26urt 26 ştata we 1 Federal okruga (Braziliýa federal okrugy) bölünýär. Ştatlaryň aşagyndaky şäherler bar we ýurtda 5562 şäher bar. Ştatlaryň atlary aşakdakylar: Akre, Alagoas, Amazonas, Amapa, Bahia, Ceara, Espirito Santo, Goias, Maranhao, Mato Grosso, Mato Sul Grosso, Minas Gerais, Pala, Paraíba, Parana, Pernambuco, Piauí, Rio Grande do Norte, Rio Grande do Sul, Rio de Janeaneýro, Rondônia , Roraima, Santa Katalina, Sao Paulo, Sergipe, Tokantins.

Gadymy Braziliýa hindileriň ýaşaýan ýeri. 1500-nji ýylyň 22-nji aprelinde Portugaliýaly deňizçi Kabral Braziliýa geldi. XVI asyrda Portugaliýanyň koloniýasyna öwrüldi. Garaşsyzlyk 1822-nji ýylyň 7-nji sentýabrynda Braziliýa imperiýasyny döretdi. Gulçulyk 1888-nji ýylyň maý aýynda ýatyryldy. 1889-njy ýylyň 15-nji noýabrynda Fonseka monarhiýany ýatyrmak we respublikany döretmek üçin agdarlyşyk gurady. Respublikanyň ilkinji konstitusiýasy 1891-nji ýylyň 24-nji fewralynda kabul edildi we bu ýurda Braziliýa ABŞ diýlip at berildi. 1960-njy ýylda paýtagt Rio de Janeaneýrodan Braziliýa göçürildi. 1967urt 1967-nji ýylda Braziliýa Federal Respublikasy diýlip atlandyryldy.

Döwlet baýdagy: Uzynlygy 10: 7 bolan ini bilen gönüburçly. Baýdak meýdançasy ortasynda sary romb bilen ýaşyl we dört dikligine baýdagyň gyrasyndan birmeňzeş aralyk. Göwheriň ortasynda gök asman obeer şary bar, üstünde ýaýly leýkoz bar. Greenaşyl we sary Braziliýanyň milli reňkleridir. Greenaşyl ýurduň giň jeňňelini, sary bolsa baý mineral ýataklaryny we baýlyklary aňladýar. Asman obeer şaryndaky ýaýly ak zolak sferany ýokarky we aşaky böleklere bölýär. Aşaky bölegi günorta ýarym şarda ýyldyzly asmany alamatlandyrýar. Upperokarky böleginde dürli ululykdaky ak bäş burçly ýyldyzlar Braziliýanyň 26 ştatyny we federal etrabyny aňladýar. Ak guşak portugal dilinde "Sargyt we ösüş" diýilýär.

Braziliýanyň umumy ilaty 186,77 million. Aklar 53,8%, mulattos 39,1%, garaýagyzlar 6,2%, sarylar 0,5%, hindiler 0,4%, hindiler 0,4%, hindiler 0,4%, hindiler 0,4% paý aldy. Resmi dil portugal dilidir. Residentsaşaýjylaryň 73,8% -i katoliklige ynanýarlar. (Çeşme: "Braziliýanyň Geografiýa we statistika instituty")

Braziliýa tebigy şertler bilen bereketlidir. Demirgazykdan geçýän Amazon derýasy, iň giň basseýn we dünýädäki iň uly akymly derýa. “Eartheriň öýkeni” diýlip atlandyrylýan Amazon tokaýlygy 7,5 million inedördül kilometre barabar bolup, dünýädäki tokaý meýdanynyň üçden bir bölegini Braziliýada ýerleşýär. Dünýäniň bäşinji uly Parana derýasynyň günorta-günbatarynda ajaýyp Iguazu şarlawugy bar. Braziliýa we Paragwaý tarapyndan bilelikde gurlan we “Asyryň taslamasy” ady bilen tanalýan dünýäniň iň uly gidroelektrostansiýasy Itaipu gidroelektrostansiýasy Parana şäherinde guruldy. Derýada.

Braziliýa dünýäde döreýän ykdysady güýç. 2006-njy ýylda jemi içerki önümi 620,741 milliard ABŞ dollary bolup, adam başyna düşýän ortaça 3,300 ABŞ dollary boldy. Braziliýa esasan demir, uran, boksit, marganes, nebit, tebigy gaz we kömür mineral baýlyklara baý. Şolaryň arasynda subut edilen demir magdanynyň ätiýaçlyklary 65 milliard tonna bolup, önümçilik we eksport mukdary dünýäde birinji ýerde durýar. Uran magdanynyň, boksitiň we marganes magdanynyň ätiýaçlyklary dünýäde üçünji orunda durýar. Braziliýa Latyn Amerikasyndaky iň uly ykdysady ýurt, birneme doly senagat ulgamyna eýe we senagat önümçiliginiň gymmaty Latyn Amerikasynda birinji ýerde durýar. Polat, awtoulag, gämi gurluşygy, nebit, himiýa, elektrik energiýasy, aýakgap öndürmek we beýleki pudaklar dünýäde ýokary abraýdan peýdalanýar. Nuclearadro energiýasy, aragatnaşyk, elektronika, uçar öndürmek, maglumat we harby senagatyň tehniki derejesi dünýäniň ösen ýurtlarynyň hataryna girdi.

Braziliýa dünýäde iň uly kofe öndüriji we eksport ediji bolup, "Kofe Patyşalygy" ady bilen tanalýar. Gant şugundyrynyň we sitrusyň önümçiligi dünýäde iň uludyr. Soýa önümçiligi dünýäde ikinji, mekgejöwen önümçiligi dünýäde üçünji ýerde durýar. Braziliýa dünýäde ABŞ-dan we Germaniýadan soň üçünji ýerde durýar. Dürli görnüşli süýjüleriň ýyllyk önümçiligi 80 milliard bolýar. Konditer önümçiliginiň ýyllyk önüm bahasy 500 million dollar. Her ýyl takmynan 50,000 tonna süýji eksport edýär. Alurduň ekin meýdanlary takmynan 400 million gektar bolup, "21-nji asyryň dünýä däneleri" hökmünde bellidir. Braziliýada maldarçylyk esasan maldarçylyk bilen ösdürilýär. Braziliýa syýahatçylyk bilen köpden bäri meşhurlyk gazanyp, dünýäde syýahatçylygyň iň gowy onlugynyň biridir. Esasy syýahatçylyk ýerleri Rio de Janeaneýro, Sao Paulo, El Salwador, Braziliýa şäheri, Iguazu şarapagy we Itaipu gidroelektrik stansiýasy, Manausyň erkin porty, Gara altyn şäheri, Parana daş tokaýlygy we Evergladesiň ybadathanalary we gadymy binalarydyr.

Braziliýa: Braziliýanyň paýtagty Braziliýa 1956-njy ýylda esaslandyryldy. Şol döwürde ösüşi bilen tanalýan Prezident Juselino Kubitsçek içerki sebitleriň ösüşini öňe sürmäge we ştatlaryň gözegçiligini güýçlendirmäge synanyşdy. 1200 metr belentlik we harabaçylyk getirmek üçin köp pul sarp etdi we bary-ýogy 41 aý gerek boldy. Hytaýyň merkezi platosynda häzirki zaman täze şäher guruldy. Täze paýtagt 1960-njy ýylyň 21-nji aprelinde gurlanda bary-ýogy birnäçe ýüz müň ilat bardy. Indi 2 milliondan gowrak ilaty bolan metropol boldy. Bu gün Braziliýanyň şäher güni hökmünde hem bellendi.

Paýtagt Braziliýada döredilmezden ozal hökümet tutuş ýurt boýunça görlüp-eşidilmedik "şäher dizaýn bäsleşigi" geçirdi. Lýusio Kostanyň işi birinji ýeri eýeledi we kabul edildi. Kostanyň işi haçdan ylham aldy. Haç iki esasy arteriýany bilelikde kesmeli, sebäbi Braziliýanyň sebtine laýyk bolmak üçin olaryň biri egri ýaýa öwrülýär we haç uly uçaryň görnüşine öwrülýär. Prezident köşgi, Mejlis we Courtokary kazyýet üç güýç meýdanyny gurşap alýar, olaryň her biri demirgazykdan günorta-günbatara çenli üç ugry eýeleýär. On gatdan gowrak 20-den gowrak oýun gutusy binasy bar. Olar esasy ýoluň iki gapdalynda bitewi binagärlik stilinde gurlupdyr. Bu dolandyryş edaralary Bina uçaryň burnuna meňzeýär. Fýuzel EXAO stansiýa şaýolundan we ýaşyl meýdançadan ybarat. Çep we sag taraplar söwda we ýaşaýyş ýerlerinden ybarat demirgazyk we günorta ganatlardyr. Giň wokzal şaýoly şäheri gündogara we günbatara bölýär. Demirgazykda we günorta ganatlarynda tofu kublaryna meňzeýän köp sanly ýaşaýyş ýerleri bar we iki "tofu kubyň" arasynda söwda meýdançasy bar. Streetshli köçeleriň atlary ýok we SQS307 ýaly diňe 3 harp we 3 san bilen tapawutlanýar. Ilkinji 2 harp sebitiň gysgaltmalary we soňky harp demirgazyk tarapa ugrukdyrylýar.

Braziliýada ýylboýy ýakymly howa we çeşmeler bar. Şäheri gurşap alýan uly ýaşyl meýdanlar we emeli köller şäher sahnasyna öwrüldi. Adam başyna düşýän ýaşyl meýdany 100 inedördül metr bolup, dünýäniň iň ýaşyl şäheri. . Ösüşi hökümet tarapyndan hemişe berk gözegçilik astynda saklanýar. Şäherdäki ähli pudaklaryň öz "göçüriş ýerleri" bar. Bank ýerleri, myhmanhanalar, söwda ýerleri, dynç alyş ýerleri, ýaşaýyş ýerleri we hatda awtoulag abatlaýyş ýerleri hem bar. "Uçaryň" görnüşiniň zaýalanmagyndan goramak üçin şäherde täze ýaşaýyş ýerleriniň gurulmagyna ýol berilmeýär we ýaşaýjylar şäheriň daşyndaky emeli hemra şäherlerinde ýaşamak üçin mümkin boldugyça paýlanýar. Ol açylaly bäri henizem owadan we döwrebap şäher bolup, Braziliýanyň merkezi we günbatar böleklerine gülläp ösüş getirdi, günortany we demirgazygy birleşdirdi we tutuş ýurduň ösüşine we ösüşine itergi berdi. 1987-nji ýylyň 7-nji dekabrynda Braziliýa UNESKO tarapyndan "adamzadyň medeni mirasy" hökmünde bellendi we adamzadyň ajaýyp medeni medeni miraslarynyň arasynda iň ýaşy boldy.

Rio de Janeaneýro: Rio De Janeaneýro (Rio De Janeaneýro, Rio diýlip atlandyrylýar) Braziliýanyň günorta-gündogaryndaky Atlantik ummanynyň günbatar kenarynda ýerleşýän Braziliýanyň iň uly deňiz portydyr. Rio de Janeaneýro ştatynyň paýtagty we San-Pauludan soň Braziliýanyň ikinji uly şäheri. Rio de Janeaneýro portugal dilinde "Januaryanwar derýasy" diýmegi aňladýar we 1505-nji ýylyň ýanwarynda bu ýere ýüzen portugaliýalylaryň adyny göterýär. Şäheriň gurluşygy 60 ýyldan soň başlandy. 1763-nji ýyldan 1960-njy ýyla çenli Braziliýanyň paýtagtydy. 1960-njy ýylyň aprelinde Braziliýanyň hökümeti paýtagty Braziliýa göçürdi. Emma häzirki döwürde federal hökümet edaralary we birleşikleriň we kompaniýalaryň ştab-kwartirasy gaty az, şonuň üçin ol Braziliýanyň "ikinji paýtagty" hökmünde hem bellidir.

Rio-de-Janeaneýroda adamlar hemme ýerde gowy goralýan gadymy binalary görüp bilýärler. Olaryň köpüsi ýadygärliklere ýa-da muzeýlere öwrüldi. Braziliýanyň Milli muzeýi häzirki wagtda 1 milliondan gowrak zatlaryň ýygyndysy bilen dünýäniň iň meşhur muzeýlerinden biridir.

Rio de Janeaneýro daglar we derýalar bilen gurşalan, ýakymly howasy bar we dünýä belli syýahatçylyk merkezidir. Jemi uzynlygy 200 kilometre barabar 30-dan gowrak plýaaches bar. Olaryň arasynda iň meşhur "Copacabana" plýa beachy ak we arassa, ýarym aý şekilli we uzynlygy 8 km. Giň deňiz kenaryndaky bulwaryň ugrunda 20 ýa-da 30 gatly häzirki zaman myhmanhanalar ýerden beýik palma agaçlary dur. Kenarýaka şäheriň ajaýyp görnüşi köp sanly jahankeşdäni özüne çekýär. Statistikalara görä, her ýyl Braziliýa gelýän 2 milliondan gowrak syýahatçynyň 40% töweregi bu şähere gelýär.