Dulmarka

Bangladesh, magaca oo buuxa Jamhuuriyadda Dadka ee Bangladesh, wuxuu leeyahay bedkiisu 147,570 kiiloomitir oo laba jibbaaran. Waxay ku taal wabiga ay sameeyeen wabiyada Ganges iyo Brahmaputra ee waqooyi-bari ee koonfurta Aasiya. Waxay xuduud la leedahay Hindiya seddex dhinac dhanka bari, galbeed iyo waqooyi, waxay xuduud la leedahay Myanmar dhanka koonfur-bari iyo Bay of Bengal dhanka koonfureed. Xeebta dhererkeedu waa 550 kilomitir. 85% dhulka oo dhan waa bannaanka, koonfur-bari iyo waqooyi-barina waa aagag buuro leh. Meelaha badankood waxay leeyihiin cimilo-dabiici ah monsoon, qoyan, kulul iyo roob. Sanadka oo dhan wuxuu u qaybsan yahay jiilaal (Nofeembar ilaa Febraayo), xagaaga (Maarso ilaa Juun) iyo xilli-roobaadka (Julaay ilaa Oktoobar). Celceliska heerkulka sanadlaha ah waa 26.5 ℃. Jiilaalku waa xilliga ugu wanaagsan sanadka, heerkulka ugu hooseeya waa 4 ° C, heerkulka ugu sarreeya ee xagaaga wuxuu gaaraa 45 ° C, celceliska heer kulka xilliga roobkuna waa 30 ° C. Bangladesh waxaa loo yaqaan "dhulka biyaha" iyo "waddanka wabiyada balliyada", waana mid ka mid ah waddamada leh wabiyada ugu badan adduunka. In ka badan 230 wabi oo waaweyn iyo kuwo yaryar oo dalka ka jira, kuwaas oo inta badan u kala baxa webiyada Ganges, Brahmaputra iyo Megna. Dusha sare ee Wabiga Brahmaputra waa Webiga Yarlung Zangbo ee dalkeenna. Wadarta dhererka marin biyoodka gudaha waa ilaa 6000 kilomitir. Kaliya maahan in wabiyada ay ka gudbaan oo ay cufan yihiin sida xuubka websaydhka, laakiin sidoo kale waxaa jira balliyo fara badan oo ku xardhan hareeraha waddanka.Waxaa dalka ka jira qiyaastii 500,000 ilaa 600,000 oo balliyo, celcelis ahaan qiyaastii 4 barkadood halkii kiilomitir oo laba jibbaaran, sida muraayad dhalaalaysa oo dhulka dul taal. Ubax qurux badan oo ubax ah oo reer Bangaladhesh ah ayaa lagu arki karaa meel kasta oo ka mid ah aagga qoyan ee shabaqa biyaha.

Dalku wuxuu u qaybsan yahay lix degmo oo maamul: Dhaka, Chittagong, Khulna, Rajshahi, Barisal iyo Sillet, oo leh 64 degmooyin.

Qowmiyada Bengali waa mid ka mid ah qowmiyadaha qadiimiga ah ee ku yaal koonfurta Aasiya. Gobolka Bangaladhesh ayaa dhistay dal madax banaan dhowr jeer, dhulkiisana mar waxaa ku jiray gobolada West Bengal iyo Bihar ee Hindiya. Qarnigii 16aad, Bangaladhesh waxay ku horumartay meesha ugu dad badan, dhaqaale ahaan horumartay iyo dhaqan ahaan barwaaqada ku leh qaaradaha. Badhtamihii qarnigii 18aad, waxay noqotay xaruntii gumaysigii Ingiriiska ee ka talinayay Hindiya. Waxay noqotay gobol ka tirsan Ingiriiska Hindiya qeybtii labaad ee qarnigii 19-aad. Sanadkii 1947, Hindiya iyo Baakistaan ​​waxaa loo kala qaybiyey Bangladesh waxa loo kala qaybiyey laba qaybood: Bari iyo Galbeed. Galbeedka waxa iska lahaa Hindiya bariga waxa leh Pakistan. Dongba waxay ku dhawaaqday madax-bannaanida Maarso 1971, Jamhuuriyadda Dadka ee Bangladesh waxaa si rasmi ah loo aasaasay bishii Janaayo 1972.

Calanka qaranka: Waa afargeesle leh dheelitir dherer iyo ballaciisu yahay 5: 3. Dhulka calanku waa cagaar madow oo leh giraangir wareegsan oo casaan ah oo ku taal bartamaha. Cagaarka madow wuxuu astaan ​​u yahay dhulka cagaaran ee xoogga leh ee cagaarka ah, wuxuuna astaan ​​u yahay xoog iyo barwaaqo dhalinyaro; giraangirta cas waxay astaan ​​u tahay waaberiga ka dib habeenka madow ee halganka dhiigga badan ku daatay. Calanka oo dhami wuxuu la mid yahay dhul ballaadhan oo ka soo baxaya qorrax cas, taas oo muujinaysa rajada dhalaalaysa iyo firfircoonida aan dhammaanayn ee jamhuuriyaddan yar ee Bangladesh.

Bangladesh waxaa ku nool 131 milyan (Abriil 2005), taasoo ka dhigeysa waddanka ugu dadka badan adduunka. Qowmiyada Bengali waxay gaarayaan 98% waana mid ka mid ah qowmiyadaha qadiimiga ah ee ku yaal koonfurta Aasiya, iyadoo in ka badan 20 qowmiyadood laga tiro badan yahay. Bengali waa luqadda qaranka iyo Ingiriisigu waa luqadda rasmiga ah. Kuwa aaminsan diinta Islaamka (diinta dowliga ah) waxay gaarayaan 88.3%, kuwa aaminsan Hinduuga waxay gaarayaan 10.5%. Ku dhowaad 85% dadka reer Bangladesh waxay ku nool yihiin miyiga Sababo taariikheed iyo cadaadis ballaaran oo dadka awgood, waxay hadda ka mid tahay waddamada ugu horumarsan adduunka. Dhaqaalaha qaranku inta badan wuxuu ku tiirsan yahay beeraha. Wax soo saarka beeraha ugu muhiimsan waa shaaha, bariiska, qamadiga, sonkorta iyo jute. Bangaladhesh waxay leedahay kheyraad macdan oo xadidan kheyraadka dabiiciga badanaa waa gaas dabiici ah keydka gaaska dabiiciga ee lagu dhawaaqay waa 311.39 bilyan oo mitir cubic halka kaydka dhuxushana uu yahay 750 milyan tan. Bedka keynku waa qiyaastii 2 milyan oo hektar, heerka kaymahana waa 13.4%. Warshadaha waxaa ku badan hemp, maqaar, dhar, dhar cudbi ah iyo kiimikooyin, warshadaha culus ayaa daciif ah, waxsoosaarkuna wuu horumarsan yahay, dadka shaqeeya waa 8% tirada guud ee shaqaalaha wadanka. Cimilada Bangladesh aad ayey ugu habboon tahay koritaanka jute. Horaantii qarnigii 16aad, beeralayda maxalliga ahi waxay ku beeri jireen jute tiro badan. Juteheeda kaliya ma aha wax soo saar, laakiin sidoo kale wuxuu ku fiican yahay qaab dhismeedka. Fibreerka waa dherer, dabacsan oo dhalaalaya, gaar ahaan jute-ka lagu dhex shubey biyaha nadiifka ah ee Wabiga Brahmaputra wuxuu leeyahay wax soo saar sare, qaab dhismeed aad u fiican, midab qurux badan oo jilicsan, wuxuuna leeyahay "fiber fiber". Loogu yeedhay. Soosaarka jute waa halbawlaha dhaqaalaha Bangladesh, dhoofinta jute waxay qaadataa booska koowaad celceliska waxsoosaarka sanadlaha wuxuu noqdaa qiyaastii 1/3 wax soo saarka adduunka.

Magaalooyinka waaweyn

Dhaka: Dhaka, caasimada Bangladesh, waxay ku taalaa woqooyiga wabiga Briganga ee Ganges Delta. Cimilada halkan waa diiran oo qoyan, oo leh 2500 mm oo roob ah xilliyada roobka. Geedaha mooska, geed cambaha, iyo geedo kale oo kala duwan ayaa meelkasta oo magaalada ah iyo hareeraheeda ah. Dhaka waxaa dhistay sanadkii 1608 Subedah-Islam Khan, oo ahaa Badhasaabkii Bengal ee Boqortooyadii Mughal, wuxuuna ku dhacay gacanta Ingiriiska sanadkii 1765-kii. Laga soo bilaabo 1905-1912, waxay ahayd caasimadda Bariga Bengal iyo Gobolka Assam. Waxay noqotay caasimaddii Bariga Pakistan 1947. Waxay noqotay caasimada Bangladesh 1971. Waxaa jira meelo badan oo xiiso leh oo magaalada ka mid ah, oo ay ku jiraan Qasriga Bala-Katra oo la dhisay 1644, oo uu dhalay Mughal Emperor Shaj Khan Waxaa dhisay Sha Shujie, wuxuu ahaa dhisme laba jibbaaran oo ay ku wareegsan yihiin afar dhinac, kaas oo la dejin jiray Caravanka Qaranka ee Bari Hadda waa laga tagay. Beerta loo yaqaan Sulawadi-Udeyan Park waa goobtii looga dhawaaqay dalka Bangaladesh si rasmi ah madax-bannaanidiisa bishii Maarso 7, 1971. Fort Laleba waa qalcad qadiim ah oo sedex dabaq ah, qalcadda waxaa la dhisay 1678. Iridda koonfureed waxay leedahay xoogaa minaarado ah, waxaa ku yaal qalcado badan oo qarsoon iyo masaajid aad u qurux badan, laakiin qalcadda oo dhan si buuxda looma dhammaystirin. Hoolka soo dhaweynta iyo qolka suuliga ee Nawab-Shai Ista Khan waa qaab quruxsan, hadda waa matxaf waxaana lagu soo bandhigayaa waxyaabo ka soo jeeda xilligii Mughal. Qabrigii Bibi-Pali Mausoleum wuxuu dhintey 1684. Waxaa lagu dhisay marmar Rajputana, Central India sandstone grey iyo Bihar black basalt, oo loo ekeysiiyey Taj Mahal Hindi ah. Dhaka waxaa loo yaqaan "Magaalada Masaajidada". Waxaa ku yaal in ka badan 800 masaajid oo magaalada ku yaal, inta badan waxaa ka mid ah Masjidka Star iyo Bayt Ur-Mukalam Masaajidada, Masjidka Sagambu, Masaajidka Qiding, iwm. Waxa kale oo jira Dakswari Temple of Hinduism. Kuwaas waxaa ka mid ah, Masjidka Bayt-Mukalam, oo la aasaasay 1960, waa kan ugu weyn oo ay ku isticmaali karaan tobanaan kun oo qof in ay ku cibaadeystaan ​​isla waqtigaas.