Հայաստան Հիմնական տեղեկություններ
Տեղական ժամանակ | Քո ժամանակը |
---|---|
|
|
Տեղական ժամային գոտի | Timeամանակային գոտու տարբերություն |
UTC/GMT +4 ժամ |
լայնություն / երկայնություն |
---|
40°3'58"N / 45°6'39"E |
ISO կոդավորումը |
AM / ARM |
արժույթ |
դրամ (AMD) |
Լեզու |
Armenian (official) 97.9% Kurdish (spoken by Yezidi minority) 1% other 1% (2011 est.) |
էլեկտրականություն |
Տիպ c եվրոպական 2-փին F- տիպի Shuko վարդակից |
ազգային դրոշ |
---|
կապիտալ |
Երեւան |
բանկերի ցուցակ |
Հայաստան բանկերի ցուցակ |
բնակչություն |
2,968,000 |
տարածք |
29,800 KM2 |
GDP (USD) |
10,440,000,000 |
հեռախոս |
584,000 |
Բջջային հեռախոս |
3,223,000 |
Ինտերնետային հոսթերի քանակը |
194,142 |
Ինտերնետից օգտվողների թիվը |
208,200 |
Հայաստան ներածություն
Հայաստանն ընդգրկում է 29 800 քառակուսի կիլոմետր տարածք և ծով ելք չունեցող երկիր է, որը գտնվում է Անդրկովկասի հարավում ՝ Ասիայի և Եվրոպայի խաչմերուկում: Արևելքում սահմանակից է Ադրբեջանին, արևմուտքում և հարավ-արևելքում ՝ Թուրքիային, Իրանին և Ադրբեջանի Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությանը, հյուսիսից ՝ Վրաստանին, հայկական սարահարթի հյուսիսարևելյան մասում, տարածքը լեռնային է, հյուսիսում ՝ Փոքր Կովկասի լեռները, իսկ արևելքում ՝ Սևանի անկումը: Արարատյան դաշտը հարավ-արևմուտքում Արաքս գետը բաժանված է երկու մասի, հյուսիսում `Հայաստանը, հարավում` Թուրքիան և Իրանը: Հայաստանը ՝ Հայաստանի Հանրապետության լրիվ անվանումը, զբաղեցնում է 29 800 քառակուսի կիլոմետր տարածք: Հայաստանը ծով ելք չունեցող երկիր է, որը գտնվում է Անդրկովկասի հարավում ՝ Ասիայի և Եվրոպայի խաչմերուկում: Արևելքից սահմանակից է Ադրբեջանին, արևմուտքից և հարավ-արևելքից ՝ Թուրքիային, Իրանին և Ադրբեջանի Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությանը, իսկ հյուսիսից ՝ Վրաստանին: Գտնվելով Հայկական սարահարթի հյուսիսարևելյան մասում ՝ տարածքը լեռնային է, իսկ տարածքի 90% -ը ծովի մակարդակից 1000 մետր բարձրության վրա է: Հյուսիսային մասը Փոքր Կովկասի լեռներն են, իսկ տարածքի ամենաբարձր կետը Արագած լեռն է հյուսիս-արևմտյան բարձրավանդակում ՝ 4,090 մ բարձրությամբ: Արևելքում Սևանի դեպրեսիան է, ընկճվածքում գտնվող Սևանա լիճը զբաղեցնում է 1360 կմ 2 տարածք, որը Հայաստանի ամենամեծ լիճն է: Հիմնական գետը Արաքս գետն է: Արարատյան դաշտը հարավ-արևմուտքում Արաքս գետը բաժանված է երկու մասի, հյուսիսում `Հայաստանը, հարավում` Թուրքիան և Իրանը: Կլիման տատանվում է ռելիեֆի համաձայն ՝ չոր մերձարևադարձային կլիմայից մինչև ցուրտ կլիմա: Գտնվելով մերձարևադարձային գոտու հյուսիսային մասում ՝ ներքին կլիման չոր է և ունի մերձարևադարձային ալպյան կլիմա: Հունվարի միջին ջերմաստիճանը -2-12 ℃ է, հուլիսի միջին ջերմաստիճանը ՝ 24-26: Երկիրը բաժանված է 10 նահանգների և 1 պետական մակարդակի քաղաքների ՝ Շիրակ, Լոռի, Տավուշ, Արագածոտն, Կոտայք, Գգարքունիք, Արմավիր, Արարատ, Վայոց-orոր, Շուննիկ և Երևան: Ք.ա. 9-րդ դարում մինչև մ.թ.ա. 6-րդ դարը Հայաստանում հաստատվեց ստրկության Ուլլադ պետությունը: Մ.թ.ա. 6-րդ դարից մինչև մ.թ.ա. Վերջին երկուսը բաժանվել էին Թուրքիայի և Իրանի միջև: 1804-1828 թվականներին ռուս-իրանական երկու պատերազմներն ավարտվեցին Իրանի պարտությամբ, և ի սկզբանե Իրանի կողմից բռնազավթված Արևելյան Հայաստանը միացավ Ռուսաստանին: 1917-ի նոյեմբերին Հայաստանը գրավվեց Բրիտանիայի և Թուրքիայի կողմից: 1920-ի հունվարի 29-ին ստեղծվեց Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետությունը: Անդամ Անդրկովկասի Սովետական Սոցիալիստական Դաշնային Հանրապետությանը միացավ 1922 թվականի մարտի 12-ին, իսկ նույն տարվա դեկտեմբերի 30-ին Դաշնության անդամ դարձավ Խորհրդային Միություն: 1936 թ. Դեկտեմբերի 5-ին Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը փոխվեց `դառնալով անմիջապես Խորհրդային Միության տակ և դարձավ հանրապետություններից մեկը: 1990 թ.-ի օգոստոսի 23-ին Հայաստանի Գերագույն խորհուրդը ընդունեց Անկախության հռչակագիրը և անվանափոխվեց «Հայաստանի Հանրապետություն»: 1991-ի սեպտեմբերի 21-ին Հայաստանը հանրաքվե անցկացրեց և պաշտոնապես հայտարարեց իր անկախությունը: Միացել է ԱՊՀ նույն թվականի դեկտեմբերի 21-ին: Ազգային դրոշ. այն հորիզոնական ուղղանկյուն է ՝ 2: 1 երկարության և լայնության հարաբերակցությամբ: Վերևից ներքև այն բաղկացած է կարմիր, կապույտ և նարնջագույն երեք զուգահեռ և հավասար հորիզոնական ուղղանկյուններից: Կարմիրը խորհրդանշում է նահատակների արյունը և ազգային հեղափոխության հաղթանակը, կապույտը ներկայացնում է երկրի հարուստ ռեսուրսները, իսկ նարնջագույնը ՝ լույս, երջանկություն և հույս: Հայաստանը ժամանակին եղել է նախկին Խորհրդային Միության հանրապետություն, այն ժամանակ ազգային դրոշը մի փոքր ավելի լայն կապույտ հորիզոնական գոտի էր նախկին Խորհրդային Միության դրոշի մեջտեղում: 1991-ին հռչակվեց անկախություն, իսկ կարմիր, կապույտ և նարնջագույն եռագույն դրոշը պաշտոնապես ընդունվեց որպես ազգային դրոշ: Հայաստանի բնակչությունը 3.2157 միլիոն է (2005 թվականի հունվար): Հայերը կազմում էին 93.3%, իսկ մյուսների թվում էին ռուսներ, քրդեր, ուկրաինացիներ, ասորիներ և հույներ: Պաշտոնական լեզուն հայերենն է, և բնակիչների մեծ մասը տիրապետում է ռուսերենի: Հիմնականում հավատալ քրիստոնեությանը: Հայկական ռեսուրսները հիմնականում ներառում են պղնձի հանքաքար, պղինձ-մոլիբդենային հանքաքար և բազմամետաղային հանքաքար: Բացի այդ, կան ծծումբ, մարմար և գունավոր տուֆ: Արդյունաբերական հիմնական ճյուղերը ներառում են մեքենաշինությունը, քիմիական և կենսաբանական ինժեներիան, օրգանական սինթեզը և գունավոր մետաղների ձուլումը: Touristբոսաշրջության հիմնական տեսարժան վայրերն են մայրաքաղաք Երևանը և Սևանա լճի արգելոցը: Արտահանման հիմնական արտադրանքը վերամշակված գոհարներն ու կիսաթանկարժեք քարերն են, սնունդը, ոչ թանկարժեք մետաղները և դրանց արտադրանքը, հանքային արտադրանքները, տեքստիլը, մեքենաներն ու սարքավորումները: Ներկրվող հիմնական արտադրանքը թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերն են, հանքային արտադրանքները, ոչ թանկարժեք մետաղները և դրանց արտադրանքը, սնունդը և այլն: Երեւան. Հայաստանի մայրաքաղաք Երեւանը հնագույն մշակութային մայրաքաղաք է ՝ երկար պատմությամբ, որը գտնվում է Ռազդան գետի ձախ ափին ՝ Թուրքիայի սահմանից 23 կիլոմետր հեռավորության վրա: Արարատ լեռը և Արագազ լեռը կանգնած են համապատասխանաբար հյուսիսային և հարավային կողմերից, միմյանց դեմ: Քաղաքը ծովի մակարդակից 950-1300 մետր բարձր է: Հունվար ամսվա միջին ջերմաստիճանը -5 ℃ է, իսկ հուլիսի միջին ջերմաստիճանը 25 ℃: «Երեւան» նշանակում է «Էրի ցեղի երկիր»: Այն ունի 1,1028 միլիոն բնակչություն (2005 թվականի հունվար): Երևանը վերելքներ և վայրէջքներ է ունեցել: Մարդիկ այստեղ ապրում էին մ.թ.ա. 60-30-րդ դարերում, և այդ ժամանակ այն դարձել էր կարևոր առևտրային կենտրոն: Հաջորդ տարիներին Երևանը ղեկավարում էին հռոմեացիները, հանգստավայրերը, արաբները, մոնղոլները, թուրքերը, պարսիկները և վրացիները: 1827 թվականին Երևանը պատկանում էր Ռուսաստանին: Խորհրդային Միության փլուզումից հետո այն դարձավ անկախ Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք: Երևանը կառուցված է բլրի լանջին ՝ շրջապատված գեղեցիկ բնական տեսարաններով: Հեռվից հայացք գցելով ՝ Արարատ լեռը և Արագազ լեռը ձյունապատ են, իսկ Qianren Bingfeng- ը տեսանելի է: Արարատ լեռը հայ ազգի առանձնահատկությունն է, իսկ հայկական ազգային խորհրդանիշի նախշը Արարատ լեռն է: Հայաստանը հայտնի է իր քանդակագործ ճարտարապետական արվեստով, հարուստ է զանազան գունագեղ գրանիտներով և մարմարներով, և հայտնի է որպես «քարերի երկիր»: Երեւանում տների մեծ մասը կառուցված են հայրենական արտադրության հոյակապ քարերով: Բարձր գետնի վրա գտնվելու պատճառով օդը բարակ է, և գունագեղ տները լողանում են արևի պայծառ լույսով ՝ դրանք դարձնելով արտասովոր գեղեցիկ: Երևանը Հայաստանի կարևոր մշակութային կենտրոն է: Այն ունի համալսարան և 10 այլ բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ: 1943 թ.-ին ստեղծվեց Գիտությունների ակադեմիան: Ունի արխիվներ, թատրոնի և պատմության թանգարաններ, ժողովրդական արվեստի թանգարաններ և 14,000 նկարների ազգային պատկերասրահ: Մատնադարանի փաստաթղթերի ձեռագրերի ցուցասրահը հայտնի է. Այն պարունակում է ավելի քան 10,000 հնագույն փաստաթղթեր և գրեթե 2000 թանկարժեք նյութեր գրված արաբերեն, պարսկերեն, հունարեն, լատիներեն և այլ լեզուներով: Շատ ձեռագրեր Գրված է ուղղակիորեն ոչխարի վերամշակված մաշկի վրա: |