ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏theရိယာမှာစတုရန်းကီလိုမီတာ ၁၈၀,၀၀၀ ကျော်ရှိသည်။ ၎င်းသည်အရှေ့တောင်အာရှရှိအင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်၏တောင်ဘက်တွင်တည်ရှိပြီးမြောက်ဘက်တွင်လာအိုနိုင်ငံ၊ အနောက်မြောက်ဘက်တွင်ထိုင်းနိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်နှင့်အရှေ့တောင်ဘက်တွင်ဗီယက်နမ်နှင့်အနောက်တောင်ဘက်တွင်ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့တို့ရှိသည်။ ကမ်းရိုးတန်းသည်ကီလိုမီတာ ၄၆၀ ရှည်သည်။ ဗဟိုနှင့်တောင်ပိုင်းအပိုင်းများသည်လွင်ပြင်များ၊ အရှေ့၊ မြောက်နှင့်အနောက်တို့သည်တောင်တန်းများနှင့်ကုန်းပြင်မြင့်များဝန်းရံထားခြင်းခံရပြီးအများစုမှာသစ်တောများဖြင့်ဖုံးလွှမ်းထားသည်။ Cardamom တောင်တန်း၏အရှေ့ဘက်ပိုင်းရှိ Aola တောင်တန်းသည်ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ၁၈၁၃ မီတာတွင်တည်ရှိပြီး၎င်းဒေသသည်အမြင့်ဆုံးတောင်ဖြစ်သည်။ မဲခေါင်မြစ်သည်နယ်မြေအတွင်းကီလိုမီတာ ၅၀၀ ခန့်ရှည်လျားပြီးအရှေ့ဘက်သို့စီးဆင်းသည်။ Tonle Sap Lake သည်အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်တွင်အကြီးဆုံးရေကန်ဖြစ်ပြီးlowရိယာမှာ ၂၅၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာကျော်မြင့်သောနေရာတွင်ရှိပြီးမိုးရာသီတွင် ၁၀၀၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာရှိသည်။ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်ရှိကျွန်းများစွာမှာအဓိကအားဖြင့်ကောဟောင်ကျွန်းနှင့်လောင်းကျွန်းဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင်အပူပိုင်းမုတ်သုန်ရာသီဥတုရှိပြီးနှစ်စဉ်ပျမ်းမျှအပူချိန် ၂၉-၃၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်၊ မေလမှအောက်တိုဘာလအထိမိုးရာသီနှင့်နောက်နှစ်နိုဝင်ဘာလမှAprilပြီလခြောက်သွေ့သောရာသီဥတုများရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ၁၀၀၀ မီလီမီတာခန့်ရှိသည်။ တိုင်းပြည်ကိုပြည်နယ် ၂၀ ခုနှင့်မြှို့နယ် ၄ ခုအဖြစ်ခွဲထားသည်။

အေဒီ ၁ ရာစုတွင်ဖူနန်နိုင်ငံကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီးအင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်၏တောင်ပိုင်းကိုအုပ်ချုပ်သောအင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၅ ရာစုအကုန်မှ ၆ ရာစုအစအထိ Funan သည်အုပ်ချုပ်သူများ၏ပြည်တွင်းအငြင်းပွားမှုများကြောင့်စတင်ကျဆင်းလာသည်။ ၇ ရာစုအစတွင်မြောက်ပိုင်းမှပေါ်ထွက်လာသော Zhenla ကသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ Zhenla နိုင်ငံသည် ၉ ရာစုကျော်တည်ရှိခဲ့သည်။ ၉ ရာစုမှ ၁၅ ရာစုအစသို့ဖြစ်သော Angkor မင်းဆက်သည် Zhenla သမိုင်းတွင်အထွတ်အထိပ်ရောက်ခဲ့ပြီးကမ္ဘာကျော် Angkor ယဉ်ကျေးမှုကိုဖန်တီးခဲ့သည်။ ၁၆ ရာစုအကုန်တွင် Chenla ကိုကမ္ဘောဒီးယားဟုအမည်ပြောင်းခဲ့သည်။ ထို အချိန်မှစ၍ ၁၉ ရာစုအလယ်ပိုင်းအထိကမ္ဘောဒီးယားသည်လုံးဝဆုတ်ယုတ်ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီးဆိုင်းနှင့်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့၏ခိုင်မာသောအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားသည် ၁၈၆၃ တွင်ပြင်သစ်ကာကွယ်ရေး ၀ န်ကြီးဖြစ်လာပြီး ၁၈၈၇ တွင်ပြင်သစ်အင်ဒိုချိုင်းနားအဖွဲ့ချုပ်သို့ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ ၁၉၄၀ တွင်ဂျပန်ကသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင်ဂျပန်လက်နက်ချပြီးနောက်ပြင်သစ်ကသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၃၊ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်တွင်ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည်လွတ်လပ်ရေးကြေငြာခဲ့သည်။

အမျိုးသားအလံ - အရှည်က ၃: ၂ ကျားအချိုးနဲ့ထောင့်မှန်စတုဂံပုံ။ ၎င်းတွင်အလယ်တည့်တည့်အနီမျက်နှာပြင်နှင့်အတူချိတ်ဆက်ထားသောအပြိုင်အလျားလိုက်စတုဂံ (၃) ခုနှင့်ထိပ်နှင့်အောက်ဘက်အပြာရောင်အစင်းများပါ ၀ င်သည်။ အနီရောင်သည်ကံကောင်းခြင်းနှင့်ပျော်ရွှင်ခြင်းကိုပြသည်။ အပြာသည်အလင်းနှင့်လွတ်လပ်မှုကိုကိုယ်စားပြုသည်။ အနီရောင်ကျယ်ဝန်းသည့်မျက်နှာ၏အလယ်တွင်ကမ္ဗောဒီးယားနိုင်ငံ၏ရှည်လျားသောသမိုင်းကြောင်းနှင့်ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုကိုကိုယ်စားပြုသောကျော်ကြားသောဗုဒ္ဓဘာသာအဆောက်အအုံသည်ရွှေရောင်အနားကွပ်ရှိသောအန်ကော့ဘုရားကျောင်းတစ်ခုရှိသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားတွင်လူ ဦး ရေ ၁၃.၄ သန်းရှိပြီး ၈၄.၃% မှာကျေးလက် နေ၍ ၁၅.၇% သည်မြို့ပြတွင်ရှိသည်။ လူ ဦး ရေ၏ ၈၀% သောခမာလူမျိုးများတွင်လူမျိုးစု ၂၀ ကျော်ရှိပြီးခမ်း၊ ပွန်онг၊ လာအို၊ ထိုင်းနှင့်စင်းလူမျိုးများလည်းရှိသည်။ ခမာသည်အများသုံးဘာသာစကားဖြစ်ပြီးအင်္ဂလိပ်နှင့်ပြင်သစ်နှစ်မျိုးလုံးသည်ရုံးသုံးဘာသာစကားဖြစ်သည်။ ပြည်နယ်ဘာသာသည်ဗုဒ္ဓဘာသာဖြစ်သည်။ နိုင်ငံလူ ဦး ရေ၏ ၈၀% ကျော်သည်ဗုဒ္ဓဘာသာကိုယုံကြည်ကြသည်။ ချမ်လူမျိုးအများစုသည်အစ္စလာမ်ကိုယုံကြည်ကြပြီးမြို့သူမြို့သားအနည်းငယ်ကကက်သလစ်ဘာသာကိုယုံကြည်ကြသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားသည်ရိုးရာစိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံဖြစ်ပြီးစက်မှုအခြေခံအဆောက်အအုံအားနည်းသောကြောင့်ကမ္ဘာပေါ်တွင်ဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုပြမျဉ်းအောက်တွင်နေထိုင်သောလူ ဦး ရေသည်စုစုပေါင်းလူ ဦး ရေ၏ ၂၈% ရှိသည်။ တွင်းထွက်သိုက်များ၌အဓိကအားဖြင့်ရွှေ၊ ဖော့စဖိတ်၊ ကျောက်မျက်နှင့်ရေနံ၊ သံ၊ ကျောက်မီးသွေး၊ ခဲ၊ မန်းဂနိစ်၊ ထုံးကျောက်၊ ငွေ၊ သစ်တော၊ ငါးလုပ်ငန်းနှင့်တိရိစ္ဆာန်မွေးမြူရေးသည်အရင်းအမြစ်များပေါကြွယ်ဝသည်။ သစ်အမျိုးအစား ၂၀၀ ကျော်ရှိပြီးစုစုပေါင်းသိုလှောင်ပမာဏ ၁.၁၃၆ ဘီလီယံကုဗမီတာရှိသည်။ ၎င်းသည်ကျွန်း၊ သစ်၊ သစ်စ၊ သစ်ပင်၊ ဝါးစသည့်အပူပိုင်းသစ်ပင်များပေါများသည်။ စစ်ပွဲနှင့်သစ်တောပြုန်းတီးမှုကြောင့်သစ်တောသယံဇာတများအကြီးအကျယ်ပျက်စီးခဲ့ပြီးသစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုနှုန်းသည်နိုင်ငံ၏စုစုပေါင်း70ရိယာ၏ ၇၀% မှ ၃၅% သို့ကျဆင်းသွားပြီးအဓိကအားဖြင့်အရှေ့၊ မြောက်နှင့်အနောက်တောင်တန်းများတွင်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားသည်ရေအရင်းအမြစ်များပေါကြွယ်ဝသည်။ Tonle Sap Lake သည်ကမ္ဘာပေါ်ရှိကျော်ကြားသောသဘာဝရေချိုငါးဖမ်းလုပ်ငန်းနှင့်အရှေ့တောင်အာရှတွင်အကြီးဆုံးငါးဖမ်းကွက်ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို "ငါးကန်" ဟုလည်းလူသိများသည်။ အနောက်တောင်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းသည်ငါးဖမ်းခြင်းနှင့်ပုစွန်ထုတ်လုပ်ခြင်းသည်အရေးကြီးသောငါးဖမ်းကွက်ဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးသည်အမျိုးသားစီးပွားရေးတွင်အဓိကနေရာတွင်ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးရေးလူ ဦး ရေသည်စုစုပေါင်းလူ ဦး ရေ၏ ၇၁% နှင့်အလုပ်သမား ဦး ရေ၏ ၇၈% ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးမြေareaရိယာမှာ ၆.၇ သန်းဟက်တာဖြစ်ပြီး ၄ င်းတို့အနက်ဆည်မြောင်း37ရိယာမှာ ၃၇၄၀၀၀ ဟက်တာဖြစ်ပြီး ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ အဓိကစိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များမှာဆန်၊ ပြောင်း၊ အာလူး၊ မြေပဲနှင့်ပဲများဖြစ်သည်။ မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းဒေသနှင့် Tonle Sap Lake ၏ကမ်းခြေများသည်ကျော်ကြားသောစပါးထုတ်လုပ်ရာဒေသများဖြစ်ပြီး Battambang ပြည်နယ်ကို“ စပါးကျီ” အဖြစ်လူသိများသည်။ စီးပွားရေးကောက်ပဲသီးနှံများမှာရော်ဘာ၊ ငရုတ်ကောင်း၊ ဝါဂွမ်း၊ ဆေးရွက်ကြီး၊ သကြားအုန်း၊ ကြံ၊ ကော်ဖီနှင့်အုန်းသီးတို့ပါဝင်သည်။ နိုင်ငံအတွင်းရာဘာစိုက်ခင်းဟက်တာ ၁၀၀၀၀၀ ရှိသည်။ တစ်ယူနစ်ရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုမှာအတော်လေးမြင့်မားပြီးနှစ်စဉ်ရော်ဘာတန်ချိန် ၅၀၀၀၀ ကိုအဓိကအားဖြင့်အရှေ့ပိုင်း Kampong Cham တွင်ဖြန့်ဝေထားသည်။ ကမ္ဘောဒီးယား၏စက်မှုအခြေစိုက်စခန်းသည်အားနည်းနေသည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားနေရာများမှာကမ္ဘာကျော် Angkor အထိမ်းအမှတ်များ၊ ဖနွမ်းပင်နှင့် Sihanoukville ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သည်။

ဖနွမ်းပင် : ကမ္ဘောဒီးယား၏မြို့တော်ဖနွမ်းပင်သည်လူ ဦး ရေ ၁.၁ သန်းခန့်နေထိုင်သောနိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည် (၁၉၉၈) ။

"ဖနွမ်းပင်" သည်မူလကမ္ဘောဒီးယားခမာတွင်ရာဂန်နန်ဘင်ဖြစ်သည်။ ရာဂန်နန်ဆိုသည်မှာတောင်ဟုအဓိပ္ပာယ်ရပြီးဘင်သည်လူတစ် ဦး ၏နောက်ဆုံးနာမည်ဖြစ်သည်။ ဟိုင်နန်းနှင့်ဘင်တို့ကို Madame Benshan ဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။ သမိုင်းမှတ်တမ်းအရအေဒီ ၁၃၇၂ ခုနှစ်တွင်ကမ္ဘောဒီးယား၌ရေကြီးမှုကြီးတစ်ခုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏မြို့တော်ကမ်းခြေရှိတောင်ကုန်းတစ်ခုတွင်ဘင်အမည်ရှိဇနီးတစ် ဦး နေထိုင်သည်။ တစ်မနက်ခင်းတွင်ရေကိုခပ်ယူရန်သူမမြစ်သို့သွားသောအခါလှိုင်းကြီးသောမြစ်ထဲတွင်သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်ကိုတွေ့လိုက်ရသည်။ ထိုအပင်ထဲတွင်ရွှေဗုဒ္ဓဆင်းတုတစ်ခုပေါ်လာသည်။ သူမသည်ချက်ချင်းပင်အမျိုးသမီးငယ်အချို့ကိုမြစ်မှမြစ်မှကယ်တင်ရန်ကြေးနန်းရုပ်တု ၄ ခုနှင့်ဗုဒ္ဓရုပ်ထု ၁ ခုရှိကြောင်းတွေ့ရှိခဲ့သည်။ မစ္စစ်ဘင်သည်ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းသောဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်ပြီး၎င်းသည်ကောင်းကင်မှလက်ဆောင်ဖြစ်သည်ဟုယူမှတ်သည်။ ထို့ကြောင့်သူမနှင့်အခြားအမျိုးသမီးများသည်ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များကိုဆေးကြော။ အိမ်၌အခမ်းအနားကျင်းပ။ ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင်သူမနှင့်သူ့အိမ်နီးချင်းများသည်သူမ၏အိမ်ရှေ့တွင်တောင်ကုန်းတစ်ခုပေါ်တက်။ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော် ၅ ခုကိုတည်ဆောက်ရန်တောင်ထိပ်တွင်ဗုဒ္ဓဘာသာဘုရားကျောင်းတစ်ခုတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဒီ Madame ဘင်အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်, နောက်ပိုင်းသားစဉ်မြေးဆက်ဒီ Madame ဘင်ရဲ့တောင်ကိုဆိုလိုတာကဒီတောင် "Hundred Nang ဘင်" အမည်ရှိ ထိုအချိန်တွင်ပြည်ပရှိတရုတ်လူမျိုးများကို Jin Ben ဟုခေါ်ကြသည်။ Cantonese တွင် "Ben" နှင့် "Bian" အသံထွက်များသည်အလွန်နီးကပ်သည်။ အချိန်ကုန်လွန်လာသည်နှင့်အမျှဂျင်ဘင်သည်တရုတ်ဘာသာဖြင့် "ဖနွမ်းပင်" သို့ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီးယနေ့တိုင်အသုံးပြုဆဲဖြစ်သည်။

ဖနွမ်းပင်သည်ရှေးဟောင်းမြို့တော်ဖြစ်သည်။ ၁၄၃၁ ခုနှစ်တွင်စီယမ်သည်ခမာလူမျိုးများကိုကျူးကျော်ခဲ့သည်။ မခံမရပ်နိုင်သောကျူးကျော်မှုကြောင့်ခမာဘုရင် Ponlia-Yat သည် ၁၄၃၄ ခုနှစ်တွင် Angkor မှ Phnom Penh သို့မြို့တော်ကိုပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ မြို့တော်ဖနွမ်းပင်တည်ထောင်ပြီးနောက်တော်ဝင်နန်းတော်ကိုတည်ဆောက်ခဲ့သည်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း ၆ ခုတည်ဆောက်ခဲ့သည်၊ မျှော်စင်တောင်ကိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။ စိတ်ဓာတ်ကျမှုများ၊ တူးမြောင်းများနှင့်ဖနွမ်းပင်မြို့တော်ကိုပြုပြင်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ၁၄၉၇ တွင်တော်ဝင်မိသားစုသည်ကွဲပြားခြင်းကြောင့်ထိုဘုရင်သည်ဖနွမ်းပင်မှထွက်ခွာခဲ့သည်။ ၁၈၆၇ တွင်ဘုရင် Norodom သည်ဖနွမ်းပင်သို့တဖန်ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။

ဖနွမ်းပင်အနောက်ပိုင်းသည်ခေတ်မီအဆောက်အအုံများ၊ ကျယ်ပြန့်သောအဆောက်အအုံများ၊ ပန်းခြံများ၊ မြက်ခင်းပြင်များရှိသည့်ခရိုင်အသစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။