IGambia ikhodi yezwe +220

Ukudayela kanjani IGambia

00

220

--

-----

IDDikhodi yezwe Ikhodi yedolobhainombolo yocingo

IGambia Imininingwane Eyisisekelo

Isikhathi sendawo Isikhathi sakho


Izoni yesikhathi yasendaweni Umehluko wendawo
UTC/GMT 0 ihora

ububanzi / ubude
13°26'43"N / 15°18'41"W
ukufaka ikhodi kwe-iso
GM / GMB
imali
Dalasi (GMD)
Ulimi
English (official)
Mandinka
Wolof
Fula
other indigenous vernaculars
ugesi
g thayipha i-UK 3-pin g thayipha i-UK 3-pin
ifulegi lesizwe
IGambiaifulegi lesizwe
inhlokodolobha
IBanjul
uhlu lwamabhange
IGambia uhlu lwamabhange
inani labantu
1,593,256
indawo
11,300 KM2
GDP (USD)
896,000,000
ifoni
64,200
Umakhalekhukhwini
1,526,000
Inani labasingathi be-Intanethi
656
Inani labasebenzisi be-Intanethi
130,100

IGambia isingeniso

IGambia izwe lamaSulumane. Izakhamizi ezingama-90% zikholelwa enkolweni yamaSulumane. Njalo ngoJanuwari, kunomkhosi omkhulu iRamadan futhi amaSulumane amaningi aphuthuma edolobheni elingcwele laseMecca ukuyokhonza. IGambia ihlanganisa indawo engamakhilomitha-skwele ayi-10,380. Itholakala entshonalanga ye-Afrika, inqamula i-Atlantic Ocean ngasentshonalanga, futhi inogu lwamakhilomitha angama-48. Yonke insimu ithafa elide futhi elincanyana, elisika endaweni yeRiphabhulikhi yaseSenegal, bese uMfula iGambia ugeleza usuka empumalanga uye entshonalanga ugelezele olwandle i-Atlantic Ocean. IGambia ihlukaniswe yaba yisikhathi semvula nesikhathi sokomisa.Izinsizakusebenza zamanzi angaphansi komhlaba zihlanzekile futhi ziningi, futhi izinga lamanzi angaphansi komhlaba lingamamitha ayi-5 ngaphezu komhlaba.

IGambia, igama eligcwele leRiphabhulikhi yaseGambia, lisentshonalanga ne-Afrika, linqamula i-Atlantic Ocean ngasentshonalanga, futhi linogu lwamakhilomitha angama-48. Yonke insimu ithafa elide futhi elincanyana, lisika endaweni yeRiphabhulikhi yaseSenegal. Umfula iGambia usuka empumalanga uye entshonalanga ugelezele olwandle i-Atlantic Ocean.

Inani labantu baseGambia liyizigidi eziyi-1.6 (2006). Izinhlanga eziyinhloko yilezi: iMandingo (42% yabantu), iFula (eyaziwa nangokuthi iPall, 16%), isiWolof (16%), iJura (10%) kanye ISairahuri (9%). Ulimi olusemthethweni yisiNgisi, kanti izilimi zikazwelonke zifaka isiMandingo, isiWolof, kanye neFula engeyona engokoqobo (eyaziwa nangokuthi iPall) neSerahuri. Izakhamuzi ezingama-90% zikholelwa enkolweni yamaSulumane, kanti ezinye zikholelwa kubuProthestani, ubuKhatholika kanye nasekufeliseni izilo.

Ekupheleni kwekhulu le-16, amakholoni aseBrithani ahlasela. Ngo-1618 abaseBrithani basungula indawo yamakholoni esiQhingini saseJames emlonyeni weGambia. Ekupheleni kwekhulu le-17, amakholoni aseFrance nawo afika osebeni olusenyakatho loMfula iGambia. Eminyakeni eyikhulu ezayo, iBrithani neFrance balwe nezimpi zeGambia neSenegal. Ngo-1783, "Isivumelwano SaseVersailles" sabeka osebeni loMfula iGambia ngaphansi kweBrithani kanye neSenegal ngaphansi kweFrance. IBrithani neFrance bafinyelela esivumelwaneni ngo-1889 sokucacisa umngcele weGambia yanamuhla. Ngo-1959, iBrithani yabiza iNgqungquthela Yomthethosisekelo yaseGambia futhi yavuma ukusungulwa "kukahulumeni ozimele" eGambia. Ngo-1964, iBrithani yavuma ukuzimela kweGambia ngoFebhuwari 18, 1965. Ngo-Ephreli 24, 1970, iGambia yamemezela ukusungulwa kwe-republic.

Ifulegi likazwelonke: Lingunxande elinesilinganiso sobude nobubanzi obungu-3: 2. Kusuka phezulu kuye ezansi, yakhiwa onxande abathathu abaqondile abavundlile obomvu, oluhlaza okwesibhakabhaka noluhlaza okotshani.Kunesiqeshana esimhlophe lapho kuhlangana okuluhlaza okwesibhakabhaka, okubomvu nokuluhlaza okotshani. Okubomvu kufanekisela ukukhanya kwelanga; okuluhlaza okwesibhakabhaka kufanekisela uthando nokwethembeka, futhi kumelela noMfula iGambia onqamula empumalanga nasentshonalanga yezwe; okuluhlaza kufanekisela ukubekezelelana futhi kufanekisela ezolimo; imigoqo emibili emhlophe imele ubumsulwa, ukuthula, ukugcinwa komthetho, kanye nemizwa enobungane yabantu baseGambia kubantu bomhlaba.