Botswana Esasy maglumatlar
| Timeerli wagt | Wagtyňyz |
|---|---|
|
|
|
| Timeerli wagt zolagy | Wagt guşaklygynyň tapawudy |
| UTC/GMT +2 sagat |
| giňişlik / uzynlyk |
|---|
| 22°20'38"S / 24°40'48"E |
| izo kodlamak |
| BW / BWA |
| walýuta |
| Pula (BWP) |
| Dil |
| Setswana 78.2% Kalanga 7.9% Sekgalagadi 2.8% English (official) 2.1% other 8.6% unspecified 0.4% (2001 census) |
| elektrik |
 M görnüşi Günorta Afrika wilkasy |
| Döwlet baýdagy |
|---|
 |
| maýa |
| Gaborone |
| banklaryň sanawy |
| Botswana banklaryň sanawy |
| ilaty |
| 2,029,307 |
| meýdany |
| 600,370 KM2 |
| GDP (USD) |
| 15,530,000,000 |
| telefon |
| 160,500 |
| Jübi telefony |
| 3,082,000 |
| Internet eýeleriniň sany |
| 1,806 |
| Internet ulanyjylarynyň sany |
| 120,000 |
Botswana giriş
|
Botswana, çalt ykdysady ösüşi we Afrikada has gowy ykdysady şertleri bolan ýurtlardan biridir, göwher senagaty, maldarçylyk we ösüp barýan önümçilik sütün pudagydyr. Meýdany 581,730 inedördül kilometre barabar bu günorta Afrikada ortaça beýikligi 1000 metre ýetýän gury ýer däl ýurt. Gündogarda Zimbabwe, günbatarda Namibiýa, demirgazykda Zambiýa we günortada Günorta Afrika bilen serhetleşýär. Günorta Afrika platosynyň ortasyndaky Kalahari çölünde, demirgazyk-günbatarda Okawango Delta Marşlandynda we günorta-gündogarda Fransistownyň töwereginde depelerde ýerleşýär. Sebitleriň köpüsinde tropiki gurak otly howa, günbatarda çöl we ýarym çöl howasy bar. Profileurduň profili 581,730 inedördül kilometr meýdany bolan Botswana Afrikanyň günortasynda gury ýer däl. Ortaça beýiklik 1000 metr töweregi. Gündogarda Zimbabwe, günbatarda Namibiýa, demirgazykda Zambiýa we günortada Günorta Afrika bilen serhetleşýär. Günorta Afrika platosynyň ortasyndaky Kalahari çölünde, demirgazyk-günbatarda Okawango Delta batgalyk ýerlerinde we günorta-gündogarda Fransistownyň töwereginde depelerde ýerleşýär. Sebitleriň köpüsinde tropiki gurak sähra howasy, günbatarda çöl we ýarym çöl howasy bar. Botswana 10 administratiw sebite bölünýär: Demirgazyk-Günbatar, Çobe, Merkezi, Demirgazyk-gündogar, Hangji, Karahadi, Günorta, Günorta-Gündogar, Kunnen we Katron. Botswana ozal Bezuna ady bilen tanalýardy. Tswana XIII-XIV asyrlarda demirgazykdan bu ýere göçüpdir. 1885-nji ýylda Iňlis koloniýasyna öwrüldi we "Pekiniň goraghanasy" diýlip atlandyryldy. Garaşsyzlyk 1966-njy ýylyň 30-njy sentýabrynda yglan edildi, adyny Botswana respublikasy diýip üýtgetdi we Arkalaşygyň çäginde galdy. Döwlet baýdagy: Botswana gönüburçly, uzynlygy 3: 2 bolan ini bilen. Baýdak ýüzüniň ortasynda giň gara zolak, ýokarsynda we aşagynda iki sany açyk gök gorizontal gönüburçluk we gara we açyk gök arasynda iki sany inçe ak zolak bar. Gara Botswanadaky gara ilatyň aglaba köplügini, aklar aklar ýaly ilatyň azlygyny, gök gök asmany we suwy aňladýar; Döwlet baýdagynyň manysy, Afrikanyň gök asmanynda garaýagyzlar we aklar birleşip, bilelikde ýaşamakdyr. Botswananyň 1.8 million ilaty bar (2006). Olaryň aglaba bölegi Bantu dili maşgalasynyň Tswana (ilatyň 90%). Inurtda 8 esasy taýpa bar: Enhuato, Kunna, Enwakeze, Tawana, Katla, Wraýt, Roron we Trokwa. Nwato etniki topary iň uly bolup, ilatyň 40% -ini tutýar. 10,000 töweregi ýewropaly we aziýaly bar. Resmi dil iňlis, umumy diller Tswana we Iňlis. Residentsaşaýjylaryň köpüsi protestantizme we katoliklige, oba ýerlerinde ýaşaýanlaryň käbiri adaty dinlere ynanýarlar. Botswana Afrikada çalt ykdysady ösüşi we has gowy ykdysady şertleri bolan ýurtlaryň biridir. Sütün senagaty göwher senagaty, maldarçylyk we ösüp barýan önümçilik pudagydyr. Mineral baýlyklara baý. Esasy mineral ýataklary göwher, ondan soň mis, nikel, kömür we ş.m. Göwher ätiýaçlyklary we önümçilik dünýäde birinji orunda durýar. 1970-nji ýyllaryň ortalaryndan başlap, magdançylyk pudagy maldarçylygy halk hojalygynyň esasy pudagy hökmünde çalşyp, dünýäde iň möhüm göwher öndürijilerinden biridir. Göwheriň esasy eksporty milli girdejiniň esasy çeşmesidir. Adaty ýagtylyk senagatynda mal önümlerini gaýtadan işlemek agdyklyk edýär, ondan soň içgiler, metal gaýtadan işlemek we dokma önümleri. Soňky ýyllarda awtoulag ýygnamak pudagy çalt ösdi we bir wagtlar daşary ýurt walýutasy boýunça ikinji orunda durýar. Oba hojalygy birneme yza galýar we azyk önümleriniň 80% -den gowragy import edilýär. Maldarçylyk pudagynda maldarçylyk agdyklyk edýär we önümçilik gymmaty oba hojalygynyň we maldarçylygyň umumy önüm bahasynyň 80% -ini tutýar. Bu Bo milli ykdysadyýetiniň sütünlerinden biridir. Bo, häzirki zaman iri göwrümli soýulýan zawodlar we eti gaýtadan işleýän zawodlar bilen Afrikadaky iri maldarçylyk önümlerini gaýtadan işleýän merkezleriň biridir. Botswana Afrikanyň esasy syýahatçylyk ýurdy we köp sanly ýabany haýwan esasy syýahatçylyk çeşmesidir. Hökümet ýurduň ýerleriniň 38% -ini ýabany tebigat goraghanasy hökmünde kesgitledi we 3 sany milli seýilgähi we 5 sany ýabany tebigat goraghanasyny döretdi. Okawango Içerki Delta we Chobe milli seýilgähi esasy syýahatçylyk ýerleri. |