Suriname Macluumaadka Aasaasiga ah
| Waqtiga maxaliga ah | Waqtigaaga |
|---|---|
|
|
|
| Aaga waqtiga deegaanka | Farqiga aaga waqtiga |
| UTC/GMT -3 saac |
| loolka / Longitude |
|---|
| 3°55'4"N / 56°1'55"W |
| encoding |
| SR / SUR |
| lacag |
| Dollar (SRD) |
| Luqadda |
| Dutch (official) English (widely spoken) Sranang Tongo (Surinamese sometimes called Taki-Taki is native language of Creoles and much of the younger population and is lingua franca among others) Caribbean Hindustani (a dialect of Hindi) Javanese |
| koronto |
 Nooca c Yurub-2-pin F-nooca Shuko fur |
| calanka qaranka |
|---|
 |
| raasumaal |
| Paramaribo |
| liiska bangiyada |
| Suriname liiska bangiyada |
| tirada dadka |
| 492,829 |
| aagga |
| 163,270 KM2 |
| GDP (USD) |
| 5,009,000,000 |
| taleefan |
| 83,000 |
| Taleefanka gacanta |
| 977,000 |
| Tirada martigaliyayaasha internetka |
| 188 |
| Tirada dadka isticmaala internetka |
| 163,000 |
Suriname hordhac
|
Suriname waxay ku fadhidaa dhul ka badan 160,000 Km oo laba jibbaaran.Waxay ku taalaa waqooyiga-bari ee Koonfurta Ameerika, waxay xuduud la leedahay Guyana galbeedka, waqooyiga Badweynta Atlantik, Faransiiska Guiana oo dhanka bari ah, iyo Brazil dhanka koonfureed.Waxay leedahay cimilo roob-diimeed diimeed leh, dhul baaxaddiisu sareyso koonfurta iyo woqooyiga oo ku taal xeebo hoose, waqooyiga. Dhirta, dhul daaqsimeedka kuleylka ah ee bartamaha, buuro iyo dhul hoose oo koonfureed, wabiyaal fara badan, oo hodan ku ah kheyraadka biyaha, oo ay ugu muhiimsan tahay Wabiga Suriname ee mara bartamaha. Aagga kayntu waa boqolkiiba 95% aagga dalka, waxaana jira noocyo badan oo alwaax adag leh. [Macluumaadka Wadanka] Suriname, oo ah magaca buuxa ee Jamhuuriyadda Suriname, waxay leedahay dhul ka badan 160,000 oo kiiloomitir oo laba jibbaaran.Waxay ku taal waqooyiga-bari ee Koonfurta Ameerika, waxay xuduud la leedahay Guyana ilaa galbeedka, Badweynta Atlantikna woqooyi, iyo Faransiiska bariga Guyana, oo ku taal xadka koonfureed ee ay la wadaagto Brazil. Waxay ahayd asal ahaan meel ay dagan yihiin Hindida. Waxay noqotay gumeysi Isbaanish 1593. Horaantii qarnigii 17aad, Ingriiska wuxuu ka saaray Isbaanish. Sannadkii 1667, Ingiriiska iyo Nederland waxay saxiixeen heshiis, Midowgii Soofiyeetina waxaa loo qoondeeyey inuu noqdo gumeysi Nederland ah. Heshiiskii Vienna ee 1815 wuxuu si rasmi ah u aasaasay xaaladda gumaysiga Holland ee Suriname. Sannadkii 1954, "is-maamul gudaha ah" ayaa la hirgeliyey. Gooni-isu-taagga waxaa lagu dhawaaqay Nofeembar 25, 1975, Jamhuuriyadda ayaa la aasaasay. Calanka qaranka: Waa afargeesle leh cabbir dherer ahaan iyo ballaciisu yahay 3: 2. Laga soo bilaabo kor ilaa hoose, waxay ka kooban tahay shan xarig oo is barbar socda oo cagaar, cadaan, casaan, cadaan iyo cagaar ah, Qiyaasta ballaca xargaha gaduudan, cagaar iyo cadaan waa 4: 2: 1. Calanka dhexdiisa waxaa ku jira xiddig shan gees leh oo jaale ah. Cagaar wuxuu matalayaa kheyraadka dabiiciga ah ee hodanka ah iyo dhulka barwaaqada ah, sidoo kale wuxuu astaan u yahay rajada dadka ee Suriname Cusub; caddaanku wuxuu astaan u yahay caddaaladda iyo xorriyadda; casaanku wuxuu astaan u yahay xamaasadda iyo horumarka, sidoo kale wuxuu muujinayaa rabitaanka ah in xoogga oo dhan loo hibeeyo dalka hooyo. Xiddiga huruudda ah ee shan gees leh wuxuu astaan u yahay midnimada qaranka iyo mustaqbal ifaya. Suriname waxaa ku nool 493,000 (2004). Qiyaastii 180,000 oo qof ayaa ku nool Nederland. Hindida waxay gaarayaan 35%, Creoles waxay gaarayaan 32%, Indooniisiyana waxay gaarayaan 15%, inta soo hartayna waa jinsiyado kale. Dutch waa afka rasmiga ah, Suriname-na waxaa badanaa loo adeegsadaa. Qowmiyad kasta waxay leedahay luuqad u gaar ah. Dadka deegaanka waxay aaminsan yihiin Protestantism, Katooliga, Hinduuga iyo Islaamka. Kheyraadka dabiiciga waa badanyihiin, macdanta ugu weyni waa bauxite, petrol, iron, manganese, copper, nickel, platina, dahab, iwm. Dhaqaalaha qaranka ee Suriname wuxuu inta badan ku tiirsan yahay macdanta aluminium, waxsoosaarka iyo waxsoosaarka, iyo beeraha Sanadihii la soo dhaafay, wuxuu bilaabay inuu si firfircoon u horumariyo warshadaha batroolka. Xaqiiqda xiisaha leh Nederlandka, oo degay Suriname 1667, wuxuu geedo kafee ah ka keenay Java bilowgii qarnigii 18-aad. Qeybtii ugu horeysay ee geedo kafee ah waxaa duqa magaalada Amsterdam u soo bandhigay burcad badeed Flemish ah oo Hansback ah. Si sax loo noqdo, geedahan kafeega ah waxaa lagu beeray gobolka Dutch Guiana waqtigaas, dhowr sano ka dib, waxaa si ballaaran loogu beeray gobolka deriska la ah Faransiiska ee Guiana. Waqtigaas, waxaa jiray dambiile Faransiis ah oo la yiraahdo Mulg, waxaana loo ballanqaaday haddii geedo qaxwo ah la galiyo gumeysigii Faransiiska, in la cafin doono oo uu xor u noqon doono inuu galo oo ka baxo Faransiiska. |