir. XV asyrda Mosiniň ýolbaşçylary atatenga we Ouagadougou patyşalyklaryny döretdiler. 1904-nji ýylda fransuz koloniýasyna öwrüldi. 1958-nji ýylyň dekabrynda "Fransuz jemgyýetinde" özbaşdak respublikadyr. Garaşsyzlyk 1960-njy ýylyň 5-nji awgustynda yglan edildi we bu ýurda Upperokarky Wolta respublikasy berildi. 1984-nji ýylyň 4-nji awgustynda bu ýurt ýerli dilde "mertebe ýurdy" diýilýän Burkina Faso adyny aldy. 1987-nji ýylyň 15-nji oktýabrynda Prezident köşgünde Adalat ministri kapitan Bleýz Kompaore Prezident Sankarany agdarmak üçin döwlet agdarylyşygy başlady (döwlet agdarylyşygynda öldürildi) we döwlet baştutany boldy. Milli baýdak: Uzynlygy 3: 2 bolan ini bilen gönüburçly. Upperokarky gyzyl we aşaky ýaşyl iki sany parallel gorizontal gönüburçlukdan durýar, baýdagyň ortasynda altyn bäş burçly ýyldyz bar. Gyzyl rewolýusiýany, ýaşyl oba hojalygyny, topragy we umydy, bäş burçly ýyldyz rewolýusiýa gollanmasyny, altyn bolsa baýlygy aňladýar. Burkina Faso 13,2 million (2005-nji ýylda çak edilýär). Jemi 60-dan gowrak taýpa bar, iki esasy taýpa bölünýär: Walter we Mandai. Walter etniki topary, esasan Mosi, Gurungsi, Bobo we ş.m. ýaly milli ilatyň takmynan 70% -ini tutýar; Mandai etniki topary ýurduň ilatynyň 28% -ini, esasanam Samo, Diula we Mar-ny öz içine alýar. Kart maşgalasy we ş.m. Resmi dil fransuz dilidir. Esasy milli diller Mosi we Diula. Residentsaşaýjylaryň 65% -i ilkibaşdaky dine, 20% -i yslama we 10% -i protestantizme we katoliklige ynanýar. Burkina Faso Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan yglan edilen iň ösen ýurtlaryň biridir. Senagat binýady gowşak, serişdeleri pes we milli ykdysadyýetinde oba hojalygy we maldarçylyk agdyklyk edýär. Esasy nagt ekinler pagta, nohut, künji, kalit miwesi we ş.m. 1995/1996-njy ýylda pagtanyň 14,7 göterimi öndürildi. Maldarçylyk milli ykdysadyýetiň esasy pudaklaryndan biridir we maldarçylyk önümleri eksport önümlerinde möhüm orny eýeleýär. Esasy gözel ýerler Ouagadougou metjidi, Ouagadougou şäher seýilgähi we Ouagadougou muzeýi. Esasy şäherler Ouagadougou: Ouagadougou Burkina Faso şäheriniň paýtagty we iň uly şäheri we Cagiogo welaýatynyň paýtagty. Serhetiň ortasyndaky Moxi platosynda ýerleşip, 300 metrden gowrak belentlikdäki tekiz ýer bar. Sawannanyň howasy ortaça ýyllyk temperaturasy 26-dan 28 ° C we ýyllyk ýagyş 890 mm bolup, maý-sentýabr aýlarynda jemlenýär. Ilaty 980,000 (2002), esasan Moxi. |