Vanuatu Basic Ozi
| Oge mpaghara | Oge gị |
|---|---|
|
|
|
| Mpaghara mpaghara oge | Oge mpaghara ọdịiche |
| UTC/GMT +11 aka elekere |
| ohere / longitude |
|---|
| 16°39'40"S / 168°12'53"E |
| iso koodu |
| VU / VUT |
| ego |
| Vatu (VUV) |
| Asụsụ |
| local languages (more than 100) 63.2% Bislama (official; creole) 33.7% English (official) 2% French (official) 0.6% other 0.5% (2009 est.) |
| ọkụ eletrik |
 Pịnye Ⅰ plọg Australia |
| ọkọlọtọ obodo |
|---|
 |
| isi obodo |
| Port Vila |
| ndepụta ụlọ akụ |
| Vanuatu ndepụta ụlọ akụ |
| ọnụọgụgụ |
| 221,552 |
| Mpaghara |
| 12,200 KM2 |
| GDP (USD) |
| 828,000,000 |
| ekwentị |
| 5,800 |
| Ekwentị |
| 137,000 |
| Ọnụ ọgụgụ nke ndị ọbịa na ntanetị |
| 5,655 |
| Ọnụ ọgụgụ ndị ọrụ Internetntanetị |
| 17,000 |
Vanuatu iwebata
|
Vanuatu na-ekpuchi mpaghara nke kilomita 11,000 ma dị na ndịda ọdịda anyanwụ Pacific 2,250 kilomita n'ebe ugwu ọwụwa anyanwụ nke Sydney, Australia, ihe dị ka 1,000 kilomita n'akụkụ ọwụwa anyanwụ Fiji, na kilomita 400 na ndịda ọdịda anyanwụ nke New Caledonia. Ihe mejuputara ya bu kariri agwaetiti iri asatọ n’udi Y na odida ugwu odida na ndida na ndida ya, ndi nke 66 ka biri n’ime ya.Otu agwaetiti buru ibu bu: Espirito, Malekula, Efate, Epi, Pentikọst na Oba. Isi nke akụ na ụba nke Vanuatu bụ njem. Republic nke Vanuatu dị na ndịda ọdịda anyanwụ Pacific kilomita 2250 n'akụkụ ugwu ọwụwa anyanwụ nke Sydney, Australia, ihe dị ka kilomita 1,000 n'akụkụ ọwụwa anyanwụ Fiji, na kilomita 400 na ndịda ọdịda anyanwụ nke New Caledonia. Ihe mejuputara ya bu kariri agwaetiti iri asatọ n’udi Y n’ime odida ugwu ọdịda anyanwụ na ndida na ndịda-ọwụwa anyanwụ ya, ebe 66 bi n’ime ya. Agwaetiti buru ibu bu: Espírito (nke a makwaara dika Santo), Malekula, Efate, Epi, Pentikọst na Oba. Ọkọlọtọ obodo: Ọ bụ akụkụ anọ ya na nha ogologo n'obosara nke 18:11. E nwere agba anọ: uhie, akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, oji na edo edo. Ọdịdị edo edo edo edo edo ya na oke ojii na-ekewa elu ọkọlọtọ ụzọ atọ. Akụkụ nke ọkọlọtọ bụ triangle ojii isosceles nke nwere mgbanaka abụọ nke ezì ezé na usoro mpempe akwụkwọ "Nano Li"; n'aka nri bụ elu uhie na akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ ala. Otu trapezoid ziri ezi. Ọdịdị ahụ a na-ahụ anya nke "Y" na-anọchi anya ọdịdị nkesa nke agwaetiti mba ahụ; odo na-anọchi anya anyanwụ na-acha na mba ahụ; nwa na-anọchite anya agba akpụkpọ ahụ nke ndị mmadụ; ọbara ọbara na-anọchi anya ọbara; akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ na-anọchi anya ahịhịa na-acha akwụkwọ ndụ na ala na-eme nri. Ezé ezì na-anọchite anya akụ na ụba ọdịnala nke mba ahụ. Ọ na-abụkarị ihe ndị mmadụ na-azụ ezì, ezi bụ nri dị mkpa na ndụ ndị mmadụ kwa ụbọchị; "Nami Li" akwụkwọ bụ akwụkwọ nke osisi dị nsọ nke ndị obodo ahụ kwenyere, na-egosipụta ịdị nsọ na atụmanya. Ndị Vanuatu biri ebe a ọtụtụ puku afọ gara aga. Ka afọ 1825 gachara, ndị ozi ala ọzọ, ndị ahịa na ndị ọrụ ugbo si Britain, France na mba ndị ọzọ bịara ebe a otu otu. N'ọnwa Ọktọba 1906, France na Britain bịanyere aka na nkwekọrịta condominium ahụ, ala ahụ ghọrọ mpaghara n'okpuru ọchịchị njikwa Britain na France. A kpọrọ Independence na July 30, 1980, Republic of Vanuatu. Vanuatu nwere ọnụ ọgụgụ nke 221,000 (2006). Pasent iri itoolu na asatọ n’ime ha bụ Vanuatu ma bụrụkwa ndị agbụrụ Melanesia, ebe ndị ọzọ bụ ndị France, Bekee, ndị China na ndị Vietnam, ndị mbata nke Polynesia na ndị bi n’agwaetiti ndị ọzọ dị nso. Asụsụ ndị gọọmentị na-asụ na Bekee, French na Bislama. Pasent 84 kwenyere na Iso Christianityzọ Kraịst. N'ihi nnukwu ọnụ ahịa na ọnụ ahịa mmepụta nke ụlọ ọrụ Vanuatu, ngwaahịa dị iche iche enweghị asọmpi mbupụ, yana isi ngwaahịa ndị isi si mba ọzọ. Vlọ ọrụ Vanuatu bụ nke a na-eji ahịhịa oyibo, nri, nhazi osisi na igbummadu arụ ọrụ. Isi ogidi akụ na ụba bụ njem. |