Zimababue ʻIke kumu
Manawa kūloko | Kou manawa |
---|---|
|
|
Kahi wā kūloko | ʻOkoʻa ʻāpana manawa |
UTC/GMT +2 hola |
latitu / longitude |
---|
19°0'47"S / 29°8'47"E |
iso hoʻopāʻālua |
ZW / ZWE |
kālā |
Dālā (ZWL) |
ʻLelo |
English (official) Shona Sindebele (the language of the Ndebele sometimes called Ndebele) numerous but minor tribal dialects |
uila |
ʻAno d plug Pelekane kahiko g kikokiko UK 3-pin |
hae aupuni |
---|
kapikala |
Harare |
papa inoa panakō |
Zimababue papa inoa panakō |
heluna kanaka |
11,651,858 |
ʻāpana |
390,580 KM2 |
GDP (USD) |
10,480,000,000 |
kelepona |
301,600 |
Kelepono paʻa lima |
12,614,000 |
Ka helu o nā pūnaewele Pūnaewele |
30,615 |
Ka helu o nā mea hoʻohana Pūnaewele |
1,423,000 |
Zimababue hoʻolauna
Uhi ʻo Zimbabwe i kahi ma mua o 390,000 kilomika kilomika a aia ia ma ka hema hikina o ʻApelika. He ʻāina paʻa ʻāina me Mozambique ma ka hikina, ʻApelika Hema ma ka hema, a ʻo Botswana a me Zambia ma ke komohana a me ke komohana ʻākau. ʻO ka hapanui o lākou he ʻāina ʻāina pālahalaha, me ka awelika kiʻekiʻe ma mua o 1,000 mau mika, i māhele ʻia i ʻekolu mau ʻano o ka ʻāina, nāhelehele kiʻekiʻe, nāhelehele waena a me nāhelehele haʻahaʻa. ʻO ka mauna Inyangani ma ka hikina he 2,592 mau mika ma luna o ka ʻilikai, ʻo ia ka lae kiʻekiʻe loa o ka ʻāina. ʻO Zambezi a me Limpopo nā muliwai nui, ʻo ia nā muliwai palena me Zambia a me ʻApelika Hema. ʻO Zimbabwe, ka inoa piha o ka Repubalika o Zimbabwe, e uhi ana i kahi ma kahi o 390,000 kilomika kilomika. Aia ʻo Zimbabwe ma ka hikina hikina o ʻApelika a he ʻāina paʻa ʻāina. Aia ia i pili i Mozambique ma ka hikina, ʻApelika Hema ma ka hema, a ʻo Botswana a me Zambia ma ke komohana a me ke komohana ʻākau. ʻO ka hapanui o ka ʻāina he kula, me ka awelika o ke kiʻekiʻe ma mua o 1,000 mau mika. Aia he ʻekolu mau ʻano o ka ʻāina: nāhelehele kiʻekiʻe, nāhelehele waena a me nāhelehele haʻahaʻa. ʻO ka mauna Inyangani ma ka hikina he 2,592 mau mika ma luna o ka ʻilikai, ʻo ia ka lae kiʻekiʻe loa o ka ʻāina. ʻO nā kahawai nui ʻo Zambezi a me Limpopo, ʻo ia nā muliwai palena me Zambia a me ʻApelika Hema. Tropical nāhelehele aniau, me ka awelika makahiki mahana o 22 ℃, ke kiʻekiʻena wela ma ʻOkakopa, hiki i 32 ℃, a me ka wela haʻahaʻa ma Iulai, ma kahi o 13-17 ℃. Ua hoʻokaʻawale ʻia ka ʻāina i nā panalāʻau he 8, me nā moku he 55 a me nā kaona he 14. ʻO nā inoa o nā moku ʻewalu: Mashonaland West, Mashonaland Central, Mashonaland East, Manica, Central, Mazunago, Matabeleland North, a me Matabeleland Hema. He ʻāina kahiko ʻo ʻApelika Zimbabwe me kahi paʻa ikaika o ka mōʻaukala ʻApelika. Ma kahi o 1100 AD, ua hoʻomaka ka hoʻokumu ʻana o kahi mokuʻāina kikowaena. Ua hoʻokumu ke Karenga i ke Aupuni Monomotapa i ke kenekulia 13, a ua hōʻea ke aupuni i kona manawa hanohano i ka hoʻomaka o 15th kenekulia. I ka makahiki 1890, ua lilo ʻo Zimbabwe i kolone Pelekane. I ka makahiki 1895, ua kapa ʻia ʻo Britain ʻo Rhodesia Hema ma hope o ke kolonā ʻo Rhodes. I ka makahiki 1923, ua lawe ke aupuni Pelekane i ka ʻāina a hāʻawi iā ia i ke kūlana o ka "teritori nui". I ka makahiki 1964, ua hoʻololi ke aupuni Smith Smith ma Rhodesia Hema i ka inoa o ka ʻāina iā Rhodesia, a ua hoʻolaha like ʻole ʻia "kūʻokoʻa" i ka makahiki 1965, a ua hoʻololi i kona inoa iā "Lepupalika ʻo Rhodesia" i ka makahiki 1970. I Mei 1979, ua kapa ʻia ka ʻāina ʻo "Republic of Zimbabwe (Rhodesia)". Ma muli o ke kūpaʻa ikaika ma ka home a me nā ʻāina ʻē, ʻaʻole i ʻike ʻia ma ka honua. Independence ma ʻApelila 18, 1980, ua kapa ʻia ka ʻāina ʻo ka Repubalika o Zimbabwe. hae aupuni: he huinahā kaulike me ka lākiō o ka loa i ka laulā o 2: 1. Ma ka ʻaoʻao o ka pahu hae, he huinakolu isosceles keʻokeʻo me nā palena ʻeleʻele, ma ka waena he hōkū ʻelima mau ʻelima. Ma loko o ka hōkū kahi manu Zimbabwe. ʻO ka keʻokeʻo kahi hōʻailona o ka maluhia , He hōʻailona nō hoʻi ia o nā lāhui kahiki ma Zimbabwe a me nā ʻāina ʻApelika: ma ka ʻākau ʻehiku kī kī, ʻeleʻele i ke kikowaena, a ʻulaʻula, melemele, a ʻōmaʻomaʻo nā ʻaoʻao luna a me lalo. ʻO ka ʻeleʻele ka hapanui o ka lehulehu o ka heluna ʻeleʻele, he hōʻailona ka ʻulaʻula i ke koko e kāpīpī ʻia e ka poʻe no ke kūʻokoʻa, he melemele ka hōʻailona o nā kumuwaiwai mineral, a ʻo ka ʻōmaʻomaʻo ka mahiʻai o ka ʻāina p / He nui ko Zimbabwe nui he 13.1 miliona. ʻO ka helu ʻeleʻele no 97.6% o ka heluna kānaka, ʻo Shona (79%) a me Ndebele (17%), nā moʻo keʻokeʻo no 0.5%, a me nā poʻe ʻAsia e pili ana i 0.41%. ʻO English, Shona a me Ndebele nā ʻōlelo kūhelu kekahi. 40% o ka heluna kanaka e manaʻoʻiʻo i ka hoʻomana haipule, 58% i pili i ka hoʻomana Kalikiano, a ʻo 1% i ka hoʻomana Islam. waiwai waiwai ʻo Zimbabwe i nā kumuwaiwai kūlohelohe a he kahua ʻoihana a me nā mahiʻai maikaʻi. Lawe ʻia nā huahana ʻoihana i nā ʻāina kokoke. I nā makahiki maʻamau, ʻoi aku ia i ka pono o ka meaʻai. ʻO ia ke kolu o ka mea kūʻai aku paka ma ka honua. ʻO kāna pae hoʻokele waiwai ka lua o ʻApelika Hema ma ʻApelika Hema. ʻO ka hana ʻana, hoʻoulu ʻana a me nā mahiʻai nā pou ʻekolu o ka hoʻokele waiwai aupuni. . ʻO ka waiwai hoʻopuka o nā ʻoihana pilikino e pili ana i 80% o GDP. p p. ʻO nā ʻāpana ʻenehana nā hana metala a me nā metala (25% o ka nui o ka waiwai hoʻopuka), ka hana ʻana i ka meaʻai (15%), nā petrochemicals (13%), nā mea inu a me nā uahi paka (11%), nā lole (10%) , Nā lole (8%), hana pepa a me ka paʻi (6%), etc. Hoʻopuka nui ka mahiʻai a me nā holoholona i ka palaoa, ka paka, ka pulupulu, nā pua, ke kō a me nā kī, a pēlā aku ka hanai holoholona. Me ka ʻāpana o 33.28 miliona mau ʻeka heka o ka ʻāina mahi, ua helu ka heluna kanaka mahiʻai i 67% o ka heluna kanaka o ka ʻāina. ʻAʻole wale ia ma mua o ka lawa ponoʻī i ka meaʻai, hauʻoli pū ia i ka inoa o ka "hale waihona" ma ka ʻaoʻao hema o ʻApelika. Ua lilo ʻo Tianjin i mea kūʻai nui i ka meaʻai ma ʻApelika, kahi mea hoʻopuka paka nui i hoʻōla ʻia i ka honua, a ʻo ka hā o ka mea kūʻai aku ma ka mākeke pua ʻEulopa. ʻO ka lawe aku i nā huahana mahiʻai no kahi hapakolu o ka loaʻa kālā o ka ʻāina. Ua ulu wikiwiki ʻo Zimbabwe ʻoihana hoʻokipa a ua lilo i ka nui o ka loaʻa kālā loaʻa kālā o Zimbabwe. ʻO ka wahi kaulana ʻo Victoria Falls, a aia he 26 mau paka ʻāina a me nā mālama holoholona lōhiu. Harr>: Harare, ke kapikala o Zimbabwe, aia ia ma ka pā ma ka ʻākau hikina o Zimbabwe, me kahi kiʻekiʻe ma mua o 1,400 mau mika. Kūkulu ʻia i 1890. Kūkulu ʻia ka hale aliʻi no nā kolone Pelekane e hoʻouka kaua a noho iā Mashonaland a ua kapa ʻia ka inoa ma hope o ke Kuhina Nui Pelekane ʻo Lord Salisbury. Mai ka 1935, ua kūkulu hou ʻia a hana liʻiliʻi ʻia i ke kūlanakauhale o kēia au. Ma ʻApelila 18, 1982, ua hoʻoholo ke aupuni Zimbabwean e kapa hou i ko Salisbury inoa iā Harare. I Shona, ʻo Harare ke ʻano o "ke kūlanakauhale hiamoe ʻole." Wahi a ka moʻolelo, ua hoʻololi ʻia kēia inoa mai ka inoa o ke aliʻi. Ua makaʻala mau ʻo ia, ʻaʻole hiamoe, a me ka ʻuhane o ka hakakā me ka ʻenemi. |