Gini Ulwazi olusisiseko
Ixesha lendawo | Ixesha lakho |
---|---|
|
|
Indawo yexesha lendawo | Umahluko wendawo yexesha |
UTC/GMT 0 yure |
ububanzi / ubude |
---|
9°56'5"N / 11°17'1"W |
ikhowudi ye-iso |
GN / GIN |
imali |
Franc (GNF) |
Ulwimi |
French (official) |
umbane |
Uhlobo c lwaseYurophu 2-pin Uhlobo lwe-F iplagi yeShuko |
iflegi yesizwe |
---|
ikomkhulu |
IConakry |
Uluhlu lweebhanki |
Gini Uluhlu lweebhanki |
Inani labemi |
10,324,025 |
indawo |
245,857 KM2 |
GDP (USD) |
6,544,000,000 |
ifowuni |
18,000 |
Imfonomfono |
4,781,000 |
Inani lemikhosi ye-Intanethi |
15 |
Inani labasebenzisi be-Intanethi |
95,000 |
Gini intshayelelo
IGuinea igubungela ummandla omalunga neekhilomitha ezingama-246,000.Ima kunxweme olusentshona yeNtshona Afrika.Imida yeGuinea-Bissau, iSenegal neMali emantla, iCôte d'Ivoire empuma, iSierra Leone neLiberia emazantsi, kunye noLwandlekazi lweAtlantic ngasentshona.Umda wonxweme ziikhilomitha ezingama-352 ubude. Indawo inzima kwaye yonke indawo yahlulwe yangamacandelo endalo ama-4: entshona ithafa eliselunxwemeni elide nelincinci, embindini yiFutada Djallon Plateau enobude obuphakathi kweemitha ezingama-900, kunye nemilambo emithathu ephambili eNtshona Afrika-eNiger, eSenegal naseGambia yonke ivela apha. Yaziwa njenge "West Africa Water Tower", emantla mpuma yithafa elinokuphakama okuphakathi kweemitha ezingama-300, kwaye empuma mpuma yithafa laseGuinea. IGuinea, igama elipheleleyo leRiphabhlikhi yaseGuinea, ibekwe kunxweme olusentshona yeNtshona Afrika, emdeni imida iGuinea-Bissau, iSenegal neMali emantla, iCôte d'Ivoire empuma, iSierra Leone neLiberia emazantsi, kunye noLwandlekazi lweAtlantic ngasentshona. Unxweme luziikhilomitha ezingama-352 ubude. Indawo inzima, kwaye yonke indawo yahlulwe yangamacandelo amane endalo: entshona (ebizwa ngokuba yiLower Guinea) yithafa eliselunxwemeni elide nelincinci. Indawo esembindini (Central Guinea) yiFuta Djallon Plateau enomphakamo olinganisiweyo weemitha ezingama-900. Imilambo emithathu ephambili eNtshona Afrika- iNiger, iSenegal kunye neGambia, yonke ivela apha kwaye ibizwa ngokuba yi "West Africa Water Tower". Umntla-mpuma (i-Upper Guinea) yithafa elinobude obuphakathi kweemitha ezingama-300. Umazantsi mpuma yiGuinea Plateau, eneNtaba iNimba kwiimitha ezili-1,752 ngaphezulu komphakamo wolwandle, eyeyona ncopho iphakamileyo kwilizwe liphela. Indawo eselunxwemeni inemozulu yezulu yetropiki, kwaye umhlaba ngaphakathi unemozulu enengca yetropiki. Abemi belizwe abayi-9.64 yezigidi (2006). Kukho amaqela angaphezulu kwama-20. Phakathi kwawo, iFula (ekwabizwa ngokuba yiPall) yenza malunga nama-40% abemi belizwe, iMalinkai malunga nama-30%, kunye neSusu malunga ne-16%. Ulwimi lwaseburhulumenteni sisiFrentshi. Iqela ngalinye linolwimi lwalo, ezona lwimi ziphambili sisiSusu, Malinkai kunye neFula (ekwabizwa ngokuba yiPall). Phantse iipesenti ezingama-87 zabahlali beli lizwe bakholelwa kwi-Islam, i-5% iyakholelwa kubuKatolika, kwaye abanye bakholelwa kubu-fetish. Ukusuka kwi-9th ukuya kwi-15th century AD, iGuinea yayiyinxalenye yoBukumkani baseGhana kunye noMbuso waseMali. Abapoloniyali basePortugal bahlasela iGuinea ngenkulungwane ye-15, kwaza kwalandela iSpeyin, iNetherlands, iFransi neUnited Kingdom. Ngo-1842-1897, amaKoloniyali aseFransi atyikitya iimvumelwano "zokukhusela" ezingaphezu kwama-30 neenkosi zesizwe kuyo yonke indawo. INgqungquthela yaseBerlin yowe-1885 yahlulahlulwa yangamacandelo eempembelelo zaseFrance. Yabizwa ngokuba yiFrench Guinea kwi1893. IGuinea inyanzelise inkululeko kwangoko ngo-1958 kwaye yenqaba ukuhlala kuluntu lwaseFrance. Nge-2 ka-Okthobha kwakuloo nyaka, inkululeko yabhengezwa ngokusesikweni kwaye kwasekwa iRiphabhlikhi yaseGuinea. Ngo-1984, ilizwe labizwa ngokuba yi "Riphabhlikhi yaseGuinea" (ekwabizwa ngokuba yiRiphabhlikhi yeSibini yaseGuinea), kwaye uConte waba ngumongameli wesibini waseGuinea emva kwenkululeko. NgoJanuwari 1994, iRiphabhlikhi yesithathu yasekwa. Iflegi yesizwe: Yixande kunye nomyinge wobude kububanzi be-3: 2. Yenziwe ngoxande abathathu abalinganayo nabalinganayo, ezibomvu, zimthubi, ziluhlaza ngokulandelelana ukusuka ekhohlo ukuya ekunene. Okubomvu kufanekisela igazi labafeli-nkolo abalwela inkululeko, kwaye kukwabonisa ukuzincama okwenziwa ngabasebenzi ekwakheni ilizwe labo; tyheli imele igolide yelizwe kwaye ikwaluphawu lelanga elikhanya kwilizwe lonke; oluhlaza luphawula izityalo zelizwe. Ukongeza, imibala ebomvu, etyheli, noluhlaza ikwayimibala ye-pan-Afrika, ethathwa ngabantu baseGuinea njengophawu "lokukhuthala, ubulungisa kunye nobumbano". IGuinea lelinye lawona mazwe aphucukileyo kwihlabathi.Ngowama-2005, i-GDP nganye yayingama-US $ 355. |