Болгар Улс, Бүгд Найрамдах Болгар Улсын бүтэн нэр нь 111001.9 хавтгай дөрвөлжин км талбайг хамардаг (үүнд голын хилийн ус орно). Европ дахь Балканы хойгийн зүүн өмнөд хэсэгт байрладаг. Хойд талаараа Румын, урд талаараа Турк, Грек, баруун талаараа Серби, Монтенегро (Югослав), Македон, зүүн талаараа Хар тэнгистэй хиллэдэг. Эргийн шугам нь 378 км урт. Нийт газар нутгийн 70% нь уулархаг, толгод юм. Балканы нуруу нь төв хэсгийг дайран өнгөрдөг бөгөөд хойд талаараа өргөн уудам Дунайн тал, өмнөд хэсэгт нь Родопын нуруу ба Марицагийн хөндийн нам дор газар байдаг. Гол нуруу нь Рилагийн нуруу (гол оргил Мусала нь далайн түвшнээс дээш 2925 метр бөгөөд Балканы хойгийн хамгийн өндөр оргил юм). Дунай, Марица гол голууд юм. Хойд хэсэг нь эх газрын уур амьсгалтай, өмнөд хэсэг нь Газар дундын тэнгисийн уур амьсгалтай. Дундаж температур 1-р сараас -2-2 ℃, 7-р сарын 23-25 ​​is байна. Жилийн дундаж хур тунадас нь тэгш газарт 450 мм, уулархаг нутагт 1300 мм байдаг. Байгалийн нөхцөл байдал нь илүү сайн, уул толгод, тэгш тал ба бусад газар нутаг, нуур, гол мөрөн огтлолцсон бөгөөд ой модны бүрхэвч 30 орчим хувьтай байна.

Болгар улс нь 28 бүс, 254 суурин газарт хуваагддаг.

Болгарчуудын өвөг дээдэс нь МЭ 395 онд Төв Азиас нүүж Византийн эзэнт гүрэнтэй нэгдсэн эртний болгарчууд байв. 681 онд Хан Асбарухын удирдлаган дор Славянчууд, эртний Болгарууд ба Тракийнхан Византийн армийг бут цохиж, Дунай хөндийд Болгарын Славян хаант улсыг байгуулав (түүхэн дэх анхны Болгарын хаант улс). 1018 онд дахин Византийн эзэмшилд оржээ. 1185 онд Болгарчууд бослого гаргаж, Болгарын хоёрдугаар хаант улсыг байгуулав. 1396 онд Туркийн Оттоманы эзэнт гүрэн эзэлж байжээ. 1877 онд Орос-Туркийн дайн дууссаны дараа Болгар Туркийн эрхшээлээс гарч, тусгаар тогтнолоо олж авсан. Гэсэн хэдий ч дайнд ядарсан Орос улс Англи, Герман, Австри-Унгар болон бусад өрнөдийн гүрнүүдийн шахалтыг тэсвэрлэж чадаагүй юм.1878 оны 7-р сарын 13-нд байгуулсан "Берлиний гэрээ" -нд зааснаар Болгарыг хойд хэсэгт нь гурав хуваажээ. Болгар, Зүүн Румилиа, Македонийн өмнөд хэсэг. 1885 онд Болгар Хойд ба Өмнө дахин нэгдэхээ дахин ухаарав. Болгар дэлхийн хоёр дайнд хоёуланд нь ялагдав. 1944 онд фашист дэглэмийг түлхэн унагаж, Эх орны фронтын засгийн газар байгуулагджээ. 1946 оны 9-р сард хаант засаглалыг халж, мөн оны 9-р сарын 15-нд Болгарын Бүгд Найрамдах Улсыг зарлав. Тус улс 1990 онд Бүгд Найрамдах Болгар Улс нэртэй болжээ.

Төрийн далбаа: Энэ нь тэгш өнцөгт хэлбэртэй, урт ба өргөний харьцаа 5: 3 байна. Энэ нь дээрээс доошоо цагаан, ногоон, улаан гэсэн гурван зэрэгцээ, тэнцүү хэвтээ тэгш өнцөгтүүдээс бүрдэнэ. Цагаан өнгө нь ард иргэдийн энх тайван, эрх чөлөөг хайрлах хайрыг, ногоон нь хөдөө аж ахуй, улс орны гол баялгийг, улаан өнгө нь дайчдын цусыг бэлгэддэг. Цагаан ба улаан бол эртний Богемийн хаант улсын уламжлалт өнгө юм.

Болгар 7.72 сая хүн амтай (2005 оны эцсээр). Болгарчууд 85%, Турк үндэстэн 10%, бусад нь цыганууд. Болгар хэл (славян хэлний гэр бүл) нь албан ёсны хэл, нийтлэг хэл бөгөөд турк бол цөөнхийн гол хэл юм. Оршин суугчдын ихэнх нь Ортодокс сүмд, цөөнх нь лалын шашинд итгэдэг.

Болгар улс нь байгалийн баялгаар муу. Ашигт малтмалын үндсэн ордууд нь нүүрс, хар тугалга, цайр, зэс, төмөр, уран, манган, хром, эрдэс давс, бага хэмжээний газрын тос юм. Ойн талбай нь 3.88 сая га бөгөөд нийт газар нутгийн 35 орчим хувийг эзэлдэг. Бао бол түүхэнд газар тариалангийн орон бөгөөд хөдөө аж ахуйн гол бүтээгдэхүүн нь үр тариа, тамхи, хүнсний ногоо юм. Ялангуяа хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүнийг боловсруулахад тараг, дарс үйлдвэрлэх технологиороо алдартай. Аж үйлдвэрийн гол салбарууд нь төмөрлөг, машин механизмын үйлдвэрлэл, химийн бүтээгдэхүүн, цахилгаан ба электрон бараа, хүнс, нэхмэл бүтээгдэхүүн юм. 1989 оны сүүлчээр Баостил аажмаар зах зээлийн эдийн засагт шилжиж, олон өмчийн эдийн засгийг оролцуулан ижил нөхцөлтэйгээр хувийн өмчийг хөгжүүлж, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэр, аялал жуулчлал, үйлчилгээний салбарыг хөгжүүлэхэд тэргүүлэх ач холбогдол өгчээ. Болгарын эдийн засагт гадаад худалдаа чухал байр суурь эзэлдэг бөгөөд импортын гол бүтээгдэхүүн нь эрчим хүч, химийн бодис, цахилгаан бараа болон бусад бүтээгдэхүүн байдаг бол экспортын бүтээгдэхүүн нь хөнгөн үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн, химийн бодис, хүнс, машин механизм, өнгөт металл юм. Аялал жуулчлалын салбар харьцангуй хөгжсөн.

Софи: Болгарын нийслэл София бол улс төр, эдийн засаг, соёлын үндэсний төв бөгөөд төв болон баруун Болгар, Софийн сав газарт уулсаар хүрээлэгдсэн байдаг. Тус хот нь 167 хавтгай дөрвөлжин км газар нутагтай, бараг 1 сая 200 мянган хүн амтай Искар гол болон түүний цутгал голын эрэг хавиар оршдог. Софийг эрт дээр үеэс Седика, Средц гэж нэрлэдэг байсан бөгөөд 14-р зуунд Гэгээн София сүмийн нэрээр Софи гэж нэрлэжээ. Софиа 1879 онд нийслэлээр томилогдсон. Болгар 1908 онд Османы эзэнт гүрнээс тусгаар тогтнолоо зарлаж, София нь Болгарын бие даасан нийслэл болжээ.

София бол дур булаам жуулчны бааз бөгөөд дэлхийд алдартай цэцэрлэгийн хот юм. Түүний гудамж, талбай, орон сууцны хороолол нь ногоон байгууламжаар хүрээлэгдсэн бөгөөд хот суурин газарт олон өргөн чөлөө, зүлэг, цэцэрлэг байдаг. Ихэнх барилгууд нь цагаан эсвэл цайвар шар өнгөтэй, өнгө өнгийн цэцэг, модыг тусгасан тул маш нам гүм, дэгжин харагдуулдаг. Гудамжинд олон цэцгийн дэлгүүр, цэцгийн мухлагууд байдаг.Иргэд ерөнхийдөө цэцэг тарьж, тэдэнд цэцэг өгөх дуртай байдаг.Хамгийн алдартай нь удаан хадгалагддаг диантус, алтанзул цэцэг, улаан сарнай юм. Софийн талбайгаас Оросын керамик хавтангаар хучсан өргөн гудамжны дагуу Бүргэдийн гүүр хүртэл нэг км хүрэхгүй зайд 4 үзэсгэлэнт цэцэрлэг бий.

Оттоманы эзэнт гүрэн Софийг эзлэх үеэр энэ хот ихээхэн хохирол амссан бөгөөд эртний барилгуудын дотроос зөвхөн эртний христийн хоёр барилга байсан - МЭ II зуунд баригдсан Гэгээн Жоржийн сүм ба IV зууны эхээр баригдсан Гэгээн Софийн сүм. Хадгалах Төв талбайд Димитровын бунхан, засгийн газрын ордон, үндэсний галерей байдаг. Бараг бүх гудамж төв талбайгаас салбарладаг. Талбайн ойролцоо хувьсгалын музей, Александр Невскийн сүм гэх мэт. Сүмийн хажууд Болгарын алдарт зохиолч Вазовын цээж баримал бүхий булш байдаг.