Layibheriya ikhowusi yelizwe +231

Ucofa njani Layibheriya

00

231

--

-----

IDDikhowusi yelizwe Ikhowudi yesixekoinombolo yefowni

Layibheriya Ulwazi olusisiseko

Ixesha lendawo Ixesha lakho


Indawo yexesha lendawo Umahluko wendawo yexesha
UTC/GMT 0 yure

ububanzi / ubude
6°27'8"N / 9°25'42"W
ikhowudi ye-iso
LR / LBR
imali
American Samoa (LRD)
Ulwimi
English 20% (official)
some 20 ethnic group languages few of which can be written or used in correspondence
umbane
Uhlobo lweNyakatho Melika-Japan Iinaliti ezi-2 Uhlobo lweNyakatho Melika-Japan Iinaliti ezi-2
Uhlobo b US 3-pin Uhlobo b US 3-pin
iflegi yesizwe
Layibheriyaiflegi yesizwe
ikomkhulu
Monrovia
Uluhlu lweebhanki
Layibheriya Uluhlu lweebhanki
Inani labemi
3,685,076
indawo
111,370 KM2
GDP (USD)
1,977,000,000
ifowuni
3,200
Imfonomfono
2,394,000
Inani lemikhosi ye-Intanethi
7
Inani labasebenzisi be-Intanethi
20,000

Layibheriya intshayelelo

ILiberia imi kwintshona yeAfrika, imida iGuinea emantla, iSierra Leone ukuya emantla ntshona, iCôte d'Ivoire empuma, kunye nolwandle iAtlantic kumazantsi mpuma.Gubungela indawo engaphezulu kwe-111,000 yeekhilomitha kwaye inonxweme lweekhilomitha ezingama-537. Ummandla wonke uphezulu emantla kwaye usezantsi emazantsi.Ukusuka kunxweme ukuya elizweni, kukho amanyathelo amathathu: amathafa amxinwa ecaleni konxweme, iinduli eziphakathi embindini, namathafa embindi. Idolophu enkulu yaseLiberia yiMonrovia, ikwiCape Messurado kunye neBushrod Island kunxweme lweAtlantic kwintshona yeAfrika.Yindlela ebalulekileyo yokungena elwandle eNtshona Afrika kwaye yaziwa ngokuba yi "Rain Capital yaseAfrika". ILiberia, igama elipheleleyo leRiphabhlikhi yaseLiberia, ikwintshona yeAfrika, imida iGuinea ukuya emantla, iSierra Leone ukuya emantla ntshona, iCôte d'Ivoire empuma, kunye nolwandlekazi lweAtlantic kumazantsi mpuma, kunye nommandla ongaphezulu kwe-111,000 yeekhilomitha. Unxweme luziikhilomitha ezingama-537 ubude. Umhlaba wonke uphezulu emantla kwaye usezantsi emazantsi. Ukusuka kunxweme ukuya elunxwemeni, kukho amanyathelo amathathu: ithafa elimxinwa eliziikhilomitha ezingama-30-60 ububanzi ngaselunxwemeni, induli ethambileyo enobude obuphakathi kweemitha ezingama-300 ukuya kuma-500 embindini, kunye nethafa elinokuphakama komndilili weemitha ezingama-700 embindini. Eyona ncopho iphakamileyo yiNtaba iVuthivi emantla ntshona, enobude obuziimitha ezili-1381. Owona mlambo mkhulu, iKavala, ziikhilomitha ezingama-516 ubude. Imilambo emikhulu ibandakanya iSestos, iSt. John, iSt.Paul neMano. Inemozulu yemozulu yetropiki enamaqondo obushushu aphakathi ngonyaka angama-25 degrees celcius.Ixesha lemvula liqala ngoMeyi ukuya ku-Okthobha, kwaye ixesha elomileyo lisusela kuNovemba ukuya ku-Epreli wonyaka olandelayo.

IRiphabhlikhi yaseLiberia yasekwa ngoJulayi 1847 ngabafuduki abamnyama baseMelika, kwaye yayilawulwa yinzala yabafuduki abamnyama baseMelika ngaphezulu kweminyaka eli-100. Ngo-1980, uSergeant Doi, inzalelwane yesizwe samaCran, wasungula udushe kwaye waseka urhulumente wezomkhosi. Ngo-1985, iLiberia yabamba unyulo lokuqala lobongameli kunye neepalamente kwimbali, kwaye uDoe wonyulwa njengo-Mongameli. Ngo-1989, uCharles Taylor, owayesakuba ligosa likarhulumente elubhacweni, wakhokela umkhosi wakhe wabuyela eLiberia, kwaqhambuka imfazwe yamakhaya. Ngo-2003, yaphela imfazwe yamakhaya kwasekwa noRhulumente weThutyana woKhululwa. Ngo-Okthobha u-2005, iLiberia yabamba unyulo lokuqala lobongameli kunye nepalamente emva kwemfazwe yamakhaya kwaye baseka urhulumente omtsha.

Iflegi yesizwe: luxande oluthe tyaba ngobude kububanzi bomyinge we-19: 10. Yenziwe ngemivalo eli-11 ehambelana ngombala obomvu nomhlophe.Ikona ephezulu yasekhohlo yikwere eluhlaza okwesibhakabhaka kunye neenkwenkwezi ezimhlophe ezibonisa ezintlanu ngaphakathi. Imigca eli-11 ebomvu namhlophe ikhumbula abatyikityo abali-11 besibhengezo senkululeko saseLiberia. Ubomvu ubonakalisa isibindi, umhlophe ubonakalisa isidima, umbala oluhlaza okwesibhakabhaka ufuzisela ilizwekazi lase-Afrika, kwaye isikwere sichaza umnqweno wabantu baseLiberia wenkululeko, uxolo, idemokhrasi kunye nobuzalwane; inkwenkwezi enamanqaku amahlanu ibonisa kuphela iRiphabliki emnyama e-Afrika ngelo xesha.

I-Liberia inabemi abazizigidi ezingama-3.48 (2005). Kukho izizwe ezili-16, ezona zinkulu ziyiKeppel, Barcelona, ​​Dan, Crewe, Grebo, Mano, Loma, Gora, Mandingo, Bell, kunye nenzala yabantsundu abafudukela kumazantsi eUnited States ngenkulungwane ye-19. Ulwimi lwaseburhulumenteni sisiNgesi. Amaqela amakhulu aneelwimi zawo. I-40% yabahlali bakholelwa kubufishism, ama-40% akholelwa kubuKrestu, kwaye ama-20% akholelwa kwi-Islam.

I-Liberia lelinye lawona mazwe aphucukileyo kwihlabathi elichazwe ziZizwe eziManyeneyo.Iminyaka yemfazwe ichaphazele kakhulu ukukhula kwezoqoqosho kweLiberia. Ngo-2005, i-GDP yaseLiberia yayizi-548 yezigidi zeedola zaseMelika, kwaye i-GDP yayo nganye yayingama-175 eedola zaseMelika.

Uqoqosho lwaseLiberia lulawulwa kwezolimo, kwaye inani labemi kwezolimo libala i-70% yabemi bebonke. Ukuveliswa kwerabha yendalo, ukhuni kunye nentsimbi yeyona ntsika yoqoqosho lwayo lwesizwe, zonke ezo zinto zithunyelwa ngaphandle kwaye zingumthombo ophambili wengeniso yotshintshiselwano lwangaphandle. ILiberia ityebile kubutyebi bendalo, kunye noovimba bentsimbi abaqikelelwa kwi-1.8 yezigidi zeetoni, iyenza ukuba ibe ngowesibini ngobukhulu kumazwe angaphandle e-Afrika. Ukongeza, kukwakho needipozithi ezifana nedayimani, igolide, i-bauxite, ubhedu, ilothe, i-manganese, i-zinc, i-columbium, i-tantalum, i-barite kunye ne-kyanite. Eli hlathi ligubungela ummandla we-4.79 yezigidi zehektare, ubala i-58% yommandla welizwe liphela.Yindawo enkulu yehlathi e-Afrika, etyebe kwimithi exabisekileyo efana ne-mahogany kunye nesandwoodwood. Intaba iRimba idweliswe njengeNdawo yeLifa leMveli le-UNESCO ngenxa yeentlobo zezityalo nezilwanyana zayo.

Umzi mveliso waselwandle waseLiberia ubambe indawo ekhethekileyo emhlabeni.Ubume bayo bume buphezulu, busondele kuLwandlekazi lweAtlantic, kwaye ukuthuthwa kolwandle kulunge kakhulu.Inezibuko ezi-5 kubandakanya iMonrovia kwaye inomthamo wonyaka wempahla weetoni ezingama-200,000. ILiberia ikwayiflegi yesibini ngobukhulu yelizwe elilungileyo emhlabeni.Ngoku nje, zingaphezulu kwe-1,800 iinqanawa ezibhabha iflegi yokulungelela emhlabeni.