Mae Seland Newydd wedi'i lleoli yn ne'r Môr Tawel, rhwng Antarctica a'r cyhydedd. Yn wynebu Awstralia ar draws Môr Tasman i'r gorllewin, Tonga a Fiji i'r gogledd. Mae Seland Newydd yn cynnwys Ynys y Gogledd, Ynys y De, Ynys Stewart a rhai ynysoedd bach gerllaw, sy'n gorchuddio ardal o fwy na 270,000 cilomedr sgwâr. Mae Seland Newydd yn adnabyddus am ei "gwyrdd". Er bod y diriogaeth yn fynyddig, mae mynyddoedd a bryniau'n cyfrif am fwy na 75% o gyfanswm ei arwynebedd, ond dyma hinsawdd forwrol dymherus, heb fawr o wahaniaeth tymheredd yn y pedwar tymor, mae tyfiant planhigion yn ffrwythlon iawn, mae porfeydd naturiol neu ffermydd yn meddiannu'r ardal tir. hanner. Mae'r coedwigoedd a'r porfeydd helaeth yn gwneud Seland Newydd yn deyrnas werdd wiriadwy. Mae Seland Newydd yn gyfoethog o adnoddau ynni dŵr, ac mae 80% o drydan y wlad yn ynni dŵr. Mae ardal y goedwig yn cyfrif am oddeutu 29% o arwynebedd tir y wlad, ac mae'r amgylchedd ecolegol yn dda iawn. Mae gan Ynys y Gogledd lawer o losgfynyddoedd a ffynhonnau poeth, ac mae gan Ynys y De lawer o rewlifoedd a llynnoedd.

Mae Seland Newydd wedi'i rhannu'n 12 rhanbarth, gyda 74 o asiantaethau gweinyddol rhanbarthol (gan gynnwys 15 neuadd ddinas, 58 cyngor dosbarth a Senedd Ynysoedd Chatham). Y 12 rhanbarth yw: Northland, Auckland, Waikato, Plenty Bay, Hawke's Bay, Taranaki, Manawatu-Wanganui, Wellington, West Bank, Canterbury, Otago a Southland.

Y Maori oedd preswylwyr cyntaf Seland Newydd. Yn y 14eg ganrif OC, daeth Maori i Seland Newydd o Polynesia i ymgartrefu a daeth yn drigolion cynharaf Seland Newydd. Fe wnaethant ddefnyddio'r gair Polynesaidd \ "aotearoa \" i wneud ei enw, sy'n golygu "man gwyrdd gyda chymylau gwyn." Yn 1642, glaniodd y llywiwr o'r Iseldiroedd Abel Tasman yma a'i enwi'n "New Zeeland". Rhwng 1769 a 1777, ymwelodd Capten Prydain James Cook â Seland Newydd bum gwaith i arolygu a thynnu mapiau. Wedi hynny, mewnfudodd y Prydeinwyr i'r lle hwn mewn niferoedd mawr a chyhoeddi meddiannaeth Seland Newydd, gan newid enw Iseldireg yr ynys "New Zeeland" i'r Saesneg "Seland Newydd". Yn 1840, cynhwysodd Prydain y tir hwn i diriogaeth yr Ymerodraeth Brydeinig. Ym 1907, cytunodd Prydain i annibyniaeth Seland Newydd a daeth yn arglwyddiaeth ar y Gymanwlad. Roedd gwleidyddiaeth, economi a diplomyddiaeth yn dal i fod o dan reolaeth Prydain. Ym 1931, pasiodd Senedd Prydain Ddeddf San Steffan. Yn ôl y ddeddf hon, enillodd Seland Newydd ymreolaeth lawn ym 1947 ac mae'n parhau i fod yn aelod o'r Gymanwlad.

Baner genedlaethol: Mae'n betryal llorweddol gyda chymhareb hyd i led o 2: 1. Mae tir y faner yn las tywyll, y chwith uchaf yw patrwm "metr" coch a gwyn baner Prydain, ac mae gan y dde bedair seren goch â phum pwynt gyda ffiniau gwyn. Mae'r pedair seren wedi'u trefnu'n anghymesur. Mae Seland Newydd yn aelod o Gymanwlad y Cenhedloedd. Mae'r patrymau "reis" coch a gwyn yn dynodi'r berthynas draddodiadol â'r Deyrnas Unedig; mae'r pedair seren yn cynrychioli'r Groes Ddeheuol, gan nodi bod y wlad wedi'i lleoli yn hemisffer y de, ac mae hefyd yn symbol o annibyniaeth a gobaith.

Mae gan Seland Newydd boblogaeth o 4.177 miliwn (Mawrth 2007). Yn eu plith, roedd disgynyddion mewnfudwyr Ewropeaidd yn cyfrif am 78.8%, roedd Maori yn cyfrif am 14.5%, ac roedd Asiaid yn cyfrif am 6.7%. Mae 75% o'r boblogaeth yn byw yn Ynys y Gogledd. Mae poblogaeth ardal Auckland yn cyfrif am 30.7% o gyfanswm poblogaeth y wlad. Mae poblogaeth Wellington, y brifddinas, yn cyfrif am oddeutu 11% o gyfanswm poblogaeth y wlad. Auckland yw'r ddinas fwyaf poblog yn y wlad; Christchurch ar Ynys y De yw'r ail ddinas fwyaf yn y wlad. Yr ieithoedd swyddogol yw Saesneg a Maori. Saesneg cyffredinol, Maori yn siarad Maori. Mae 70% o'r preswylwyr yn credu mewn Protestaniaeth a Chatholigiaeth.

Mae Seland Newydd yn wlad sydd wedi'i datblygu'n economaidd, a hwsmonaeth anifeiliaid yw sylfaen ei heconomi. Mae allforion Seland Newydd o gynhyrchion amaethyddol a da byw yn cyfrif am 50% o gyfanswm ei hallforion, a'i hallforion o gig dafad, cynhyrchion llaeth a safle gwlân bras Rhif 1 yn y byd. Un. Seland Newydd hefyd yw cynhyrchydd ac allforiwr cyrn melfed mwyaf y byd, gyda'i gynhyrchiad yn cyfrif am 30% o gyfanswm allbwn y byd. Mae'r dyddodion mwynau yn cynnwys glo, aur, mwyn haearn, nwy naturiol yn bennaf, yn ogystal ag arian, manganîs, twngsten, ffosffad a petroliwm, ond nid yw'r cronfeydd wrth gefn yn fawr. Mae 30 miliwn o dunelli o gronfeydd olew a 170 biliwn metr ciwbig o gronfeydd nwy naturiol. Mae adnoddau coedwigoedd yn doreithiog, gydag arwynebedd coedwig o 8.1 miliwn hectar, yn cyfrif am 30% o arwynebedd tir y wlad, y mae 6.3 miliwn hectar ohono yn goedwigoedd naturiol ac 1.8 miliwn hectar yn goedwigoedd artiffisial. Y prif gynhyrchion yw boncyffion, boncyffion crwn, mwydion coed, papur a phlanciau. Cynhyrchion pysgodfa segur.

Mae diwydiant Seland Newydd yn cael ei ddominyddu gan brosesu cynhyrchion amaethyddol, coedwigaeth a hwsmonaeth anifeiliaid, yn bennaf diwydiannau ysgafn fel cynhyrchion llaeth, blancedi, bwyd, gwin, lledr, tybaco, papur a phrosesu pren, ac mae'r cynhyrchion i'w hallforio yn bennaf. Mae amaethyddiaeth yn fecanyddol iawn. Y prif gnydau yw gwenith, haidd, ceirch a ffrwythau. Ni all bwyd fod yn hunangynhaliol ac mae angen ei fewnforio o Awstralia. Y diwydiant da byw datblygedig yw sylfaen economi Seland Newydd. Y tir ar gyfer hwsmonaeth anifeiliaid yw 13.52 miliwn hectar, sy'n cyfrif am hanner arwynebedd tir y wlad. Cynhyrchion llaeth a chig yw'r cynhyrchion allforio newydd pwysicaf. Mae cyfaint allforio gwlân bras yn graddio gyntaf yn y byd, gan gyfrif am 25% o gyfanswm allbwn y byd. Mae Seland Newydd yn gyfoethog o gynhyrchion pysgodfeydd a dyma'r pedwerydd parth economaidd unigryw mwyaf yn y byd. Mae potensial pysgota'r parth economaidd unigryw 200 milltir tua 500,000 tunnell y flwyddyn. Mae gan Seland Newydd amgylchedd ffres, hinsawdd ddymunol, golygfeydd hyfryd, ac atyniadau i dwristiaid ledled y wlad. Mae tirwedd wyneb Seland Newydd yn llawn newidiadau. Mae gan Ynys y Gogledd lawer o losgfynyddoedd a ffynhonnau poeth, ac mae gan Ynys y De lawer o rewlifoedd a llynnoedd. Yn eu plith, mae tirffurfiau unigryw Mount Ruapehu ar Ynys y Gogledd a'r 14 llosgfynydd o'u cwmpas yn ffurfio parth anghysondeb geothermol folcanig prin yn y byd. Mae mwy na 1,000 o ffynhonnau geothermol tymheredd uchel wedi'u dosbarthu yma. Mae'r mathau amrywiol hyn o ffynhonnau berwedig, fumarolau, pyllau mwd berwedig a geisers yn ffurfio rhyfeddod mawr o Seland Newydd. Mae refeniw twristiaeth yn cyfrif am oddeutu 10% o Gynnyrch Mewnwladol Crynswth Seland Newydd, a hwn yw'r diwydiant ennill cyfnewid tramor ail fwyaf ar ôl cynhyrchion llaeth.

Wellington: Mae prifddinas Seland Newydd, Wellington (Wellington) wedi'i lleoli ym mhen deheuol Ynys Gogledd Seland Newydd, gan dagu gwddf Culfor Cook. Mae hi wedi ei hamgylchynu gan fryniau gwyrdd ar dair ochr, yn wynebu'r môr ar un ochr, ac yn cofleidio Port Nicholson. Mae'r ddinas gyfan yn llawn gwyrddni, mae'r awyr yn ffres, a'r pedwar tymor fel y gwanwyn. Mae Wellington wedi'i leoli mewn parth diffygion. Ac eithrio tir gwastad ger y môr, mae'r ddinas gyfan wedi'i hadeiladu ar fynyddoedd. Fe wnaeth daeargryn mawr ym 1855 ddifrodi'r porthladd yn ddifrifol. Mae Wellington bellach wedi'i ailadeiladu ar ôl 1948. Poblogaeth o 424,000 (Rhagfyr 2001).

Yn y 10fed ganrif OC, ymgartrefodd Polynesiaid yma. Ar ôl i Brydain arwyddo cytundeb gyda'r patriarch Maori lleol ym 1840, daeth nifer fawr o fewnfudwyr o Brydain yma. Ar y dechrau, galwodd y Prydeinwyr y lle yn "Britania", sy'n golygu "lle Prydain". Yn ddiweddarach, ehangwyd y dref yn raddol i'w graddfa bresennol. Enwyd y dref ar ôl Dug Wellington, y seren Brydeinig a drechodd Napoleon ym 1815, ac a ddewiswyd yn brifddinas ym 1865.

Wellington yw canolfan wleidyddol, ddiwydiannol ac ariannol genedlaethol Seland Newydd. Porthladd Nicholson yn Wellington yw'r ail borthladd mwyaf yn y wlad ar ôl Auckland, a gall angori llongau 10,000 tunnell.

Mae Wellington yn gyrchfan enwog i dwristiaid yn y Cefnfor Tawel. Ymhlith yr adeiladau hynafol a gadwyd yn y ddinas mae adeilad y llywodraeth a godwyd ym 1876. Mae'n un o'r strwythurau pren mwyaf godidog yn Ne'r Môr Tawel, Eglwys Gadeiriol fawreddog Paul a adeiladwyd ym 1866, a neuadd y ddinas a adeiladwyd ym 1904. Adeiladwyd y gofeb ryfel enwog ym 1932. Mae 49 o glychau ar y carillon. Mae'r clychau wedi'u hysgythru ag enwau'r Seland Newydd a gymerodd ran yn y frwydr yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf. Mae Mynydd Victoria golygfaol yn ne-orllewin Dinas Wellington, a Choedwig Artiffisial Genedlaethol Caingaro i'r gogledd o Fynydd Victoria. Mae'n cynnwys ardal o 150,000 hectar ac yn ymestyn am fwy na 100 cilomedr. Mae'n un o'r coedwigoedd artiffisial mwyaf yn y byd.

Auckland: Mae dinas fwyaf a phorthladd mwyaf Seland Newydd, Auckland (Auckland) wedi'i lleoli ar Isthmus cul Auckland rhwng Bae Waitemata a Phorthladd Manakao ar Ynys Gogledd Seland Newydd. Dim ond 26 cilometr o led ydyw. Mae'r ddinas gyfan wedi'i hadeiladu ar ludw folcanig, ac mae tua 50 o fentiau a chopaon folcanig wedi diflannu yn y diriogaeth. Mae gan Auckland hinsawdd fwyn a glawiad toreithiog. Mae Basn Afon Waikato yn ne'r ddinas yn un o'r ardaloedd bugeiliol cyfoethocaf yn Seland Newydd.

Auckland yw prif ganolfan ddiwydiannol Seland Newydd, gan gynnwys dillad, tecstilau, bwyd, offer trydanol, dodrefn, dur, ac ati, ynghyd â deunyddiau adeiladu, cynhyrchu peiriannau, adeiladu llongau, a diwydiannau gwneud siwgr. Mae gan Auckland gludiant cyfleus ac mae'n ganolbwynt cludo môr ac awyr cenedlaethol. Mae rheilffyrdd a phriffyrdd wedi'u cysylltu â phob rhan o'r wlad. Graddfa a thrwybwn y porthladdoedd yw'r cyntaf yn y wlad. Mae'r llwybrau'n arwain at Dde'r Môr Tawel, Dwyrain Asia, a llawer o wledydd neu ranbarthau yn Ewrop ac America. Mae maes awyr rhyngwladol mwyaf y wlad yn Mangele. Mae prif sefydliadau diwylliannol y ddinas yn cynnwys yr Amgueddfa Goffa Ryfel, Oriel Gelf Dinas Auckland, Llyfrgell Gyhoeddus, Prifysgol Auckland, Neuadd y Ddinas a Cholegau Athrawon. Mae yna draethau, cyrsiau golff, stadia, parciau ac ardaloedd gwarchodedig ar gyfer nofio a syrffio.

Mae Auckland yn ddinas ardd brydferth gyda diwydiant twristiaeth datblygedig. Mae'r parc saffari mwyaf ym Mharc Llew De'r Môr Tawel-Auckland, maes chwarae mwyaf Seland Newydd "Rainbow Wonderland", bragdy gyda gwinoedd persawrus, a "byd tanddwr" sy'n integreiddio fflora a ffawna morol. Mae arddangosfeydd gan hynafiaid Maori. Mae gan Amgueddfa Hanes Gwaith Llaw Tsieina hefyd amgueddfa fodern sy'n dangos datblygiadau newydd mewn trafnidiaeth a thechnoleg. Mae Harbwr Waitemata ac Harbwr Manakau, sy'n amgylchynu Auckland, yn gyrchfannau poblogaidd ar gyfer gweithgareddau hwylio ar y môr. Bob penwythnos, yn y bae glas, mae cychod hwylio gyda gwennol hwyliau lliwgar yn gwennol ar draws y môr. Felly, mae gan Auckland enw da "dinas hwyliau".