උගන්ඩාව මූලික තොරතුරු
| දේශීය වේලාව | ඔබේ කාලය |
|---|---|
|
|
|
| දේශීය කාල කලාපය | කාල කලාප වෙනස |
| UTC/GMT +3 පැය |
| අක්ෂාංශ / දේශාංශ |
|---|
| 1°21'54"N / 32°18'16"E |
| iso කේතීකරණය |
| UG / UGA |
| මුදල් |
| ෂිලිං (UGX) |
| භාෂාව |
| English (official national language taught in grade schools used in courts of law and by most newspapers and some radio broadcasts) Ganda or Luganda (most widely used of the Niger-Congo languages preferred for native language publications in the capit |
| විදුලි |
 g වර්ගය එක්සත් රාජධානියේ 3-පින් |
| ජාතික කොඩිය |
|---|
 |
| ප්රාග්ධනය |
| කම්පාලා |
| බැංකු ලැයිස්තුව |
| උගන්ඩාව බැංකු ලැයිස්තුව |
| ජනගහනය |
| 33,398,682 |
| ප්‍රදේශය |
| 236,040 KM2 |
| GDP (USD) |
| 22,600,000,000 |
| දුරකථන |
| 315,000 |
| ජංගම දුරකථනය |
| 16,355,000 |
| අන්තර්ජාල ධාරක ගණන |
| 32,683 |
| අන්තර්ජාල භාවිතා කරන්නන් ගණන |
| 3,200,000 |
උගන්ඩාව හැදින්වීම
|
උගන්ඩාවේ වර්ග කිලෝමීටර් 241,000 ක භූමි ප්‍රමාණයක් ඇත. එය නැගෙනහිර අප්‍රිකාවේ පිහිටා ඇති අතර නැගෙනහිරින් කෙන්යාව, දකුණින් ටැන්සානියාව සහ රුවන්ඩාව, බටහිරින් කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය සහ උතුරින් සුඩානය පිහිටා ඇත. මෙම භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට මීටර් 1200 ක උන්නතාංශයක් සහිත සානුවකි. අප්‍රිකාවේ තුන්වන උසම කඳු මුදුන වන මාගරිටා කඳු මුදුන සහ බොහෝ විල් ඇත.එය "සානුව ජල ගම්මානය" ලෙස හැඳින්වේ. ඒ අතර ලෝකයේ දෙවන විශාලතම මිරිදිය විල සහ අප්‍රිකාවේ විශාලතම මිරිදිය විල වන වික්ටෝරියා විල උස්බෙකිස්තානයේ 42.8% කි. භූමිය. බොහෝ ප්‍රදේශවල නිවර්තන තෘණ බිම් දේශගුණයක් ඇත, එර්ගන් කන්ද සිට වික්ටෝරියා විල දක්වා වෙරළ තීරය, නිවර්තන වනාන්තර දේශගුණයක ලක්ෂණ ඇත. උගන්ඩාවේ සම්පූර්ණ නම වන උගන්ඩාව වර්ග කිලෝමීටර් 241,000 කි. එය නැගෙනහිර අප්‍රිකාවේ පිහිටා ඇති අතර නැගෙනහිරින් කෙන්යාව, දකුණින් ටැන්සානියාව සහ රුවන්ඩාව, බටහිරින් කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය සහ උතුරින් සුඩානය පිහිටා ඇත. මෙම භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට මීටර් 1200 ක් පමණ උන්නතාංශයක් සහිත සානුවලින් සමන්විත වන අතර බොහෝ විල් ඇති අතර ඒවා "සානුව ජල ගම්මාන" ලෙස හැඳින්වේ. මහා රිෆ්ට් නිම්නයේ බටහිර ශාඛාව බටහිර දෙසට දිවෙන අතර මිටියාවතේ පතුලේ බොහෝ ගංගා හා විල් ඇත. ඉරිතැලීම් කලාපය සහ නැගෙනහිර කඳු අතර පුළුල් නොගැඹුරු ද්‍රෝණියක් ඇත. නැගෙනහිර මායිමේ මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 4321 ක් උසින් පිහිටි එර්ගන් කන්ද; කොංගෝවට (ඩීආර්සී) මායිමට නිරිත දෙසින් රුවන්සෝරි කඳු ඇත. භූමියේ බොහෝ ගංගා, විල් සහ වගුරුබිම් ඇති අතර එහි ප්‍රදේශය ජාතික ප්‍රදේශයෙන් 17.8% ක් පමණ වේ. වික්ටෝරියා නයිල් සහ ඇල්බට් නයිල් ජලයේ බහුල වන අතර ගඟ දිගේ ස්ත්‍රී දූෂණ හා දිය ඇලි බොහෝ ඇත. වික්ටෝරියා විල අප්‍රිකාවේ ලෝකයේ දෙවන විශාලතම මිරිදිය විල වේ (වර්ග කිලෝමීටර 67,000 ක භූමි ප්‍රමාණයකින්), එයින් 42.8% ක් උස්බෙකිස්තානයේ ය. අනෙක් ඒවා නම් ඇල්බට් විල, එඩ්වඩ් විල, කීගා විල, ජෝර්ජ් විල යනාදියයි. සයිසායි දූපත් වැනි දූපත් 10 කට වඩා තිබේ. බොහෝ ප්‍රදේශවල නිවර්තන තෘණ බිම් දේශගුණයක් ඇත, එර්ගන් කන්ද සිට වික්ටෝරියා විල දක්වා වෙරළ තීරය, නිවර්තන වනාන්තර දේශගුණයක ලක්ෂණ ඇත. ඉතිහාසය බුගන්ඩාව ලෙස හැඳින්වේ. ක්‍රි.ව. 1000 දී දකුණු උගන්ඩාවේ බුගන්ඩා කලාපයේ මෙම රාජධානිය පිහිටුවන ලදී. දහනව වන ශතවර්ෂයේ මැද භාගයේදී, අරාබි වෙළෙන්දන් සහ බ්‍රිතාන්‍ය හා ජර්මානු යටත් විජිතවාදීන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකයත් සමඟ, බුගන්ඩ රාජධානියේ රෙපරමාදු, කතෝලික හා ඉස්ලාම් අතර වසර ගණනාවක යුද්ධයක් ඇති වූ අතර රාජධානිය ඉක්මනින් පිරිහී ගියේය. 1890 දී බ්‍රිතාන්‍යය සහ ජර්මනිය නැගෙනහිර අප්‍රිකාව කැටයම් කිරීම සඳහා ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර බුගන්ඩාව බ්‍රිතාන්‍ය බලපෑම් කලාපයක් ලෙස වර්ගීකරණය කරන ලදී. 1894 ජුනි මාසයේදී බ්‍රිතාන්‍යය බුගන්ඩාව සිය “ආරක්ෂිත රට” ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය. 1896 දී බ්‍රිතාන්‍යයන් “ආරක්ෂණ ජාතියේ” විෂය පථය උගන්ඩාවේ මුළු භූමියටම ව්‍යාප්ත කළ අතර 1907 දී උගන්ඩාවේ ආණ්ඩුකාරවරයකු පත් කළේය. 1962 ඔක්තෝබර් 9 වන දින උගන්ඩාව නිදහස ප්‍රකාශයට පත් කළේය, බුගන්ඩාව සහ තවත් ස්වාධීන රාජධානි හතරක් රඳවා තබා ගත්තේය, උගන්ඩාවේ සම්මේලනය පිහිටුවා පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ රැඳී සිටියේය. 1963 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී උස්බෙකිස්තානය ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කර උස්බෙකිස්තානයේ බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩුකාරයා අහෝසි කළේය. 1967 සැප්තැම්බර් මාසයේදී උගන්ඩාව වැඩවසම් රාජධානිය සහ ෆෙඩරල් ක්‍රමය අහෝසි කර උගන්ඩාවේ ජනරජය පිහිටුවීය. ජාතික ධජය: එය දිග හා පළල 3: 2 අනුපාතයකින් සෘජුකෝණාස්රාකාර වේ. ඉහළ සිට පහළට එය කළු, කහ සහ රතු යන වර්ණයන්ගෙන් සමාන්තර හා සමාන පළල තීරු හයකින් සමන්විත වේ ධජ පෘෂ් of යේ මධ්‍යයේ සුදු කවයක් ඇත.ඒ අතර උගන්ඩාවේ ජාතික පක්ෂියෙක් - ඔටුන්න දොඹකරය. කළු පැහැය උගන්ඩාවේ ජනතාව නියෝජනය කරන අතර කළු ජාතිකයින් සංකේතවත් කරයි; කහ හිරු එළිය සංකේතවත් කරයි, රතු නිදහස සංකේතවත් කරයි. වර්ණ තුනේ සංයෝජනයෙන් උගන්ඩා ජනතාව සූර්යයා යටතේ නිදහස සහ නිදහස ලබා ගනී. වැදගත් අවස්ථාවන්හිදී හෝ විධිමත් ධජ ඔසවන උත්සවවලදී, ජාතික පක්ෂි රටාව සහිත ජාතික ධජය භාවිතා කරනු ලැබේ; සාමාන්‍ය අවස්ථාවන් සඳහා ජාතික පක්ෂි රටාව සහිත කළු, කහ සහ රතු වර්ණ ඉරි සහිත ධජය භාවිතා කරනු ලැබේ. ජනගහනය මිලියන 27.21 (2005 සංඛ්‍යාලේඛන). උස්බෙකිස්තානය බහු වාර්ගික රටකි. රට තුළ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් 40 ක් පමණ සිටිති.භාෂාවට අනුව රටට ප්‍රධාන ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් හතරක් ඇත: බන්ටූ, නයිල්, නයිල්-සෙමිටික් සහ සුඩාන. සෑම ජනවාර්ගික කණ්ඩායමක්ම ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයකින් සමන්විත වේ. ඔවුන් අතර, බන්ටූ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම රටේ මුළු ජනගහනයෙන් තුනෙන් දෙකක් පමණ වේ. උගන්ඩාවේ නිල භාෂාව ඉංග්රීසි වන අතර ස්වහීලී සහ ලුගන්ඩා වැනි දේශීය භාෂාවන් බහුලව භාවිතා වේ. පදිංචිකරුවන් ප්‍රධාන වශයෙන් විශ්වාස කරන්නේ කතෝලික ධර්මය, රෙපරමාදු ආගම සහ ඉස්ලාමයයි. උගන්ඩාවේ හොඳ ස්වාභාවික තත්ත්වයන්, සාරවත් ඉඩම්, බහුල වර්ෂාපතනය සහ සුදුසු දේශගුණයක් ඇති අතර එය කෘෂිකර්මාන්තය හා සත්ව පාලනය සඳහා ඉතා සුදුසු වේ. කෘෂිකර්මාන්තය සහ සත්ව පාලනය උස්බෙකිස්තානයේ ජාතික ආර්ථිකයේ ප්‍රමුඛ ස්ථානයක් ගනී. කෘෂිකාර්මික හා සත්ව පාලනයෙහි නිමැවුම් වටිනාකම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් වන අතර කෘෂිකාර්මික හා සත්ව පාලන අපනයන වටිනාකම උස්බෙක්හි මුළු අපනයනයෙන් 95% ක් වේ. උගන්ඩාවේ ඛනිජ සම්පත් වලින් පොහොසත් ය. ඔප්පු කරන ලද ඛනිජ සම්පත් අතර තඹ, ටින්, ටංස්ටන්, බෙරිල්, යකඩ, රන්, ඇස්බැස්ටෝස්, හුණුගල් සහ පොස්පේට් ඇතුළත් වේ. උස්බෙකිස්තානය ජලජ සම්පත් වලින් පොහොසත් වන අතර වික්ටෝරියා විල ලෝකයේ විශාලතම මිරිදිය මත්ස්‍ය නිෂ්පාදනය කරන ප්‍රදේශවලින් එකකි. |