Gabon döwlet kody +241

Nädip aýlamaly Gabon

00

241

--

-----

IDDdöwlet kody Şäher kodyTelefon belgisi

Gabon Esasy maglumatlar

Timeerli wagt Wagtyňyz


Timeerli wagt zolagy Wagt guşaklygynyň tapawudy
UTC/GMT +1 sagat

giňişlik / uzynlyk
0°49'41"S / 11°35'55"E
izo kodlamak
GA / GAB
walýuta
Frans (XAF)
Dil
French (official)
Fang
Myene
Nzebi
Bapounou/Eschira
Bandjabi
elektrik
C Europeanewropa 2 pin ýazyň C Europeanewropa 2 pin ýazyň
Döwlet baýdagy
GabonDöwlet baýdagy
maýa
Librewil
banklaryň sanawy
Gabon banklaryň sanawy
ilaty
1,545,255
meýdany
267,667 KM2
GDP (USD)
19,970,000,000
telefon
17,000
Jübi telefony
2,930,000
Internet eýeleriniň sany
127
Internet ulanyjylarynyň sany
98,800

Gabon giriş

Gabon takmynan 267,700 inedördül kilometr meýdany tutýar. Merkezi we günbatar Afrikada ýerleşýär. Ekwator Afrikanyň orta bölegini kesip geçýär. Günbatarda Atlantik ummany bilen serhetleşýär, gündogarda we günortada Kongo (Brazawil) bilen serhetleşýär, demirgazykda Kamerun we Ekwatorial Gwineýa bilen serhetleşýär. Kenar düzlük bolup, günorta böleginde gum çukurlary, lagunlar we batgalar, demirgazyk böleginde deňze seredýän gaýalar we içerde platolar bar. Ogowei derýasy gündogardan günbatara çenli bütin territoriýany kesýär. Gabon, ýylyň dowamynda ýokary temperatura we ýagyş bilen adaty ekwatorial ýagyş tokaý howasyna eýedir. Tokaý baýlygy köp. Tokaý meýdany ýurduň meýdanynyň 85% -ini tutýar. Afrikada "ýaşyl we altyn ýurt" diýlip atlandyrylýar.

Gabon respublikasynyň doly ady Gabon merkezi we günbatar Afrikada ýerleşýär, ekwator orta bölegini we günbatarda Atlantik ummanyny geçýär. Gündogarda we günortada Kongo (Brazawil) bilen serhetleşýär we demirgazykda Kamerun we Ekwatorial Gwineýa bilen serhetleşýär. Kenar ýakasynyň uzynlygy 800 km. Kenar düzlük bolup, günorta böleginde gum çukurlary, lagunlar we batgalar we demirgazyk böleginde deňze seredýän gaýalar bar. Içerki belentligi 500-800 metr bolan platondyr. Ibnji dagynyň beýikligi 1,575 metr, ýurduň iň beýik nokady. Ogowaý derýasy gündogardan günbatara çenli ähli territoriýany kesýär. Adaty ekwatorial ýagyş tokaý howasy, ýylyň dowamynda ýokary temperatura we ýagyş, ortaça ýyllyk temperatura 26 with. Gabonda köp tokaý baýlygy bar. Tokaý meýdany ýurduň meýdanynyň 85% -ini tutýar. Afrikada "Greenaşyl we altyn ýurt" ady bilen bellidir.

9urt 9 welaýata bölünýär (estuariýa, Ogooue-Deňiz, Nyanga, Ogooue Merkezi, Ogooue, Ogooue-Lolo, Ogooue Wei-Yvindo welaýaty, Ngouge welaýaty we Walle-Entem welaýaty) 44 ştatyň, 8 okrugyň we 12 şäheriň ygtyýaryndadyr.

XII asyrda Bantu halky gündogar Afrikadan Gabona göçüp, Ogowaý derýasynyň iki tarapynda käbir tire-taýpalar şalygyny gurupdyr. Portugaliýalylar XV asyrda gul satmak üçin ilkinji gezek Gabon kenaryna geldi. XVIII asyrda Fransiýa kem-kemden çozdy. 1861-1891-nji ýyllar aralygynda tutuş territoriýa Fransiýa tarapyndan basylyp alyndy. 1910-njy ýylda Fransuz Ekwatorial Afrikanyň dört sebitiniň biri hökmünde klassifikasiýa edildi. 1911-nji ýylda Fransiýa Gabony we beýleki dört sebiti Germaniýa geçirdi, Gabon Birinji Jahan Urşundan soň Fransiýa gaýdyp geldi. 1957-nji ýylyň başynda "ýarym awtonom respublika" boldy. 1958-nji ýylda "Fransuz bileleşiginiň" içinde "özbaşdak respublikan" boldy. Garaşsyzlyk 1960-njy ýylyň 17-nji awgustynda yglan edildi, ýöne ol "Fransuz jemgyýetinde" galdy.

Milli baýdak: Uzynlygy 4: 3 bolan gönüburçly. Topokardan aşak, ýaşyl, sary we gök üç sany parallel gorizontal gönüburçlukdan durýar. Greenaşyl bol tokaý baýlyklaryny alamatlandyrýar Gabon "agaç ülkesi" we "ýaşyl we altyn" diýlip atlandyrylýar; sary gün şöhlesini, gök ummany aňladýar.

Ilat 1,5 milliondan gowrak (2005). Resmi dil fransuz dilidir. Milli dillerde Fang, Miýene we Batakai bar. Resaşaýjylar katolikizmiň 50%, Protestant hristiançylygynyň 20%, Yslam dininiň 10%, galanlary bolsa başlangyç dinlere ynanýarlar.

Fransuz dilli Afrikada ýeke-täk "orta girdeji" ýurt hökmünde görkezildi. Ykdysadyýet garaşsyzlykdan soň çalt ösdi. Nebite esaslanýan gazyp alyş pudagy çalt ösdi we gaýtadan işleýän senagat we oba hojalygy gowşak binýady eýeledi. Nebit, marganes, uran we agaç ykdysadyýetiň dört sütüni bolupdy. Gabon mineral baýlyklara baý. Gara Afrikada üçünji uly nebit öndüriji bolup, nebit eksportyndan gelýän girdeji jemi içerki önümiň 50% -den gowragyny emele getirýär. Barlanylan nebit ätiýaçlyklary takmynan 400 million tonna. Marganes magdanynyň ätiýaçlyklary 200 million tonna bolup, dünýädäki ätiýaçlyklaryň 25% -ini emele getirýär, dördünji orunda durýar we dünýäde üçünji uly öndüriji we eksportçydyr. Önüm soňky ýyllarda takmynan 2 million tonna durnuklaşdy we "gara altyn ýurdy" diýlip atlandyrylýar. Gabon köp tokaýly we köp görnüşli tokaý ýurdy hökmünde tanalýar. Tokaý meýdany 22 million gektar bolup, ýurduň ýer meýdanynyň 85% -ini tutýar, agaç gorlary takmynan 400 million kub metr bolup, Afrikada üçünji orunda durýar.

Magdançylyk pudagy Gabonyň esasy ykdysady pudagydyr. Nebit 1960-njy ýyllaryň başynda özleşdirilip başlandy. Nebitiň 95% eksport edildi. Eksport girdejisi jemi içerki önümiň 41% -ini, eksportyň 80% -ini we milli maliýe girdejileriniň 62% -ini emele getirdi. Esasy pudaklarda nebiti eritmek, agaç gaýtadan işlemek we azyk önümçiligi bar. Oba hojalygynyň we maldarçylygyň ösüşi haýal, däne, et, gök önümler we ýumurtga ýeterlik däl we gallanyň 60% -i import edilmeli. Ekin meýdanlarynyň meýdany milli ýer meýdanynyň 2% -inden hem az, oba ilaty bolsa milli ilatyň 27% -ini tutýar. Esasy oba hojalyk önümleri kaswa, ösümlik, mekgejöwen, ýam, taro, kakao, kofe, gök önümler, rezin, palma ýagy we ş.m. Esasan nebit, agaç, marganes we urany eksport edýär; esasan azyk, ýeňil senagat önümleri, tehnika we enjamlar import edýär. Esasy söwda hyzmatdaşlary Fransiýa ýaly günbatar ýurtlarydyr.