Fransuz Polineziýasy Esasy maglumatlar
Timeerli wagt | Wagtyňyz |
---|---|
|
|
Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
UTC/GMT -10 sagat |
giňişlik / uzynlyk |
---|
17°46'42 / 143°54'12 |
izo kodlamak |
PF / PYF |
walýuta |
Frans (XPF) |
Dil |
French (official) 61.1% Polynesian (official) 31.4% Asian languages 1.2% other 0.3% unspecified 6% (2002 census) |
elektrik |
Demirgazyk Amerika-Japanaponiýa 2 iňňe B US 3 pinli ýazyň |
Döwlet baýdagy |
---|
maýa |
Papeete |
banklaryň sanawy |
Fransuz Polineziýasy banklaryň sanawy |
ilaty |
270,485 |
meýdany |
4,167 KM2 |
GDP (USD) |
5,650,000,000 |
telefon |
55,000 |
Jübi telefony |
226,000 |
Internet eýeleriniň sany |
37,949 |
Internet ulanyjylarynyň sany |
120,000 |
Fransuz Polineziýasy giriş
"Fransuz Polineziýasy" (Polynésie française) diýlip atlandyrylýan Fransuz Polineziýanyň daşary ýurtlary, Tahiti diýlip hem atlandyrylýar. Birleşen Milletler Guramasynyň öz-özüni dolandyrmaýan territoriýasy, Pacificuwaş ummanyň günorta-gündogarynda, günbatarda Kuk adalaryna we demirgazyk-günbatarda Line adalaryna seredýär. Jemgyýet adalary, Tuamotu adalary, Gambier adalary, Tubuai adalary we Markes adalary ýaly 118 adadan ybarat, şolaryň arasynda Tahiti Jemgyýet adalarynda iň ulusydyr. Meýdany 4167 inedördül kilometr, şolardan ýaşaýyş meýdany 3521 inedördül kilometr. Ilatynyň umumy sany 275,918 (2017) Fransuz Polineziýa Pacificuwaş ummanyň günorta-gündogarynda ýerleşýär. Jemgyýet adalary, Tuamotu adalary, Gambier adalary, Tubuai adalary we Markes adalary ýaly 118 adadan ybarat bolup, olaryň arasynda 76 adanyň ýaşaýandygy we Jemgyýet adalary esasy arhipelagdyr. Şolaryň arasynda Tahiti ("Tahiti" diýlip hem terjime edilýär) Fransuz Polineziýasyndaky iň uly adadyr. Adanyň iň beýik we iň beýik nokady Orohena deňiz derejesinden 2241 metr beýiklikde. [4] Fransuz Polineziýada tropiki ýagyş tokaý howasy bar. Gurak möwsüm maý-oktýabr aýlary, ýagyş möwsümi noýabr-aprel aýlarydyr. Annualyllyk ortaça temperatura 24-31 ° C, ortaça ýyllyk ýagyş 1625 mm. Taryhda ençeme gezek tupan bolupdy. Fransuz Polineziýa 5 dolandyryş etrabyna, dolandyryş etraplary 48 häkimlige bölünýär. Mundan başga-da, Fransuz Polineziýasyna birikdirilen Klipperton adasy bar. Bäş administratiw sebit: Windward adalary, Leeward adalary, Markes adalary, Günorta adalar, Tuamotu-Gambier. 275,918 adam (2017), köpüsi Polineziýaly, galanlary Bo-Europeanewropa, Europeanewropa, Hytaý we ş.m. Resmi dil fransuz dilidir we ýerli dillerde Tahiti, Markes, Tuamotu we ş.m. bar. Residentsaşaýjylaryň takmynan 38% -i Rim Katolikligine, 38% töweregi Protestant Hristiançylyga, 6,5% töweregi Mormonizme we 5,8% Adwentistlere ynanýar. Fransuz Polineziýa Okeaniýada Awstraliýa, Täze Zelandiýa, Gawaýi we Fransiýa Täze Kaledoniýadan soň bäşinji uly ykdysadyýetdir. Adaty ykdysadyýetde oba hojalygy agdyklyk edýär, senagat binýady gowşak we syýahatçylyk esasy ykdysady sütüne öwrüldi. 1966-njy ýyldan bäri, Günorta Pacificuwaş ummanynda Fransiýanyň ýadro synaglary we Polşada ýerleşdirilen goşun sanynyň köpelmegi sebäpli gurluşyk we hyzmat pudagy çalt ösdi. Daşary ýurtly işçileriň köpüsi Tahitä girip, adaty öz-özüne ýeterlik oba hojalygyny weýran etdi. . Oba hojalygyna uzak möhletleýin maýa goýumlary azaldy we oba hojalygynyň eksportyny importa öwürdi. Azyk önümleriniň 80% töweregi import edilýär. Halkara bazaryndaky arzan bahalar sebäpli Copra eksporty ep-esli azaldy. Fransiýa hökümeti her ýyl maliýe ýitgilerini subsidirlemek üçin kömek berýär. 1995-nji ýylda Fransiýa bilen Polineziýa ylalaşyk gazandylar 1996-njy ýyldan 2006-njy ýyla çenli Fransiýa her ýyl 28,3 milliard Pacificuwaş ummany frankyny berer; 1996-njy ýylyň başynda bolsa ýadro synagy bes edildi. Ylalaşygyň Polineziýany köp ugurly ykdysadyýeti ösdürmegine we uzak wagtlap garaşsyzlyga ymtylmak tendensiýasyny güýçlendirmegine garaşylýar. Maliýe girdejisini artdyrmak maksady bilen hökümet 1997-nji ýylyň oktýabr aýynda goşulan baha üçin salgydyň durmuşa geçirilýändigini yglan etdi. Polşa theuwaş ummanyň bileleşiginiň agzasy bolup, jemgyýetden ykdysady, medeni we jemgyýetçilik ösüşi boýunça kömek, tehniki görkezme we tälim aldy. Polşa hökümeti, eksport mümkinçiliklerini ösdürmek üçin Aziýa we Pacificuwaş umman ýurtlary bilen ýakyn ykdysady we söwda gatnaşyklaryny ösdürmek üçin köp işleýär. Polşanyň ykdysady ösüşi esasan hyzmat pudagynda we syýahatçylyk bilen baglanyşykly pudaklarda durýar. Bu iki pudak Polşa üçin ep-esli iş mümkinçiligini döretdi. Polşanyň Tahiti adasyndaky noni önümçiligi dünýädäki önümçiligiň 80% -inden gowragyny emele getirýär.Dünýä önümçiliginiň 95% töweregi Tahiti adalaryndan gelýär. Polşanyň merjen ekerançylyk pudagy, esasan, gara merjenleri iň köp import edýän Japanaponiýanyň ykdysady çökgünliginiň täsiri sebäpli haýal ösdi. 1990-njy ýyllaryň ahyrynda Polşanyň ykdysadyýeti 1998-nji ýylda 6,2%, 1999-njy ýylda 4% we 2000-nji ýylda 4% ýokarlandy. Polşanyň ykdysady ösüşi esasan Fransiýanyň maliýe goldawy we Polşanyň syýahatçylyk pudagynyň ösüşi bilen baglanyşykly. |