E-Ethiopia ikhodi yezwe +251

Ukudayela kanjani E-Ethiopia

00

251

--

-----

IDDikhodi yezwe Ikhodi yedolobhainombolo yocingo

E-Ethiopia Imininingwane Eyisisekelo

Isikhathi sendawo Isikhathi sakho


Izoni yesikhathi yasendaweni Umehluko wendawo
UTC/GMT +3 ihora

ububanzi / ubude
9°8'53"N / 40°29'34"E
ukufaka ikhodi kwe-iso
ET / ETH
imali
Ethiopia (ETB)
Ulimi
Oromo (official working language in the State of Oromiya) 33.8%
Amharic (official national language) 29.3%
Somali (official working language of the State of Sumale) 6.2%
Tigrigna (Tigrinya) (official working language of the State of Tigray) 5.9%
Sidam
ugesi
Thayipha ipulagi yakudala yaseBrithani Thayipha ipulagi yakudala yaseBrithani


ifulegi lesizwe
E-Ethiopiaifulegi lesizwe
inhlokodolobha
I-Addis Ababa
uhlu lwamabhange
E-Ethiopia uhlu lwamabhange
inani labantu
88,013,491
indawo
1,127,127 KM2
GDP (USD)
47,340,000,000
ifoni
797,500
Umakhalekhukhwini
20,524,000
Inani labasingathi be-Intanethi
179
Inani labasebenzisi be-Intanethi
447,300

E-Ethiopia isingeniso

I-Ethiopia isethafeni elisempumalanga ye-Afrika eningizimu-ntshonalanga yoLwandle Olubomvu.Imingcele ye-Djibouti neSomalia empumalanga, iSudan entshonalanga, iKenya ngaseningizimu, ne-Eritrea ngasenyakatho, inendawo engamakhilomitha-skwele angu-1,103,600. Le ndawo ibuswa amathafa asezintabeni, iningi lawo elisezintabeni zase-Ethiopia. Izifunda ezimaphakathi nezasentshonalanga ziyingxenye eyinhloko yethafa, elibala u-2/3 wayo yonke le ndawo. IGreat Rift Valley idabula yonke le ndawo, enokuphakama okuphakathi kwamamitha acishe abe ngu-3000. Iyaziwa ngokuthi "Uphahla lwase-Afrika" , Inhloko-dolobha yase-Ethiopia, i-Addis Ababa, idolobha eliphakeme kunawo wonke e-Afrika. I-Ethiopia, igama eliphelele le-Federal Democratic Republic of Ethiopia, lisethafeni elisempumalanga ye-Afrika eningizimu-ntshonalanga yoLwandle Olubomvu.Linqamula eDjibouti neSomalia empumalanga, iSudan entshonalanga, iKenya eningizimu ne-Eritrea enyakatho. Insimu ihlanganisa indawo engamakhilomitha-skwele ayi-1103600. Le ndawo ibuswa amathafa asezintabeni, iningi lawo elisezintabeni zase-Ethiopia. Izifunda ezimaphakathi nezasentshonalanga ziyingxenye eyinhloko yethafa, elibala u-2/3 wayo yonke le ndawo. IGreat Rift Valley idabula yonke le ndawo enokuphakama okuphakathi kwamamitha acishe abe ngu-3000. Iyaziwa ngokuthi "Uphahla lwase-Afrika" . Izinga lokushisa eliphakathi nonyaka lingu-13 ℃. Ngaphandle kwenhloko-dolobha yase-Addis Ababa, izwe lihlukaniswe izifunda eziyisishiyagalolunye ngohlanga.

I-Ethiopia izwe lasendulo elineminyaka engu-3000 yempucuko. Ngasekuqaleni kuka-975 BC, uMenelik I wasungula uMbuso waseNubia lapha. Ekuqaleni kuka-AD, umbuso ka-Aksum owavela lapha wake waba yisikhungo esikhulu samasiko e-Afrika. Ngekhulu le-13 kuya kwele-16 AD, abantu base-Amharic basungula umbuso onamandla wase-Abyssinian. Ngemuva kokuthi amakoloni aseNtshonalanga ahlasele i-Afrika ngekhulu le-15, i-Ethiopia yenziwa ikoloni laseBrithani ne-Italy. Ngekhulu le-16, iPortugal noMbuso WaseTurkey bahlasela ngokulandelana. Ekuqaleni kwekhulu le-19 lahlukaniswa laba yiduku elilodwa. Ukuhlasela kweBrithani ngo-1868. I-Italy yahlasela ngo-1890 futhi yamemezela ukuthi iGibhithe "livikelwe". NgoMashi 1, 1896, ibutho laseGibhithe lahlula ibutho lase-Italy.Ngo-Okthoba wonyaka ofanayo, i-Italy yabona ukuzimela kweGibhithe futhi yaxosha ngokuphelele amakholoni eMpini Yezwe II. NgoNovemba 1930, uMbusi wase-Ethiopia uHaile Selassie I wangena esihlalweni sobukhosi. Igama le-Ethiopia lavulwa ngokusemthethweni ngo-1941. Kusho ukuthi "umhlaba lapho abantu abashushwa yilanga bahlala khona" ngesiGreki sasendulo. NgoSepthemba 1974, iKomidi Lesikhashana Lokuphatha Kwezempi lathatha amandla futhi lasusa ubukhosi. NgoSepthemba 1987, kwamenyezelwa ukusungulwa kwe-Ethiopian People’s Democratic Republic. Impi yombango yagqashuka e-Ethiopia ngo-1988. NgoMeyi 1991, iTopiya People's Revolutionary Democratic Front yachitha umbuso waseMengistu futhi yasungula uhulumeni wezinguquko ngoJulayi wangonyaka ofanayo. NgoDisemba 1994, uMkhandlu Wokhetho waphasisa umthethosisekelo omusha. Ngo-Agasti 22, 1995, kwasungulwa iFederal Democratic Republic of Ethiopia.

I-Ethiopia inabantu abayizigidi ezingama-77.4 (izibalo ezisemthethweni ngo-2005). Kunezinhlanga ezingaba ngu-80 ezweni, okungu-54% wama-Oromo, ama-24% ama-Amharic, kanye nama-5% iTigray. Abanye bahlanganisa i-Afar, iSomalia, iGulag, iSidamo neVoletta. Isi-Amharic wulimi olusebenzayo lwe-Federation, futhi isiNgisi sisetshenziswa kakhulu.Izilimi eziyinhloko zikazwelonke isi-Oromo nesiTigray. Izakhamizi ezingama-45% zikholelwa enkolweni yamaSulumane, ezingama-40% zikholelwa kwi-Orthodox yase-Ethiopia, kanti abambalwa bakholelwa ezinkolweni zamaProthestani, zamaKatolika nezakudala.

I-Ethiopia ingelinye lamazwe athuthukile emhlabeni.Izolimo nokufuya kungumgogodla womnotho wezwe nokuhwebelana kwamanye amazwe ngokuthola emazweni angaphandle, futhi isisekelo saso sezimboni asinamandla. Ucebile ngemithombo yamaminerali namanzi. I-Ethiopia icebile kakhulu ngemithombo yamanzi, enemifula namachibi amaningi kule ndawo, eyaziwa ngokuthi yi "East African Water Tower". Kunemifula namachibi amaningi kule ndawo.UMfula iBlue Nile uqhamuka lapha, kepha isilinganiso sokusetshenziswa kwawo singaphansi kuka-5%. IGibhithe futhi ingelinye lamazwe anemithombo yomhlaba ecebe kakhulu ngokushisa komhlaba. Ngenxa yokuguguleka kwenhlabathi nokugawulwa okungaboni, ihlathi lonakele kakhulu. Izigaba zezimboni aziphelele, isakhiwo asinangqondo, izingxenye nezinto zokusetshenziswa zingeniswa kwamanye amazwe, futhi izimboni zokukhiqiza nokucubungula ikakhulukazi ukudla, isiphuzo, indwangu, ugwayi nesikhumba. Isakhiwo asilingani, sigxile emadolobheni amabili noma amathathu kubandakanya inhlokodolobha. Ezolimo zingumgogodla womnotho kazwelonke kanye nemali etholwayo yokuthumela ngaphandle.Izitshalo zokudla eziyinhloko ibhali, ukolweni, ummbila, amabele kanye ne-teff eyingqayizivele yase-Ethiopia. ITeff inezinhlayiya ezincane futhi icebile ngesitashi.Kungukudla okuthandwa kakhulu ngabantu base-Ethiopia. Izitshalo zemali zifaka ikhofi, chate utshani, izimbali, izitshalo zikawoyela, njll. I-Ethiopia icebe kakhulu ngekhofi futhi ingomunye wabakhiqizi bekhofi abayi-10 abahamba phambili emhlabeni.Ukukhishwa kwayo kukleliswe isithathu e-Afrika, kanti ukuthunyelwa kwayo kubanga izingxenye ezimbili kwezintathu zemali engenayo ekhishwa emazweni angaphandle. Kusukela ngo-2005 kuya ku-2006, i-Ethiopia yathumela kwamanye amazwe amathani angu-183,000 ekhofi, abiza ama-US $ 427 million. I-Ethiopia inezindawo ezinotshani eziningi, kanti ngaphezu kwengxenye yomhlaba wezwe ilungele amadlelo.Ngonyaka ka-2001, kwakukhona izinhloko zemfuyo eziyizigidi eziyi-130, zibalwa kuqala emazweni ase-Afrika, kanti inani lomkhiqizo lalingama-20% we-GDP. Inothile ngemithombo yezokuvakasha, futhi kunezinsalela eziningi zamasiko namapaki ezilwane zasendle. I-Ethiopia icebile ngemithombo yezokuvakasha, inezinsalela eziningi zamasiko namapaki ezilwane zasendle. Ngo-2001, yathola izivakashi zakwamanye amazwe ezingama-140,000 futhi yathola amadola ayizigidi ezingama-79 e-US ngokushintshaniswa kwamanye amazwe.

Iqiniso elithandekayo "impande" yekhofi ise-Ethiopia. Cishe ngonyaka ka-900 AD, ngenkathi umalusi endaweni yaseKafa e-Ethiopia edla ezintabeni, wathola ukuthi izimvu zazibangisana ngamajikijolo abomvu. Ngemuva kokudla, imvu yagxuma yasabela ngendlela engajwayelekile. Umalusi wacabanga ukuthi izimvu zakhe zazidleni. Ukudla okuyingozi nokukhathazeka ubusuku bonke. Ngokumangazayo, umhlambi wezimvu wawuphephile futhi uzwakala ngakusasa. Lokhu kutholwa okungalindelekile kwenze umalusi aqoqe lesi sithelo sasendle ukuze aqede ukoma kwakhe. Wezwa ukuthi ujusi unephunga elimangazayo futhi wayejabule kakhulu ngemuva kokuwaphuza. Ngakho-ke waqala ukutshala lesi sitshalo, esathuthukisa ikhofi enkulu yanamuhla. Igama lekhofi lisuselwa kundlela yekhofi. Indawo yaseKafa ibilokhu ibizwa ngokuthi "idolobha lekhofi".


I-Addis Ababa : I-Addis Ababa, inhlokodolobha yase-Ethiopia, isesigodini esisenkabeni enkabeni. Ekuphakameni kwamamitha angama-2350, idolobha eliphakeme kunawo wonke e-Afrika. Inani labantu lingaphezu kwezigidi ezintathu (izibalo ezisemthethweni zaseGibhithe ngo-2004). Ikomkhulu le-African Union likuleli dolobha. Eminyakeni engaphezu kwekhulu eyedlule, le ndawo yayiseyihlane.UmkaMenelik II unkosikazi wakhe uTaito wakha indlu eduze kwentwasahlobo eshisayo lapha, njengesiqalo sokwakhiwa kwedolobha, futhi ngokuhamba kwesikhathi wavumela izicukuthwane ukuthola umhlaba lapha. Ngo-1887, uMenelik II wathutha ngokusemthethweni inhlokodolobha yakhe lapha. Ngokusho kwe-Amharic, i-Addis Ababa isho ukuthi "idolobha lezimbali ezintsha" futhi yadalwa yiNdlovukazi uTaitu. I-Addis Ababa isendaweni ethambekayo esezintabeni ezungezwe izintaba, ihlukaniswe kabili ngokuya ngesimo sendawo. Yize umhlaba useduze nenkabazwe, isimo sezulu sipholile futhi izinkathi zonyaka zifana nentwasahlobo, ezineziqongo ezingadluli nezintaba ezizungeze umuzi. Ubuhle basemadolobheni buhle, imigwaqo ihlala phansi nezintaba, futhi imigwaqo igcwele izimbali eziyinqaba; izihlahla zikagamthilini zikhona yonke indawo, zincane futhi zizacile, ziluhlaza futhi ziluhlaza, zinamaqabunga angunxantathu alengayo, umbala uyisithwathwa kancane, futhi ubukeka njengoqalo olumbozwe ngeqhwa. , Ingabe indawo eyingqayizivele yalo muzi.

I-Addis Ababa iyisikhungo sezomnotho e-Ethiopia. Ngaphezu kwesigamu samabhizinisi ezweni agxile eningizimu-ntshonalanga yedolobha, kanti amadolobha aseningizimu yizindawo zezimboni. Kunesikhungo sokuhweba ngekhofi edolobheni. Kuyindlela yokuhamba ngomgwaqo omkhulu nojantshi, enezindiza ezixhumanisa amadolobha asekhaya namazwe ase-Afrika, eYurophu nase-Asia.