El Salwador Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT -6 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 13°47'48"N / 88°54'37"W |
| izo kodlamak |
| SV / SLV |
| walýuta |
| Dollar (USD) |
| Dil |
| Spanish (official) Nahua (among some Amerindians) |
| elektrik |
 Demirgazyk Amerika-Japanaponiýa 2 iňňe B US 3 pinli ýazyň |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| San Salwador |
| banklaryň sanawy |
| El Salwador banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 6,052,064 |
| meýdany |
| 21,040 KM2 |
| GDP (USD) |
| 24,670,000,000 |
| telefon |
| 1,060,000 |
| Jübi telefony |
| 8,650,000 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 24,070 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 746,000 |
El Salwador giriş
|
El Salwador 20,720 inedördül kilometre barabar Merkezi Amerikadaky iň kiçi we iň gür ilatly ýurt, Merkezi Amerikanyň demirgazyk böleginde, gündogarda we demirgazykda Gonduras, günortada Pacificuwaş ummany we günbatarda we demirgazyk-günbatarda Gwatemala bilen serhetleşýär. Bu sebitde köp wulkan bolan daglar we platolar agdyklyk edýär. Santa Ana işjeň wulkany deňiz derejesinden 2385 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik nokady, demirgazykda Lempa jülgesi we günortada dar kenar düzlügi. Sawanna howasy. Mineral ýataklaryna baý geotermiki we gidrawlik serişdeleri bolan hek daşy, gips, altyn, kümüş we ş.m. girýär. Salwador Respublikasynyň doly ady El Salwador, 20,720 inedördül kilometre barabardyr we Merkezi Amerikanyň demirgazygynda ýerleşýär. Gündogarda we demirgazykda Gonduras, günbatarda Gwatemala we günortada Pacificuwaş ummany bilen serhetleşýär. Kenar ýakasynyň uzynlygy 256 kilometre barabardyr. Merkezi Amerikanyň wulkan guşagynyň merkezinde ýerleşýän ýer titremeler ýygy-ýygydan bolýar, şonuň üçin wulkanlaryň ýurdy diýlip atlandyrylýar. Demirgazykdaky Alote-Garonne welaýatynda ýerleşýän Pek-Metapan daglary Sa bilen Gongyň arasyndaky tebigy araçäkdir. Günorta kenarýaka zolagy 15-20 kilometre çenli uzyn we dar düzlük, soňra kenar ýakasyna paralel içerki lukmançylyk. Dillera daglarynda Santa Ana wulkany deňiz derejesinden 2381 metr beýiklikde, ýurduň iň beýik depesi. Theuwaş ummanyň kenaryndaky Isarco wulkany, Pacificuwaş ummanyň maýagy hökmünde bellidir. Ortadaky dag basseýni Salwadoryň syýasy we ykdysady merkezidir. Lumpa derýasy takmynan 260 kilometre çenli akyp, demirgazykda Lumpa jülgesini emele getirýän ýeke-täk deňiz derýasydyr. Kölleriň köpüsi wulkan kölleridir. Çylşyrymly ýerler sebäpli tropiki ýerlerde ýerleşýän milli howada aç-açan tapawutlar bar. Kenarýaka we pes daglyk howa yssy we çygly, dag howasy bolsa salkyn. Aslynda Maýa hindileriniň rezidensiýasydy. 1524-nji ýylda Ispaniýanyň koloniýasyna öwrüldi. Garaşsyzlyk 1821-nji ýylyň 15-nji sentýabrynda yglan edildi. Soň bolsa Meksika imperiýasynyň bir bölegi boldy. Imperiýa 1823-nji ýylda ýykyldy we Salwador Merkezi Amerika federasiýasyna goşuldy. 1838-nji ýylda Konfederasiýa dargandan soň, respublikan 1841-nji ýylyň 18-nji fewralynda yglan edildi. Döwlet baýdagy: Uzynlygy 9: 5 deň bolan gorizontal gönüburçluk. Topokardan aşak, gök, ak we gök üç sany paralel gorizontal gönüburçlugy, ak bölegiň ortasyna milli nyşan nagşy bilen birleşdirmek arkaly emele gelýär. El Salwador öňki Merkezi Amerika federasiýasynyň agzasydygy sebäpli, baýdagyň reňki öňki Merkezi Amerika Federasiýasynyňky bilen deňdir. Gök gök asmany we ummany, ak bolsa parahatçylygy aňladýar. Salwadoryň 6,1 million ilaty bar (1998-nji ýylda çak edilýär), olaryň 89% -i Hindi-Europeanewropa, 10% -i hindiler we 1% -i aklar. Resmi dil ispan dilidir. Residentsaşaýjylaryň köpüsi katoliklige ynanýarlar. Salwadorda oba hojalygy agdyklyk edýär we gowşak senagat bazasy bar. Kofe Salwadoran ykdysadyýetiniň esasy sütünidir we walýuta çeşmesidir. El Salwadorda nebit, altyn, kümüş, mis, demir we ş.m. bar, şeýle hem geotermiki we suw baýlyklaryna baý. Tokaý meýdany milli meýdanyň takmynan 13,4% -ini tutýar. Oba hojalygy esasan kofe, pagta we beýleki nagt ekinleri ösdürip ýetişdirýän halk hojalygynyň diregi bolup durýar. Oba hojalyk önümleriniň 80% eksport üçin bolup, umumy walýuta girdejisiniň takmynan 80% -ini emele getirýär. Ekin meýdanlary 2,104 million gektar. Esasy senagat pudaklary azyk önümlerini gaýtadan işlemek, dokma önümleri, egin-eşik, çilim, nebiti gaýtadan işlemek we awtoulag ýygnamak. El Salwadorda wulkanlar, platon kölleri we Pacificuwaş ummanyň suwa düşülýän kenarlary esasy syýahatçylyk ýerleri hökmünde ýakymly görnüşlere eýe. Ulag esasan uly ýol. Awtoulag ýolunyň umumy uzynlygy 12,164 kilometre, şolardan Pan-Amerikan tizligi 306 kilometre deňdir. Suw daşamak üçin esasy portlar Akahutra we La Libertad. Öňküsi Merkezi Amerikanyň möhüm portlaryndan biridir, ýylda 2,5 million tonna önüm öndürilýär. Paýtagtyň golaýynda Ilopango halkara howa menzili bar, Merkezi Amerikanyň, Meksika şäheriniň, Maýami we Los-An Angeleselesiň paýtagtlaryna halkara ugurlar bar. El Salwador esasan kofe, pagta, şeker we ş.m. eksport edýär we sarp ediş harytlaryny, nebit we ýangyç import edýär. Esasy söwda hyzmatdaşlary ABŞ, Gwatemala we Germaniýa. |