Togo Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT 0 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 8°37'18"N / 0°49'46"E |
| izo kodlamak |
| TG / TGO |
| walýuta |
| Frans (XOF) |
| Dil |
| French (official the language of commerce) Ewe and Mina (the two major African languages in the south) Kabye (sometimes spelled Kabiye) and Dagomba (the two major African languages in the north) |
| elektrik |
 C Europeanewropa 2 pin ýazyň |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Lome |
| banklaryň sanawy |
| Togo banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 6,587,239 |
| meýdany |
| 56,785 KM2 |
| GDP (USD) |
| 4,299,000,000 |
| telefon |
| 225,000 |
| Jübi telefony |
| 3,518,000 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 1,168 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 356,300 |
Togo giriş
|
Togo 56785 inedördül kilometr meýdany eýeleýär, günbatarda Gwineýa aýlagy, günbatarda Gana, gündogarda Benin we demirgazykda Burkina Faso bilen serhetleşýän günbatar Afrikada ýerleşýär. Kenar ýakasynyň uzynlygy 53 kilometre, tutuş meýdany uzyn we dar, ýarysyndan gowragy daglar we jülgeler. Günorta bölegi kenarýaka düzlük, merkezi bölegi platon, 500-600 metr belentlikdäki Atakola belentligi, demirgazyk pes platon, esasy daglar Togo daglary. Togonyň günorta böleginde tropiki ýagyş tokaý howasy, demirgazyk böleginde tropiki sähra howasy bar. Togo Respublikasynyň doly ady günbatar Afrikada ýerleşýär we günortada Gwineýa aýlagy bilen serhetleşýär. Günbatar Gana bilen ýanaşyk. Gündogarda Benin we demirgazykda Burkina Faso bilen serhetleşýär. Kenar ýakasynyň uzynlygy 53 km. Tutuş meýdany uzyn we dar, ýarysyndan gowragy daglar we jülgelerdir. Günorta bölegi kenarýaka düzlük; merkezi bölegi platon, 500-600 metr belentlikdäki Atakola belentligi; demirgazyk pes platon. Esasy dag gerşi Togo dag gerşidir. Bowman depesi deňiz derejesinden 986 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik nokady. Bu sebitde köp lagun bar. Esasy derýalar Mono derýasy we Oti derýasydyr. Günortada tropiki ýagyş tokaý howasy, demirgazykda tropiki otluk howasy bar. Fiveurt bäş esasy ykdysady zona bölünýär: kenarýaka zolagy, platon zolagy, merkezi zona, Kara zolagy we öri meýdan zolagy. Gadymy Togoda garaşsyz taýpalar we kiçi patyşalyklar köpdi. XV asyrda portugaliýaly kolonistler Togonyň kenaryna hüjüm etdiler. 1884-nji ýylda nemes koloniýasyna öwrüldi. 1920-nji ýylyň sentýabr aýynda Togonyň günbatary we gündogary degişlilikde Angliýa we Fransiýa tarapyndan basylyp alyndy. Ikinji jahan urşundan soň Angliýa we Fransiýa olara "ynanýardy". 1957-nji ýylda Gana garaşsyz bolanda, Iňlisleriň ynamy astyndaky Günbatar Togo Gana birleşdirildi. 1956-njy ýylyň awgustynda Gündogar Togo fransuz bileleşiginiň içinde "özbaşdak respublikan" boldy. 1960-njy ýylyň 27-nji aprelinde garaşsyz boldy we Togol respublikasy diýlip atlandyryldy. Döwlet baýdagy: gönüburçly, uzynlygyň inine bolan gatnaşygy 5: 3 töweregi. Üç sany ýaşyl gorizontal zolakdan we yzygiderli tertiplenen iki sany sary gorizontal zolakdan ybaratdyr. Baýdagyň ýokarky çep burçunda ortada ak bäş burçly ýyldyz bolan gyzyl kwadrat bar. Greenaşyl oba hojalygyny we umydy aňladýar, sary ýurduň mineral ýataklaryny, şeýle hem halkyň watanyň ykbalyna bolan ynamyny we aladasyny aňladýar; gyzyl adamzadyň ak ýürekliligini, doganlygyny we wepalylygyny, ak arassalygy, bäş burçly ýyldyz ýurduň garaşsyzlygyny we halkyň täzeden döremegini alamatlandyrýar; . Ilaty 5,2 million (2005-nji ýylda çak edilýär) we resmi dil fransuz dilidir. Ewe we Kabyle iň köp ýaýran milli dillerdir. Residentsaşaýjylaryň takmynan 70% -i fetişizme, 20% -i hristiançylyga we 10% -i yslama ynanýar. Togo Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan yglan edilen dünýäde iň ösen ýurtlaryň biridir. Oba hojalygy önümleri, fosfat we gaýtadan eksport söwdasy üç sütün pudagydyr. Esasy mineral baýlyk, Saharanyň günortasyndaky Afrikada üçünji uly öndüriji bolan fosfatdyr. Ol ätiýaçlyklary subut etdi: 260 million tonna ýokary hilli magdan we takmynan 1 milliard tonna karbonat. Beýleki mineral ýataklarynda hek daşy, mermer, demir we marganes bar. Togonyň senagat bazasy gowşak. Esasy senagat pudaklary magdançylyk, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek, dokma önümleri, deri, himiýa önümleri, gurluşyk materiallary we ş.m. Senagat kärhanalarynyň 77% -i KOK. Workingurduň işleýän ilatynyň 67% -i oba hojalygy bilen meşgullanýar. Ekin meýdanlarynyň meýdany takmynan 3,4 million gektar, ekilýän ýerleriň meýdany 1,4 million gektar, galla ekinleriniň meýdany bolsa 850,000 gektar. Azyk ekinleri esasan mekgejöwen, mekgejöwen, kassawa we tüwi bolup, önümçiligiň bahasy oba hojalygynyň önümçiliginiň 67% -ini, nagt ekinler 20% töweregi, esasan pagta, kofe we kakao. Maldarçylyk esasan merkezi we demirgazyk sebitlerde jemlenendir we önümçiligiň bahasy oba hojalygynyň önüminiň 15% -ini emele getirýär. 1980-nji ýyllardan bäri Togonyň syýahatçylygy çalt ösdi. Esasy syýahatçylyk ýerleri Lome, Togo köli, Palime sahna meýdançasy we Kara şäheri. |