Alubaniya, izina ryuzuye rya Repubulika ya Alubaniya, ifite ubuso bwa kilometero kare 28.748. Iherereye ku nkombe y’iburengerazuba y’igice cya Balkan mu majyepfo y’Uburayi. Irahana imbibi na Seribiya na Montenegro (Yugosilaviya) mu majyaruguru, Makedoniya mu majyaruguru y'uburasirazuba, Ubugereki mu majyepfo y'iburasirazuba, inyanja ya Adriatike na Iyoniya mu burengerazuba, n'Ubutaliyani hakurya ya Otranto. Inkombe z'inyanja zifite uburebure bwa kilometero 472. Imisozi n'imisozi bifite 3/4 by'akarere k'igihugu, kandi inkombe y'iburengerazuba ni ikibaya. Ifite ikirere cya subtropical Mediterranean.

Abanyalubaniya bakomoka ku baturage ba kera batuye muri Balkans, Ilyans. Nyuma y'ikinyejana cya 9 nyuma ya Yesu, bayobowe n'Ingoma ya Byzantine, Ubwami bwa Bulugariya, Ubwami bwa Seribiya, na Repubulika ya Venise. Ubutegetsi bwigenga bwa feodal bwashinzwe mu 1190. Yatewe na Turukiya mu 1415 kandi iyobowe na Turukiya imyaka igera kuri 500. Ubwigenge bwatangajwe ku ya 28 Ugushyingo 1912. Mu Ntambara ya Mbere y'Isi Yose, yigaruriwe n'ingabo za Otirishiya-Hongiriya, Ubutaliyani, Ubufaransa n'ibindi bihugu.Mu 1920, Afuganisitani yongeye gutangaza ubwigenge bwayo. Guverinoma ya burugumesitiri yashinzwe mu 1924, repubulika yashinzwe mu 1925, maze ubwami buhinduka ubwami mu 1928. Sogu yari umwami kugeza igihe Abataliyani bateraga muri Mata 1939. Mu Ntambara ya Kabiri y'Isi Yose, yigaruriwe n’aba fashiste b’abataliyani n’Abadage (batewe n’abadage fashiste mu 1943). Ku ya 29 Ugushyingo 1944, abaturage ba Azaribayijan bayobowe n’ishyaka rya gikomunisiti barwanye intambara yo kwibohora igihugu cyo kurwanya fashiste yo kwigarurira ubutegetsi no kubohora igihugu. Ku ya 11 Mutarama 1946, hashyizweho Repubulika y’abaturage ya Alubaniya. Mu 1976, Itegeko Nshinga ryarahinduwe maze izina rihinduka Repubulika y’Abasosiyalisiti ya Alubaniya. Muri Mata 1991, hahinduwe itegeko nshinga maze igihugu gihinduka Repubulika ya Alubaniya.

Ibendera ry'igihugu: Ni urukiramende rufite igipimo cy'uburebure n'ubugari bwa 7: 5. Ubutaka bwibendera ni umutuku wijimye hamwe na kagoma yirabura ifite imitwe ibiri yashushanyije hagati. Alubaniya izwi ku izina rya "igihugu cya kagoma zo mu misozi", kandi kagoma ifatwa nk'ikimenyetso cy'intwari y'igihugu Skanderbeg.

Abaturage ba Alubaniya ni miliyoni 3.134 (2005), muri bo Abanyalubaniya bangana na 98%. Amoko mato ni Abagereki, Abanyamakedoniya, Abaseribiya, Korowasiya, n'ibindi. Ururimi rwemewe ni Alubaniya. 70% by'abaturage bemera Islam, 20% bemera Itorero rya orotodogisi, naho 10% bemera Gatolika.

Alubaniya nicyo gihugu gikennye cyane mu Burayi. Kimwe cya kabiri cy’abatuye iki gihugu baracyakora ubuhinzi, kandi kimwe cya gatanu cy’abaturage bakorera mu mahanga. Ibibazo bikomeye by’ubukungu by’igihugu birimo ubushomeri bukabije, ruswa mu bayobozi bakuru ba leta, n’ibyaha byateguwe. Alubaniya ihabwa inkunga y’ubukungu n’ibihugu by’amahanga, cyane cyane Ubugereki n'Ubutaliyani. Ibyoherezwa mu mahanga ni bito, kandi ibitumizwa mu mahanga biva mu Bugereki no mu Butaliyani. Amafaranga y'ibicuruzwa bitumizwa mu mahanga ahanini ava mu nkunga y'amafaranga n'amafaranga ava mu mpunzi zikorera mu mahanga.

Tirana: Tirana, umurwa mukuru wa Alubaniya, ni ikigo cya politiki, ubukungu, umuco n’ubwikorezi bwa Alubaniya n'umurwa mukuru wa Tirana. Iherereye mu kibaya kiri mu burengerazuba bw'umusozi wa Kruya mu gice cyo hagati y'umugezi wa Issem, ukikijwe n'imisozi iburasirazuba, amajyepfo n'amajyaruguru, kilometero 27 mu burengerazuba bw'inyanja ya Adriatike, no ku mpera y'ikibaya cyera cyane cya Alubaniya. Ubushyuhe bwo hejuru ni 23.5 ℃ naho hasi ni 6.8 ℃. Abenshi mu baturage ni Abayisilamu.

Tirana yubatswe bwa mbere na jenerali wa Turukiya mu ntangiriro z'ikinyejana cya 17. Mu rwego rwo gukurura abimukira, yashinze umusigiti, iduka ry’imigati ndetse no kwiyuhagira. Hamwe niterambere ryubwikorezi no kwiyongera kwimodoka, Tirana yagiye ihinduka ikigo cyubucuruzi. Mu 1920, Ihuriro rya Lushne ryiyemeje guhindura Tirana umurwa mukuru wa Alubaniya. Ku ngoma y'Umwami Zog wa mbere kuva 1928 kugeza 1939, abubatsi b'Abataliyani bahawe akazi kugira ngo bongere gutegura umujyi wa Tirana. Nyuma y’uko Abadage n’Ubutaliyani bigaruriye Alubaniya kuva 1939 kugeza 1944 birangiye, Repubulika y’abaturage ya Alubaniya yashinzwe i Tirana ku ya 11 Mutarama 1946.

Nyuma y’Intambara ya Kabiri y'Isi Yose, Tirana yagutse cyane abifashijwemo na Leta Zunze Ubumwe z'Abasoviyeti n'Ubushinwa. Mu 1951, hubatswe amashanyarazi n'amashanyarazi. Ubu Tirana ibaye umujyi munini mu gihugu n’ikigo kinini cy’inganda, hamwe n’inganda nka metallurgie, gusana imashini, gutunganya ibiryo, imyenda, imiti, imiti, amavuta yo kwisiga, amarangi, ibirahure, na farufari. Hano hari ikirombe cy'amakara hafi ya Tirana. Hano hari umuhanda wa gari ya moshi uhuza Durres nahandi, kandi hariho ikibuga cyindege mpuzamahanga.

Umujyi utwikiriwe nibiti, hari parike zirenga 200 nubusitani bwo mumuhanda, kandi inzira nyinshi zometseho ibiti ziva kumurongo wa Skanderbeg mumujyi rwagati. Mu 1969, ku isabukuru yimyaka 23 ishingwa rya Repubulika y’abaturage ya Alubaniya, igishusho cy’umuringa cya Skanderbeg, intwari y’igihugu cya Alubaniya, cyuzuye ku kibuga cya Skanderbeg. Hafi yikibuga hari umusigiti (wubatswe mu 1819), ingoro yumwami yingoma ya Sogu, inzu ndangamurage yigihugu yo kwibohora, ingoro yubwubatsi n’umuco by’Uburusiya, na kaminuza nkuru ya Tirana. Igice kinini cyiburasirazuba n’amajyaruguru yumujyi ni umujyi ushaje, aho inyinshi muri zo ari inyubako zishaje zifite imiterere gakondo. Hano mu mujyi hari inzu yimikino, inzu ndangamurage n’amazu y'ibitaramo. Umusozi wa Daeti mu nkengero z’iburasirazuba bwumujyi ufite uburebure bwa metero 1612. Ifite hegitari 3.500 za parike y’igihugu ya Daeti, ikikijwe n’ibiyaga by’ubukorikori, inzu y’imikino yo hanze, n’amazu yo kuruhukira.