Tanzaniýa, Birleşen Tanzaniýa Respublikasynyň doly ady Tanganyika (materik) we Zanzibar (ada) -dan ybarat, umumy meýdany 945,000 inedördül kilometrden gowrak (şolardan Zanzibar 2657 inedördül metr). Kilometrler). Gündogar Afrikada, ekwatoryň günortasynda, demirgazykda Keniýa we Uganda bilen serhetleşýär, günortada Zambiýa, Malawi we Mozambik, günbatarda Ruanda, Burundi we Kongo (Kinşasa), gündogarda Hindi ummany. Demirgazyk-günbatarda beýik we günorta-gündogarda pes. Gündogar kenarýaka peslik, günbatar içerki platosy bolsa içerki meýdanyň ýarysyndan gowragyny öz içine alýar. Beýik Rift jülgesi Malawi kölünden iki şaha bölünýär we demirgazyk we günortadan geçýär. Demirgazyk-gündogardaky Kilimanjaro dagynyň Kibo depesi, deňiz derejesinden 5895 metr beýiklikde, Afrikanyň iň beýik depesi. Esasy derýalara Rufiji (uzynlygy 1400 km), Pangani, Rufu we Wami degişlidir. Wiktoriýa köli, Tanganyika köli we Malawi köli ýaly köp köl bar. Gündogar kenarýaka sebiti we içerki pesliklerde tropiki otluk howasy bar, günbatar içerki platoda bolsa salkyn we gurak tropiki dag howasy bar. Köp ýerlerde ortaça temperatura 21-25 is. Zanzibardaky 20-den gowrak adada ýylyň dowamynda ortaça 26 ° C gyzgyn we çygly tropiki deňiz howasy bar.

Tanzaniýanyň 26 welaýaty we 114 okrugy bar. Olaryň arasynda materikdäki 21 welaýat we Zanzibarda 5 welaýat bar.

Tanzaniýa gadymy adamlaryň doglan ýerlerinden biridir. Miladydan öňki döwürlerden bäri Arabystan, Pars we Hindistan bilen söwda gatnaşyklary bolupdyr. Biziň eramyzyň VII-VIII asyrlarynda araplar we parslar köp sanly göçüp başladylar. X asyryň ahyrynda araplar bu ýerde yslam şalygyny gurupdyrlar. 1886-njy ýylda Tanganyika Germaniýanyň täsir meýdanyna ýerleşdirildi. 1917-nji ýylda Iňlis goşunlary Tanzaniýanyň ähli ýerini basyp aldy. 1920-nji ýylda Tanzaniýa Angliýanyň "mandat mekany" boldy. 1946-njy ýylda BMG Baş Assambleýasy Tanzaniýany Iňlisleriň "howandarlygyna" üýtgetmek barada karar kabul etdi. 1961-nji ýylyň 1-nji maýynda Tanzaniýa içerki özbaşdaklyga eýe bolup, şol ýylyň 9-njy dekabrynda garaşsyzlyk yglan etdi.Tanganyika respublikasy bir ýyl soň döredildi. Zanzibar 1890-njy ýylda Iňlisleriň "gorag sebiti" boldy, 1963-nji ýylyň iýunynda özbaşdaklyk gazandy, şol ýylyň dekabrynda garaşsyzlyk yglan etdi we Soltan tarapyndan dolandyrylýan konstitusion monarhiýa öwrüldi. 1964-nji ýylyň ýanwar aýynda Zanzibar halky Soltanyň dolandyryşyny agdardy we Zanzibar Halk Respublikasyny döretdi. 1964-nji ýylyň 26-njy aprelinde Tanganyika we Zanzibar Birleşen Respublikany döretdiler we şol ýylyň 29-njy oktýabrynda bu ýurt Tanzaniýa Birleşen Respublikasy diýlip atlandyryldy.

Milli baýdak: Uzynlygy 3: 2 bolan ini bilen gönüburçly. Baýdagyň üstü dört reňkden durýar: ýaşyl, gök, gara we sary. Leftokarky çep we aşaky sag ýaşyl we gök iki sany sag burçly üçburçlukdyr. Sary taraplary bolan giň gara zolak aşaky çep burçdan ýokarky sag burçuna diagonally hereket edýär. Greenaşyl topragy, yslama bolan ynamy hem aňladýar; gök derýalary, kölleri we deňizleri, gara gara afrikalylary, sary baý mineral baýlyklary we baýlygy aňladýar.

Tanzaniýanyň 37 milliondan gowrak ilaty bar, şolardan Zanzibar takmynan 1 million (2004-nji ýylda çak edilýär). 126 etnik topara degişli bolan Sukuma, Nyamwiç, Çaga, Hehe, Makandi we Haýa etnik toparlarynyň ilaty 1 milliondan gowrak. Şeýle hem araplaryň, hindileriň, pakistanlylaryň we ýewropalylaryň nesilleri bar. Suwaýili milli dil bolup, iňlis dili bilen resmi lingua franca. Tanganyikanyň ýaşaýjylary esasan katoliklige, protestantçylyga we yslama ynanýarlar, Zanzibaryň ýaşaýjylary hemmesi diýen ýaly yslama ynanýarlar.

Tanzaniýa oba hojalygydyr. Esasy ekinler mekgejöwen, bugdaý, tüwi, mekgejöwen, tüwi, kaswa we ş.m. Esasy nagt ekinler kofe, pagta, sisal, kawaý, ýorunja, çaý, temmäki we ş.m.

Tanzaniýa mineral baýlyklara baý. Esasy subut edilen minerallara göwher, altyn, kömür, demir, fosfat we tebigy gaz girýär. Tanzaniýanyň senagatlarynda dokma, azyk önümçiligi, deri, aýakgap öndürmek, polat togalanmak, alýumin gaýtadan işlemek, sement, kagyz, tekerler, dökünler, nebiti gaýtadan işlemek, awtoulag ýygnamak we ferma gurallary öndürmek ýaly oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän we importyň ornuny tutýan ýeňil senagatlar agdyklyk edýär.

Tanzaniýa syýahatçylyk çeşmelerine baý. Afrikadaky üç esasy köl, Wiktoriýa köli, Tanganyika köli we Malawi köli serhetde ýerleşýär. Dünýäniň iň beýik depesi Kilimanjaro dagy 5895 metr belentlikde. meşhur. Tanzaniýanyň meşhur tebigy landşaftlaryna Ngorongoro krateri, Beýik Rift jülgesi, Manyana köli we ş.m. girýär. Şeýle hem dünýäniň iň gadymy adam mekany San Island gul şäheri we arap söwda ýerleri ýaly taryhy we medeni landşaftlar bar.