Niger Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT +1 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 17°36'39"N / 8°4'51"E |
| izo kodlamak |
| NE / NER |
| walýuta |
| Frans (XOF) |
| Dil |
| French (official) Hausa Djerma |
| elektrik |
 Demirgazyk Amerika-Japanaponiýa 2 iňňe B US 3 pinli ýazyň C Europeanewropa 2 pin ýazyň D köne iňlis wilkasyny ýazyň |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Niamey |
| banklaryň sanawy |
| Niger banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 15,878,271 |
| meýdany |
| 1,267,000 KM2 |
| GDP (USD) |
| 7,304,000,000 |
| telefon |
| 100,500 |
| Jübi telefony |
| 5,400,000 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 454 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 115,900 |
Niger giriş
|
1,267 million inedördül kilometre barabar bolan Niger dünýäniň iň yssy ýurtlaryndan biridir. Merkezi we günbatar Afrikada ýerleşýär. Sahara çölüniň günorta çetinde gury ýer däl, demirgazykda Al Algerir we Liwiýa, günortada Nigeriýa we Benin, günbatarda Mali we Burki bilen serhetleşýär. Nafaso gündogarda Çad bilen ýanaşyk. Mosturduň köp bölegi Sahara çölüne degişlidir, demirgazykda beýik we günortada pes ýer. Günorta-gündogarda Çad köli we günorta-günbatarda Niger basseýni pes we tekiz, hem oba hojalygy; merkezi bölegi köp platosy bolan çarwa sebiti; demirgazyk-gündogary çöl sebiti; Areaurduň meýdanynyň 60% -i. Niger respublikasynyň doly ady Nigeriýa merkezi we günbatar Afrikada ýerleşýär we Sahara çölüniň günorta çetinde gury ýer däl ýurt. Demirgazykda Aliair we Liwiýa, günortada Nigeriýa we Benin, günbatarda Mali we Burkina Faso, gündogarda Çad bilen serhetleşýär. Mosturduň köp bölegi Sahara çölüne degişlidir, demirgazykda beýik we günortada pes ýer. Günorta-gündogardaky Çad köli we günorta-günbatarda Niger derýasynyň basseýni hem pes, hem tekiz, hem-de oba hojalygydyr; ortasy beýik platosly, deňiz derejesinden 500-1000 metr belentlikdäki çarwa sebit, demirgazyk-gündogar çöl sebiti bolup, ýurduň 60% -ini tutýar. Greýburn dagy deňiz derejesinden 1997 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik nokady. Niger derýasynyň uzynlygy Nigeriýada takmynan 550 km. Dünýäniň iň yssy ýurtlaryndan biridir. Demirgazykda tropiki çöl howasy, günortada tropiki sähra howasy bar. Nigeriň taryhynda bitewi dinastiýa bolmandy. 7-16-njy asyrda demirgazyk-günbatar Songhai imperiýasyna, 8-18 asyrda gündogar Bornu imperiýasyna degişlidi; XVIII asyryň ahyrynda Pall halky ortada Pall imperiýasyny döretdi. 1904-nji ýylda Fransiýanyň Günbatar Afrikasynyň çägine öwrüldi. 1922-nji ýylda fransuz koloniýasyna öwrüldi. 1957-nji ýylda oňa ýarym awtonom status berildi. 1958-nji ýylyň dekabrynda Nigeriýa respublikasy diýlip atlandyrylýan "Fransuz jemgyýetinde" özbaşdak bir ýurda öwrüldi. 1960-njy ýylyň iýulynda "Fransuz jemgyýetinden" çykyp, şol ýylyň 3-nji awgustynda resmi taýdan garaşsyzlygyny yglan etdi. Döwlet baýdagy: gönüburçly, uzynlygyň inine bolan gatnaşygy takmynan 6: 5. Topokardan aşak, mämişi, ak we ýaşyl üç sany parallel gorizontal gönüburçlukdan, ak böleginiň ortasynda mämişi tigirli. Mämişi çöli, ak arassalygy, ýaşyl owadan we baý topragy, doganlygy we umydy aňladýar. Tegelek tigir Güni we Niger halkynyň güýjüni goramak üçin güýjüni pida etmek islegini alamatlandyrýar. Ilaty 11,4 million (2002). Resmi dil fransuz dilidir. Her taýpanyň öz dili bar we Hausa ýurduň köp ýerinde ulanylyp bilner. Residentsaşaýjylaryň 88% -i yslama, 11,7% -i başlangyç dinlere, galanlary hristian dinine ynanýarlar. |