ሴንትራል አፍሪካ ሪፑቢሊክ መሰረታዊ መረጃ
| የአካባቢ ሰዓት | የእርስዎ ጊዜ |
|---|---|
|
|
|
| የአከባቢ የጊዜ ሰቅ | የሰዓት ሰቅ ልዩነት |
| UTC/GMT +1 ሰአት |
| ኬክሮስ / ኬንትሮስ |
|---|
| 6°36'50 / 20°56'30 |
| ኢሶ ኢንኮዲንግ |
| CF / CAF |
| ምንዛሬ |
| ፍራንክ (XAF) |
| ቋንቋ |
| French (official) Sangho (lingua franca and national language) tribal languages |
| ኤሌክትሪክ |
 ይተይቡ c European 2-pin |
| ብሔራዊ ባንዲራ |
|---|
 |
| ካፒታል |
| ባንጉይ |
| የባንኮች ዝርዝር |
| ሴንትራል አፍሪካ ሪፑቢሊክ የባንኮች ዝርዝር |
| የህዝብ ብዛት |
| 4,844,927 |
| አካባቢ |
| 622,984 KM2 |
| GDP (USD) |
| 2,050,000,000 |
| ስልክ |
| 5,600 |
| ተንቀሳቃሽ ስልክ |
| 1,070,000 |
| የበይነመረብ አስተናጋጆች ብዛት |
| 20 |
| የበይነመረብ ተጠቃሚዎች ብዛት |
| 22,600 |
ሴንትራል አፍሪካ ሪፑቢሊክ መግቢያ
|
መካከለኛው አፍሪካ 622,000 ስኩየር ኪ.ሜ ስፋት ይሸፍናል፡፡በአፍሪካ አህጉር መሃል የምትገኝ ወደብ አልባ ወደብ ያለች ሲሆን በምስራቅ ከሱዳን ፣ በደቡብ ኮንጎ (ብራዛቪል) እና በደቡብ ኮንጎ ዲሞክራቲክ ሪፐብሊክ (ኮንጎ) ፣ በምእራብ ካሜሩን እና በሰሜን በኩል ቻድን ትዋሰናለች ፡፡ በግዛቱ ውስጥ ብዙ ኮረብታዎች አሉ ፣ አብዛኛዎቹ ከ 700-1000 ሜትር ከፍታ ያላቸው አምባዎች ናቸው ፡፡ አምባዎቹ በምሥራቅ ወደ ቦንጎስ ፕላቱ ፣ በምዕራብ ወደ ኢንዶ ፕላቶ እና በመሃል ላይ በተራራማው ደጋማ አካባቢዎች ሊከፋፈሉ ይችላሉ ፡፡ ሰሜናዊው ሞቃታማ የሣር ሜዳ የአየር ጠባይ አለው ፣ ደቡባዊው ደግሞ ሞቃታማ የዝናብ ደን ደን አለው ፡፡ ሙሉ በሙሉ የመካከለኛው አፍሪካ ሪፐብሊክ ተብሎ የሚጠራው መካከለኛው አፍሪካ 622,000 ካሬ ኪ.ሜ. ይሸፍናል ፡፡ አጠቃላይ እይታ ማዕከላዊ አፍሪካ ፡፡ የሕዝቡ ቁጥር በግምት ወደ 4 ሚሊዮን (2006) ነው ፡፡ በአገሪቱ ውስጥ በዋናነት ባያ ፣ ባንዳ ፣ ሳንጎ እና ማንጃያን ጨምሮ 32 ትላልቅና ትናንሽ ጎሳዎች አሉ ፡፡ ኦፊሴላዊው ቋንቋ ፈረንሳይኛ ሲሆን ሳንጎ በተለምዶ ጥቅም ላይ ይውላል ፡፡ ነዋሪዎቹ በጥንት ሃይማኖቶች ያምናሉ 60% ፣ የካቶሊክ እምነት 20% ፣ የፕሮቴስታንት ክርስትና 15% ፣ እስልምና ደግሞ 5% ነበሩ ፡፡ መካከለኛው አፍሪካ በአፍሪካ አህጉር መሃል የምትገኝ ወደብ አልባ ሀገር ናት ፡፡ ምስራቅ ከሱዳን ጋር ትዋሰናለች ፡፡ በደቡብ በኩል ኮንጎ (ብራዛቪል) እና ኮንጎ ዲሞክራቲክ ሪፐብሊክን ፣ በምዕራብ ካሜሩንን እና በሰሜን ቻድንን ያዋስናል ፡፡ በክልሉ ውስጥ ብዙ ኮረብታዎች አሉ ፣ አብዛኛዎቹ ከ 700-1000 ሜትር ከፍታ ያላቸው አምባዎች ናቸው ፡፡ አምባው በምሥራቅ ወደ ቦንጎስ ፕላቱ ፣ በምዕራብ የሕንድ-ጀርመን ፕላቱ እና በመካከለኛው የተራመቁ ደጋማ ቦታዎች ፣ በሰሜን-ደቡብ የትራፊክ ዋና ዋና መንገዶች በሆኑ ብዙ የታፈኑ አፍዎች ይከፋፈላሉ ፡፡ በሰሜን ምስራቅ ድንበር ላይ የሚገኘው የኒያጃ ተራራ ከባህር ጠለል በላይ 1,388 ሜትር ከፍታ ያለው ሲሆን በአገሪቱ ከፍተኛው ቦታ ነው ፡፡ የኡባን ወንዝ በክልሉ ውስጥ ትልቁ ወንዝ ሲሆን የሻሊ ወንዝም አለ ፡፡ ሰሜናዊው ሞቃታማ የሣር ሜዳ የአየር ጠባይ አለው ፣ ደቡባዊው ደግሞ ሞቃታማ የዝናብ ደን ደን አለው ፡፡ በ 9 ኛው-16 ኛው ክፍለዘመን AD ሶስት የጎሳ መንግስታት ማለትም ባንጋሱ ፣ ራፋይ እና ዘሚዮ በተከታታይ ታዩ ፡፡ በ 16 ኛው እና በ 18 ኛው ክፍለዘመን የባሪያ ንግድ የአከባቢውን ህዝብ በእጅጉ ቀንሷል ፡፡ በ 1885 በፈረንሣይ ወረራ በ 1891 የፈረንሳይ ቅኝ ግዛት ሆነች ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1910 ከፈረንሣይ ኢኳቶሪያል አፍሪካ አራት ግዛቶች እንደ አንዱ በመመደብ ኡባን ሻሊ ተብሎ ይጠራ ነበር ፡፡ በ 1946 የፈረንሳይ የባህር ማዶ ግዛት ሆነ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1957 መጀመሪያ ላይ “ከፊል ራስ ገዝ ሪፐብሊክ” ሆና ታህሳስ 1 ቀን 1958 በፈረንሳይ ማህበረሰብ ውስጥ “ራስ ገዝ ሪፐብሊክ” ሆና ማዕከላዊ አፍሪካ ሪፐብሊክ ተብላ ተሰየመች ፡፡ ነፃነት እ.ኤ.አ. ነሐሴ 13 ቀን 1960 ታወጀ ፣ እናም እሱ በፈረንሣይ ማህበረሰብ ውስጥ ቆየ ፣ ዴቪድ ዳኮኮ ፕሬዚዳንት በመሆን ፡፡ በጥር 1966 የጦር መኮንኑ ዋና አዛዥ ቦካሳ መፈንቅለ መንግስት አካሂደው ፕሬዚዳንት ሆኑ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1976 ቦካሳ ህገ-መንግስቱን አሻሽሎ ሪፐብሊክን አጥፍቶ ግዛት አቋቋመ ፡፡ በይፋ በ 1977 ዘውድ ተቀዳጀና ቀዳማዊ ቦካሳ ተባለ ፡፡ እ.ኤ.አ. በመስከረም 20 ቀን 1979 መፈንቅለ መንግስት ተካሂዶ ቦካሳ ተገረሰሰ ፣ ንጉሳዊው ስርዓት ተወገደ ሪፐብሊክ ተመሰረተ ፡፡ እ.ኤ.አ. መስከረም 1 ቀን 1981 የመከላከያ ሰራዊት ዋና ሀላፊ አንድሬ ኮሊምባ ሰራዊቱ ስልጣኑን እንደሚረከብ አስታወቁ፡፡ኮሊምባ የብሄራዊ ወታደራዊ ተሃድሶ ኮሚሽን ሊቀመንበር ፣ የሀገር መሪ እና የመንግስት ሃላፊ ሆነው አገልግለዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. መስከረም 21 ቀን 1985 ኮሊምባ የወታደራዊ ኮሚሽን መበታተን ፣ አዲስ መንግስት መመስረቱን እና የራሳቸውን ፕሬዝዳንት አስታወቁ ፡፡ እ.ኤ.አ ኖቬምበር 21 ቀን 1986 ህዝበ ውሳኔ ተካሂዶ ኮሊምባ በመደበኛነት የሪፐብሊኩ ፕሬዝዳንት ሆነው ተመርጠዋል ፡፡ ከታህሳስ 8 ጀምሮ ክፍሉ ከወታደራዊ አገዛዝ ወደ ዴሞክራሲያዊ በተመረጠው መንግስት የሚደረግ ሽግግር በመገንዘብ የመጀመሪያውን በዴሞክራሲያዊ መንገድ የተመረጠ መንግስት ማቋቋሙን አስታውቋል ፡፡ እ.ኤ.አ. የካቲት 1987 (እ.ኤ.አ.) ኮሊምባ “የቻይና-አፍሪካ ዴሞክራቲክ አሊያንስ” እንደ አንድ የፖለቲካ ፓርቲ ተቋቋመ ፤ በሐምሌ ወር መካከለኛው አፍሪካ የሕግ አውጭነት ምርጫ አካሂዶ ለ 22 ዓመታት ተቋርጦ የነበረውን የፓርላሜንታዊ ሥርዓት መልሷል ፡፡ ብሔራዊ ባንዲራ-ከርዝመት እስከ 5 3 ስፋት ጋር አራት ማዕዘን ነው ፡፡ የባንዲራ ወለል አራት ትይዩ እና እኩል አግድም አራት ማዕዘኖች እና አንድ ቀጥ ያለ አራት ማእዘን አለው ፡፡ አግድም አራት ማዕዘኑ ከላይ እስከ ታች ሰማያዊ ፣ ነጭ ፣ አረንጓዴ እና ቢጫ ሲሆን ቀይው ቀጥ ያለ አራት ማእዘን ደግሞ የሰንደቅ ዓላማን ገጽታ በሁለት እኩል ክፍሎች ይከፍላል ፡፡ በባንዲራው የላይኛው ግራ ጥግ ላይ ቢጫ ባለ አምስት ጫፍ ኮከብ አለ ፡፡ ሰማያዊ ፣ ነጭ እና ቀይ በቻይና እና በፈረንሣይ መካከል ያለውን ታሪካዊ ግንኙነት ከሚወክል የፈረንሣይ ብሔራዊ ባንዲራ ጋር ተመሳሳይ ቀለሞች ናቸው እንዲሁም ሰላምንና መስዋእትነትን ያሳያል ፣ አረንጓዴ ደንን ይወክላል ፣ ቢጫ ደግሞ ሞቃታማ የሣር ሜዳዎችን እና በረሃዎችን ያመለክታል ፡፡ ባለ አምስት ጫፍ ኮከብ የቻይና እና የአፍሪካን ህዝቦች ወደ ፊት የሚመራ ድንቅ ኮከብ ነው ፡፡ የመካከለኛው አፍሪካ ሪፐብሊክ በዓለም ላይ በጣም ካደጉ አገራት አንዷ መሆኗን በተባበሩት መንግስታት ታወጀች፡፡ኢኮኖሚው በግብርና የተያዘ ሲሆን የኢንዱስትሪ መሰረቱ ደካማ ነው፡፡ከ 80% በላይ የኢንዱስትሪ ምርቶች ከውጭ በሚገቡ ዕቃዎች ላይ ይተማመኑ ፡፡ ብዙ ወንዞች ፣ የተትረፈረፈ የውሃ ሀብቶች እና ለም አፈር ይገኛሉ ፣ የታደሰው የሀገሪቱ ስፋት 6 ሚሊዮን ሄክታር ሲሆን የግብርናው ህዝብ ከጠቅላላው ህዝብ 85 በመቶውን ይይዛል ፡፡ እህሉ በዋናነት ካሳቫ ፣ በቆሎ ፣ ማሽላ እና ሩዝ ነው ፡፡ ጥጥ ፣ ቡና ፣ አልማዝ እና ኪሙራ አራቱ የማዕከላዊ አፍሪካ ኢኮኖሚ ምሰሶዎች ናቸው ፡፡ የደቡባዊ ኮንጎ ተፋሰስ ውድ በሆኑ እንጨቶች የበለፀጉ በትላልቅ ደኖች ተሸፍኗል ፡፡ ዋነኞቹ የማዕድን ሀብቶች አልማዝ ናቸው (እ.ኤ.አ. በ 1975 የተፈጠረው 400,000 ካራት) ከጠቅላላው የኤክስፖርት ዋጋ 37 በመቶውን ይይዛሉ ፡፡ አልማዝ ፣ ቡና እና ጥጥ ዋና የኤክስፖርት ምርቶች ናቸው ፡፡ የቱሪስት መስህብ ማኖቮ-ጎንዳ - ሴንት ፍሎሪስ ብሔራዊ ፓርክ ነው፡፡የዚህ ፓርክ አስፈላጊነት የሚበዛው በእፅዋትና በእንስሳት ብዛት ላይ ነው ፡፡ አንድ አስገራሚ እውነታ-የመካከለኛው አፍሪካውያን ሙሉ እምነት አላቸው ፣ እያንዳንዱ ቤተሰብ እንደ ጥንካሬ ምልክት ተደርጎ የሚቆጠር እና ሊገደል ወይም ሊበላ የማይችል እንስሳ ያመልካል ፡፡ የመካከለኛው አፍሪካውያን ጥቁር የሐዘን ልብስ ለብሰው ከሴቶች ጋር እጅ መንሳት አይችሉም ፣ በቃላት ሰላምታ መስጠት ወይም ጭንቅላታቸውን ማወደስ ይችላሉ ፡፡ |