Dominika Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT -4 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 15°25'0"N / 61°21'50"W |
| izo kodlamak |
| DM / DMA |
| walýuta |
| Dollar (XCD) |
| Dil |
| English (official) French patois |
| elektrik |
 D köne iňlis wilkasyny ýazyň g görnüşi UK 3 pin |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Roseau |
| banklaryň sanawy |
| Dominika banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 72,813 |
| meýdany |
| 754 KM2 |
| GDP (USD) |
| 495,000,000 |
| telefon |
| 14,600 |
| Jübi telefony |
| 109,300 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 723 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 28,000 |
Dominika giriş
|
Dominikanyň territoriýasy 48,000 inedördül kilometre, Karib deňzindäki Hispaniola adasynyň gündogar böleginde ýerleşýär. Günbatarda Gaiti, günortada Karib deňzi, demirgazykda Atlantik ummany we gündogarda Mona bogazyndan geçýän Puerto Riko bilen serhetleşýär. Territoryurduň çäkleri birneme beýik we daglykdyr. Kordillera dag gerşi üç bölege bölünýär: merkez, demirgazyk we gündogar. Merkezi bölegindäki Duarte depesi deňiz derejesinden 3175 metr beýiklikde we Günbatar Hindistanda iň beýik belentlikdir. Demirgazyk-merkezi böleginde Zihuao jülgesi we günbatarda uly gurak çöl bar. Esasy derýalar Demirgazyk akeake derýasy we uyoýo derýasydyr. Günorta-günbatardaky Enrikillo köli Latyn Amerika yklymynyň iň uly köli we iň pes nokady bolup, kölüň üstü deňiz derejesinden 40 metrden aşakda. Demirgazykda we gündogarda tropiki ýagyş tokaý howasy, günorta-günbatarda bolsa tropiki otluk howasy bar. Dominikan respublikasynyň doly ady bolan Dominikanyň meýdany 48,000 inedördül kilometre barabardyr. Karib deňzindäki Hispaniola adasynyň gündogarynda ýerleşýär. Günbatarda Gaiti, günortada Karib deňzi, demirgazykda Atlantik ummany we gündogarda Mona bogazyndan geçýän Puerto Riko bilen serhetleşýär. Bu çäk birneme beýik we daglykdyr. Kordillera daglary merkeze, demirgazykda we gündogara bölünip, ýurdy kesip geçýär. Merkezi bölegindäki Duarte depesi deňiz derejesinden 3175 metr beýiklikde we Günbatar Hindistanda iň beýik belentlikdir. Demirgazyk-merkezi böleginde Zihuao jülgesi we günbatarda uly gurak çöl bar. Esasy derýalar Demirgazyk akeake derýasy we uyoýo derýasydyr. Günorta-günbatardaky Enrikillo köli Latyn Amerika yklymynyň iň uly köli we iň pes nokady bolup, kölüň üstü deňiz derejesinden 40 metrden aşakda. Demirgazykda we gündogarda tropiki ýagyş tokaý howasy, günorta-günbatarda bolsa tropiki otluk howasy bar. Dominika aslynda hindileriň ýaşaýan ýeri. 1492-nji ýylda Ispaniýanyň koloniýasyna öwrüldi. Ispanlar 1496-njy ýylda adada Santo Domingo şäherini döretdiler we Europeanewropaly kolonistleriň Amerikadaky ilkinji hemişelik mesgenine öwrüldi. 1795-nji ýylda Fransiýa degişlidir. 1809-njy ýylda Ispaniýa gaýdyp geldi. 1821-nji ýylyň noýabr aýynda Ispaniýadan garaşsyz boldy we indiki ýylyň fewralynda Gaiti tarapyndan basylyp alyndy. Garaşsyzlyk 1844-nji ýylyň 27-nji fewralynda ýene yglan edildi we Dominikan respublikasy döredildi. 1861-1865-nji ýyllar aralygynda Ispaniýa tarapyndan basyp alyndy. 1916-1924-nji ýyllar aralygynda ABŞ oňa harby düzgün girizdi. 1930-njy ýyldan bäri ABŞ tarapyndan goldanýan Trujillo maşgalasy 30 ýyl höküm sürdi. Döwlet baýdagy: uzynlygy 3: 2 bolan ini bilen gönüburçly. Ak giň zolakly haç baýdagyň üstüni dört deň gorizontal gönüburçluga bölýär, ýokarky çep we aşaky sag gök, ýokarky sag we aşaky çep gyzyl. Döwlet nyşany ak haça boýaldy. Gyzyl, ýurdy esaslandyryjylar tarapyndan azatlyk we garaşsyzlyk ugrundaky agyr göreşi alamatlandyrýar.Bu söweşijileriň ganyny, gök erkinligi, ak haç dini ynançlary, halkyň göreşini we gurbanlygyny alamatlandyrýar. Dominikanyň 8.05 million ilaty bar (1996-njy ýylda çak edilýär). Olaryň arasynda garyşyk ýaryşlar we Hindi-Europeanewropa ýaryşlary 73%, aklar 16%, garaýagyzlar 11%. Resmi dil ispan dilidir. Residentsaşaýjylaryň 90% -den gowragy katoliklige, galanlary protestantizm we iudaizm dinine ynanýarlar. Dominikan respublikasy orta girdejili ösýän ýurt. Esasy girdeji çeşmeleri oba hojalygy, daşary söwda we hyzmat pudagy (esasanam syýahatçylyk). Hyzmat pudagynda oba hojalygyna garanyňda has köp işgär bar bolsa-da, oba hojalygy henizem Dominikan Respublikasynyň esasy ykdysady guramasy we eksport girdejileriniň ikinji uly çeşmesi bolup durýar (magdan çykarylandan soň). Dominikanyň ýyllyk syýahatçylyk girdejisi takmynan 100 million dollar. |