Uhi ʻo Cameroon i kahi ma kahi o 476,000 kilomika kilomika. Aia ia ma waenakonu a me komohana o ʻApelika, e pili ana i ke kahawai ʻo Guinea ma ke komohana hema, ʻo ka ekuatorena ma ka hema, a ʻo ka ʻaoʻao hema o ka wao akua ʻo Sahara ma ka ʻākau. ʻO ka hapa nui o nā panalāʻau he plateaus, a noho wale ka pāpū ma 12% wale nō o ka ʻāina. ʻO ka ua makahiki ma ka wāwae komohana o ka lua pele ʻo Cameroon ʻo 10,000 milimeter, kahi o nā wahi ua nui o ka ua i ka honua. ʻAʻole ma aneʻi wale nā wahi nani, nā waiwai hoʻokipa waiwai, akā nui pū kekahi o nā lāhui a me kahi ʻano kanaka nani. Hoʻolako ia i nā ʻano ʻāina like ʻole, nā ʻano aniau a me nā ʻano moʻomeheu o ka ʻāina ʻApelika. ʻIke ʻia ʻo "mini-Africa". ʻO Cameroon, ka inoa piha o ka Repubalika o Cameroon, e uhi ana i kahi ma kahi o 476,000 kilomika kilomika. Aia ia ma ka waena a me ke komohana o ʻApelika, e pili ana i ke awāwa ʻo Guinea ma ke komohana hema, ʻo ka equator ma ka hema, a ʻo ka ʻaoʻao hema o ka wao akua ʻo Sahara ma ka ʻākau. Aia ia ma Nigeria i ka ʻākau, Gabon, Kongo (Brazzaville) a me Equatorial Guinea ma ka hema, a ʻo Chad a me ʻApelika Waena ma ke komohana. Aia ma kahi o 200 mau lāhui a me nā hoʻomana nui he 3 ma ka ʻāina. ʻO nā ʻōlelo kūhelu ka ʻōlelo Palani a me Pelekane. ʻO Yaoundé, ke kapikala politika, he heluna lehulehu o 1.1 miliona; ʻO Douala, ke kapikala waiwai, ke awa nui loa a me ke kikowaena ʻoihana me ka heluna kanaka o 2 miliona. ʻO ka hapa nui o nā wahi i loko o ka panalāʻau he plateaus, a noho wale ka pāpū ma 12% o ka ʻāina. ʻO ke kahakai komohana he papu, lōʻihi mai ka ʻākau a hiki i ka hema; ʻo ka hema hikina ʻo ia ka pā haʻahaʻa a Cameroon me nā kahawai nui a me nā wahi wai; ʻo ka ʻĀkau o Benue River-Chad pālahalaha me kahi awelika o 300-500 mika; ʻo ke kikowaena nui ʻo Adamawa Plateau ke kumu o ka Central Africa Plateau. ʻO ka ʻāpana, ʻo ka awelika kiʻekiʻe ma kahi o 1,000 mau mika; ʻo ke kuahiwi a me ke komohana o nā mauna lua pele ʻo Cameroon he mau lua pele lehulehu, ʻo ia hoʻi ma kahi kiʻekiʻe o 2000 mau mika. ʻO ka lua pele Cameroon kokoke i ke kai he 4,070 mau mika ma luna o ke kai a ʻo ia ka piko kiʻekiʻe loa ma ka ʻāina a ma ʻApelika Komohana. ʻO ka muliwai ʻo Sana ka muliwai nui loa, i hoʻohui ʻia me ka muliwai Niang, muliwai Logon, muliwai Benue a pēlā aku. ʻO ke kahakai komohana a me nā ʻāina hema kahi ʻano o ka wao nahele equatorial, wela a wela i loko o ka makahiki, a ke hoʻololi nei i kahi aniau tropical tropical i ka ʻākau. ʻO ka ua nui o ka ua ma ka wāwae komohana o ka lua pele ʻo Cameroon he 10,000 milimeter, kahi o nā wahi ua nui o ka ua i ka honua. ʻAʻole nani a waiwai wale ʻo Cameroon i nā kumuwaiwai mākaʻikaʻi, akā nui pū kekahi o nā lāhui a me kahi ʻano kanaka nani. Hoʻolako ia i nā ʻano ʻāina like ʻole, nā ʻano aniau a me nā ʻano moʻomeheu o ka ʻāina ʻApelika, a ua kapa ʻia ʻo "mini-Africa". p ʻO ka ʻaoʻao komohana a me nā ʻaoʻao hema kahi i loaʻa i kahi ulu ulu nahele equatorial, a ʻo ka ʻaoʻao ʻākau he aniau nāhelehele tropical. ʻO ka mahana awelika o 24-28 -28. Ua mahele ʻia ka ʻāina i 10 mau panalāʻau (ʻAkau Hema, ʻAkau ʻĀkau, ʻĀpana ʻo Adamawa, Panalāʻau Hikina, Panalāʻau Kūloko, Panalāʻau Hema, ʻApelika Komohana, Panalaau Hema, Komohana Hema), 58 Nā mokuʻāina, 268 ʻāpana, 54 kalana. p / / Mai ka makahiki 5 o ke kenekulia, ua hoʻokumu ʻia kekahi mau aupuni ʻohana a me nā ʻāina kuʻikahi i ka ʻāina. Ua lele kaua aku ka poʻe Pokukala i ka makahiki 1472, a i ke kenekulia 16, ua kūʻē kūʻē mai iā Hōlani, Pelekania, Palani, Kelemania a me nā kolone. I ka makahiki 1884, ua koi ikaika ʻo Kelemania iā King Douala ma ke kapakai komohana o Cameroon e kau inoa i kahi "Treaty Protection." Ua lilo ka ʻāina i "lāhui pale" Kelemania, a i ka 1902 ua hoʻohui ʻia ka mokuna holoʻokoʻa o Cameroon. I ka wā o ke Kaua Honua Mua, ua noho kaʻawale nā pūʻali koa Pelekane a me Farani i Cameroon. I ka makahiki 1919, ua māhele ʻia ʻo Cameroon i ʻelua mau āpana, ua lilo ka moku hikina e Farani, a ua lilo ka moku komohana iā Pelekane. I ka 1922, ua hāʻawi ka Hui o Nā Aupuni i Cameroon Hikina a me Cameroon Komohana iā Pelekane a me Palani no ka "mandate rule." I ka 1946, ua hoʻoholo ka United Nations General Assembly e waiho i ka Kasas Hikina a me ke Komohana ma lalo o ka waihona o Pelekane a me Palani. Ma Ianuali 1, 1960, East Cameroon (French Trust Zone) i hoʻolaha i kona kūʻokoʻa a ua kapa ʻia ka ʻāina ʻo ka Repubalika o Cameroon. Ua lilo ʻo ʻAhijo i pelekikena. I Pepeluali 1961, ua mālama ʻia nā referendum ma ka ʻākau a me ka hema o ka Cameroon Trust Zone. Ua hoʻohui ʻia ka ʻākau i Nigeria ma ka lā 1 o Iune, a ua hui pū ʻia ka hema me ka Repubalika o Cameroon ma ʻOkakopa 1 e hoʻokumu i ka Federal Republic of Cameroon. I Mei 1972, ua hoʻopau ʻia ka ʻōnaehana pekelala a ua hoʻokumu ʻia ka Central Republic of United States o Cameroon. I ka makahiki 1984 ua hoʻololi ʻia i ka Lepupalika ʻo Cameroon. Ua haʻalele ʻo Ahiqiao i Nowemapa 1982. Ua kū ʻo Paul Biya i pelekikena. I Ianuali 1984, ua kapa ʻia ka ʻāina i ka Lepupalika ʻo Cameroon. Hoʻohui ʻia i ka Commonwealth ma Nowemapa 1, 1995. ʻO ka hae aupuni: he huinahā lōʻihi me ka lakio o ka lōʻihi i ka laulā o 3: 2. Mai ka hema a i ka ʻākau, aia ʻekolu mau huinaha kaulike a kaulike: ʻōmaʻomaʻo, ʻulaʻula, a melemele, me kahi hōkū melemele ʻelima kiko ma ka waena o ka ʻulaʻula. Hōʻailona ka ʻōmaʻomaʻo i nā mea kanu tropical o ka wao nahele equatorial hema, a hōʻailona pū kekahi i ka manaʻolana o ka poʻe no kahi wā e hiki mai ana maikaʻi; melemele e hōʻike ana i nā nāhelehele ʻākau a me nā kumuwaiwai mineral, a hōʻailona pū hoʻi i ka ʻōlinolino o ka lā e lawe mai i ka hauʻoli i ka poʻe; he hōʻailona ka ʻula i ka mana o ka lokahi a me ka lokahi. Hōʻailona ka hōkū ʻelima kihi i ka lokahi o ka ʻāina. p / / ʻO ka heluna heluna nui o Cameroon he 16.32 miliona (2005). Aia ma mua o 200 mau lāhui e like me Fulbe, Bamilek, Equatorial Bantu, Pygmies, a me Northantu Bantu. E like me, aia ma mua o 200 mau ʻōlelo ʻōiwi i ka ʻāina, ʻaʻohe o lākou i kākau i nā huapalapala. Palani a me Pelekane nā ʻōlelo kūhelu. ʻO nā ʻōlelo aupuni nui ʻo Fulani, Yaoundé, Douala, a me Bamilek, ʻaʻohe o lākou ʻōlelo āpau. ʻO ka Fulbe a me kekahi mau ʻohana ma ke komohana e pili ana i ka Hoʻomana ʻIlamana (ma kahi o 20% o ka heluna o ka ʻāina); ka poʻe hema a me nā kahakai e manaʻoʻiʻo i ka Kakolika a me ka Protestantism (35%); ke manaʻoʻiʻo nei nā wahi o uka a me nā wahi mamao i ka fetishism (45%). He Yaoundé: Aia ke kapikala o Cameroon, ʻo Yaounde (Yaounde) ma kekahi wahi puʻu ma ka hema o ka pā waena o Cameroon, ma kahi o 200 mau mile komohana o ke awa o Douala ma ke kahakai ʻAkelanika. ʻO ka muliwai Sanaga a me Niang meander ma o kāna ʻaoʻao. He moʻolelo lōʻihi ko Yaounde, he kauhale liʻiliʻi ia kahi i noho ai ka lāhui ʻōiwi ʻo Ewando. Ua ulu ʻo Yaoundé mai ka puana ʻana o Ewando. Ua ʻike nā kānaka hulikoehana i ka nui o nā ipu lepo me nā koʻi lipi a me nā kernel mai ka 1100 BC ma kahi hale kupapaʻu kokoke. Kūkulu ʻia ke kūlanakauhale ʻo Yaoundé ma 1880. I ka makahiki 1889, ua hoʻouka kaua ʻo Kelemania i Cameroon a kūkulu i ka pūʻali koa mua ma aneʻi. I 1907, ua hoʻokumu nā Kelemania i nā keʻena hoʻokele ma aneʻi, a ua hoʻomaka ke kūlanakauhale e ʻano. Ma hope o ke kūʻokoʻa ʻana o Cameroon ma 1960, ua koho ʻia ʻo Yaoundé i kapikala nui. p / <ʻO ka Hale Aliʻi i kōkua ʻia e Kina kekahi o nā hale nui i ke kūlanakauhale. Kū ka Palace of Culture i ka piko o Chinga Mountain a ʻike ʻia ʻo "Flower of Friendship". Ma kekahi puʻu ʻē aʻe ma ke kihi komohana ʻākau o ka Halealiʻi o Culture, aia kekahi hale aliʻi pelekikena hou. Kū alo kekahi mau hale ʻelua i kahi mamao a lilo i mau palena ʻāina kaulana. ʻO ka "mākeke wahine" i ke kūlanakauhale kahi hale pōʻai ʻelima papa. ʻO ka hapanui o nā mea kūʻai aku i kapa ʻia nā inoa o nā wahine. Uhi ʻia i kahi o 12,000 mau mika kūlike. Aia nā hale kūʻai he 390 i ka hale, mai kakahiaka a pō. Piha. Kūkulu hou ʻia ia ma ke kumu o kahi mākeke kūpikipiki. He wahi mākaʻikaʻi kēia no nā wahine hale a me kahi wahi huakaʻi nui no nā poʻe mākaʻikaʻi. |