Belarus döwlet kody +375

Nädip aýlamaly Belarus

00

375

--

-----

IDDdöwlet kody Şäher kodyTelefon belgisi

Belarus Esasy maglumatlar

Timeerli wagt Wagtyňyz


Timeerli wagt zolagy Wagt guşaklygynyň tapawudy
UTC/GMT +3 sagat

giňişlik / uzynlyk
53°42'39"N / 27°58'25"E
izo kodlamak
BY / BLR
walýuta
Rubl (BYR)
Dil
Belarusian (official) 23.4%
Russian (official) 70.2%
other 3.1% (includes small Polish- and Ukrainian-speaking minorities)
unspecified 3.3% (2009 est.)
elektrik
C Europeanewropa 2 pin ýazyň C Europeanewropa 2 pin ýazyň
F görnüşli Şuko wilkasy F görnüşli Şuko wilkasy
Döwlet baýdagy
BelarusDöwlet baýdagy
maýa
Minsk
banklaryň sanawy
Belarus banklaryň sanawy
ilaty
9,685,000
meýdany
207,600 KM2
GDP (USD)
69,240,000,000
telefon
4,407,000
Jübi telefony
10,675,000
Internet eýeleriniň sany
295,217
Internet ulanyjylarynyň sany
2,643,000

Belarus giriş

Belarusda "on müň kölüň ýurdy" diýlip atlandyrylýan köp köl bar. Gündogar Europeanewropa düzlüginiň günbatar böleginde, gündogarda Russiýa, demirgazykda we demirgazyk-günbatarda Latwiýa we Litwa, günbatarda Polşa we günortada Ukraina bilen serhetleşýär. Belarus 207,600 inedördül kilometr meýdany tutýar, demirgazyk-günbatarda köp depeler we günorta-gündogarda birneme tekiz. Bu deňze girip bilmeýän, Europeewropa bilen Aziýanyň arasynda gury ýer gatnawy üçin ýeke-täk ýol. Asewraziýa gury ýer köprüsi we şuňa meňzeş Moskwa-Warşawa halkara awtoulag ýoly bu territoriýany kesip geçýär, şonuň üçin "transport merkezi ýurt" adyna eýe.

Belarus Respublikasynyň doly ady Belarusyň meýdany 207,600 inedördül kilometre barabardyr. Gündogar Europeanewropa düzlüginde, gündogarda we demirgazykda Russiýa Federasiýasy, günortada Ukraina, günbatarda Polşa, Litwa we Latwiýa ýerleşýär. Bu deňze çykalgasyz gury ýer, bu Europeewropa bilen Aziýanyň arasynda gury ýer gatnawy üçin ýeke-täk ýol. Asewraziýa gury köprüsi we şuňa meňzeş Moskwa-Warşawa halkara awtoulag ýoly bu çäkden geçýär. Şol sebäpden, "transport merkezi ýurt" abraýyna eýe. Territoryurduň demirgazyk-günbatarynda köp depe bar we günorta-gündogar birneme tekiz. Belarus "On müň kölüň ýurdy" diýlip atlandyrylýar. 11,000 köl we 4000 töweregi uly köl bar. Iň uly Naraç köli 79,6 inedördül kilometre barabardyr. Esasy derýalara Dnieper, Pripýat we Günbatar Germaniýa girýär. Wiener, Neman we Soz derýalaryny kesip geçýän 20,000-den gowrak derýa bar. Baltika deňzinden uzaklyga baglylykda olar iki görnüşe bölünýär: kontinental howa we okean howasy.

Taryhda Belaruslar gündogar slawýanlaryň bir şahasydy. IX asyryň ahyrynda ruslar we ukrainalylar Kiýewan Rusyna birleşip, Polotsk we Turow-Pinsk feodal prinsiplerini döretdiler. XIII-XIV asyrda onuň territoriýasy Litwanyň Beýik gersogyna degişlidir. 1569-njy ýyldan başlap Polşa we Litwa Patyşalygyna degişlidir. XVIII asyryň ahyrynda çar Russiýasyna goşuldy. Sowet güýji 1917-nji ýylyň noýabr aýynda döredildi. 1918-nji ýylyň fewral aýyndan noýabr aýyna çenli Belarusyň köp bölegini nemes goşunlary basyp aldy. 1919-njy ýylyň 1-nji ýanwarynda Belarus Sowet Sosialistik Respublikasy döredildi. 1922-nji ýylyň 3-nji dekabrynda esaslandyryjy ýurt hökmünde Sowet Soýuzyna girdi. Belarus 1941-nji ýylda nemes faşistik güýçleri tarapyndan basylyp alyndy we Sowet goşuny 1944-nji ýylyň iýun aýynda Belarusy azat etdi. 1945-nji ýyldan bäri Belarus Sowet Soýuzynyň Birleşen Milletler Guramasyna girýän üç agza döwletiniň birine öwrüldi. 1990-njy ýylyň 27-nji iýulynda Belarusyň Sovietokary Soweti "Häkimiýet Jarnamasyny" kabul etdi we 1991-nji ýylyň 25-nji awgustynda Belarus garaşsyzlygyny yglan etdi. Şol ýylyň 19-njy dekabrynda ýurt Belarus respublikasy diýlip atlandyryldy.

Milli baýdak: Uzynlygy 2: 1 töweregi bolan gorizontal gönüburçluk. Upperokarky bölegi giň gyzyl ýüz, aşaky bölegi ýaşyl dar zolak we baýdak meýdançasynyň golaýynda etnik gyzyl we ak nagyşlar bilen dik zolak. Belarus 1922-nji ýylda öňki Sowet Soýuzynyň respublikasy boldy. 1951-nji ýyldan bäri milli baýdak nagşy: çep tarapy gyzyl we ak dik zolaklar; sag tarapyň ýokarky bölegi sary bäş burçly ýyldyz, orak we çekiç bilen gyzyl. Giň nahar, aşaky ýarysy dar ýaşyl zolak. 1991-nji ýylda garaşsyzlyk yglan edildi. Ilki bilen, ýokardan aşaklygyna ak, gyzyl we ak reňklerden ybarat üç sany paralel keseligine gönüburçlukdan ybarat üç reňkli milli baýdak kabul edildi, soňra ýokarda ady agzalan häzirki milli baýdak ulanyldy.

Belarusyň 9,898,600 ilaty bar (2003-nji ýylyň ýanwar aýyna çenli). 100-den gowrak etnik topar bar, şolardan Belaruslylar 81,2%, Ruslar 11,4%, Polýak 3,9%, Ukrainalylar 2,4%, Jewsewreýler 0,3% we beýleki etnik toparlar 0,8%. Resmi diller Belarus we Rus dilleridir. Esasan prawoslaw kilisesine, demirgazyk-günbatardaky käbir sebitler katoliklige we prawoslaw we katolikizmiň birleşen mezheplerine ynanýarlar.

Belarusyň ösen senagat binýady bar, deňeşdirilende ösen maşyn öndürmek, elektronika, aragatnaşyk, gural öndürmek, metallurgiýa, nebithimiýa, ýeňil senagat we azyk senagaty; lazer, ýadro fizikasy, ýadro energiýasy, poroşok metallurgiýasy, optika, programma üpjünçiligi, Mikroelektronikada, nanotehnologiýada we biotehnologiýada güýçli ylmy gözleg güýji. Oba hojalygy we maldarçylyk birneme ösen we kartoşka, şeker şugundyry we zygyr önümçiligi GDA ýurtlarynyň hatarynda durýar. GDA ýurtlarynyň arasynda öňki Sowet Soýuzynyň derejesini dikeltmek we ondan ýokary bolmak üçin Belarus ykdysadyýeti öňdebaryjy boldy. 2004-nji ýylda Belarusyň jemi içerki önümi 22,891 milliard ABŞ dollary boldy, 1991-nji ýyldakydan 17%, ykdysadyýet dikeldilende 1995-nji ýylda 77% ýokarlandy. 2005-nji ýylda Belarusyň jemi içerki önümi geçen ýyl bilen deňeşdirilende 9,2% ösdi.


Minsk: Minsk (Minsk), Dnieper derýasynyň ýokarky goşundysy, Belarus daglarynyň günortasynda, meýdany 159 inedördül kilometre we 1,5 million ilaty bolan Swisloç derýasynda ýerleşýär.

Minsk diňe Belarusyň syýasy merkezi bolman, eýsem möhüm transport merkezidir. Elmydama Baltika deňziniň kenarlaryny, Moskwany, Kazany we beýleki şäherleri birleşdirýän söwda merkezi bolup, "söwda şäheri" hökmünde tanalýar. 1870-nji ýyllarda Moskwa bilen Brest, Lipawo we Romansk demir ýollarynyň arasyndaky duşuşyk nokadyna öwrülensoň, söwda we senetçilik ösdi. Ikinji jahan urşundan soň, Minsk Belarusda maşyn öndürmek, ýeňil senagat we azyk senagaty ýaly möhüm senagat merkezine öwrüldi.

Minskiň merkezi meýdany administratiw we medeni etrapdyr. Belarus Ylymlar akademiýasy, Belarus uniwersiteti, Taryh we topografiýa muzeýi, Russiýanyň Sosial-demokratik zähmet partiýasynyň ilkinji kongresiniň ýadygärligi, Beýik Watançylyk urşy ýadygärligi we Sungat muzeýi bar. Garaş.