Eritereya Amakuru Yibanze
Igihe cyaho | Igihe cyawe |
---|---|
|
|
Umwanya wigihe | Itandukaniro ryigihe |
UTC/GMT +3 isaha |
ubunini / uburebure |
---|
15°10'52"N / 39°47'12"E |
kodegisi |
ER / ERI |
ifaranga |
Nakfa (ERN) |
Ururimi |
Tigrinya (official) Arabic (official) English (official) Tigre Kunama Afar other Cushitic languages |
amashanyarazi |
Andika c Abanyaburayi 2-pin |
ibendera ry'igihugu |
---|
umurwa mukuru |
Asmara |
urutonde rwa banki |
Eritereya urutonde rwa banki |
abaturage |
5,792,984 |
akarere |
121,320 KM2 |
GDP (USD) |
3,438,000,000 |
telefone |
60,000 |
Terefone ngendanwa |
305,300 |
Umubare wabakoresha interineti |
701 |
Umubare w'abakoresha interineti |
200,000 |
Eritereya Intangiriro
Eritereya iherereye mu majyaruguru y'uburasirazuba bwa Afurika, Etiyopiya mu majyepfo, Sudani mu burengerazuba, Djibouti mu majyepfo y'iburasirazuba, n'Inyanja Itukura iburasirazuba. Ifite ubuso bwa kilometero kare 124.300 (harimo n'ibirwa bya Dakhlak). Ifite inkombe y'ibirometero 1200 kandi ireba Arabiya Sawudite na Yemeni hakurya y'inyanja. Umwanya wibikorwa bya Strait ya Mande, umuhogo wibice byinyanja kumigabane itatu yuburayi, Aziya na Afrika, ni ngombwa cyane. Eritereya ni igihugu cy’ubuhinzi, abaturage 80% bakora ubuhinzi n’ubworozi. Eritereya, izina ryuzuye rya Eritereya, iherereye mu majyaruguru y'uburasirazuba bwa Afurika, hamwe na Etiyopiya mu majyaruguru, Sudani mu burengerazuba, Djibouti mu majyepfo y'iburasirazuba, n'Inyanja Itukura mu burasirazuba. Ifite ubuso bwa kilometero kare 124.320 (harimo n'ibirwa bya Dakhlak) kandi ifite inkombe ndende. Nibirometero 1200 uvuye muri Arabiya Sawudite na Yemeni hakurya yinyanja, kandi Inzira ya Mande, umuhogo wumugabane wibihugu bitatu byu Burayi, Aziya, na Afrika, ifite umwanya wingenzi cyane. Eritereya yahoze ari ikigo cya politiki, ubukungu, n’umuco by’ingoma ya Aksum, kandi kiyobowe n’ubwami bwa Etiyopiya igihe kirekire. Mu 1869, Abataliyani batangiye kwigarurira agace ka Eritereya maze batangaza ko ari ubukoloni mu 1882. Mu 1890, yari igamije guhuza uturere twigaruriwe mu bukoloni bwunze ubumwe, bwiswe "Eritereya", ari yo nkomoko y'izina rya Eritereya. Ubutaliyani bwarahagurutse mu 1941, Ecuador yigarurirwa n'Ubwongereza ihinduka umwizerwa. Mu 1950, Eritereya yashinze federasiyo na Etiyopiya nk'umutwe wigenga.Impande zombi zashizeho federasiyo mu 1952, ingabo z'Ubwongereza zirahaguruka muri uwo mwaka. Mu 1962, Eritereya yabaye intara ya Etiyopiya. Ku ya 23-25 Mata 1993, Ecuador yakoze referendum ku bwigenge bwa Ecuador, naho 99.8% by'abatoye bashyigikiye ubwigenge. Guverinoma y'inzibacyuho ya Etiyopiya yemeye ibyavuye muri referendumu kandi yemera ubwigenge bwa Ecuador. Ku ya 24 Gicurasi 1993, uquateur yatangaje ubwigenge bwayo ku mugaragaro kandi ikora ibirori byo gushinga. Ibendera ryigihugu: Ni urukiramende. Ubuso bwibendera bugizwe na mpandeshatu, hamwe na mpandeshatu isosceles itukura hafi yibendera. Mu gice gitukura, hariho uruziga ruzengurutse amashami atatu ya elayo yumuhondo. Umutuku ushushanya urugamba rwo guharanira ubwigenge no kwibohora, icyatsi kigereranya ubuhinzi n'ubworozi, ubururu bugereranya umutungo ukungahaye mu nyanja n’umutungo w’igihugu, umuhondo ugereranya umutungo w’amabuye, naho ishami rya elayo rigereranya amahoro. Eritereya ituwe n'abaturage miliyoni 4.56 (ugereranije mu 2006), kandi hari amoko 9: Tigrinya, Tigray, Hidalaibe, Biren, Kunama, Nala, Saho, Afar, Rashaida. Muri bo, ubwoko bwa Tigrinya na Tigray bugize ubwinshi, kandi ubwoko bwa Afar ahanini buri mu majyepfo y'uburasirazuba kandi bufite uruhare runini. Buri bwoko bukoresha ururimi rwarwo, indimi nyamukuru ni Tigrinya na Tigray. Rusange Icyongereza n'Icyarabu. Imyizerere ishingiye ku idini yiganjemo ubukirisitu n’ubuyisilamu, kimwe cya kabiri cy’abayoboke, kandi bake bemera gatolika n’ubusambanyi gakondo. Eritereya ni igihugu cy’ubuhinzi, 80% byabaturage b’igihugu bakora ubuhinzi n’ubworozi. Ibicuruzwa byubuhinzi bingana na 70% byinjira hanze. Inganda zubworozi zifite uruhare runini mubukungu bwigihugu. Umutungo kamere nka peteroli, umuringa, zahabu, icyuma, umunyu na gaze karemano nabyo ni byinshi. Inzego nyamukuru zinganda zirimo gutunganya amavuta, imyenda, gutunganya ibiryo, uruhu, gukora ibirahuri, no kudoda inkweto. Inkombe za Ecuador zifite uburebure bwa kilometero 1200, kandi inganda zo mu nyanja zateye imbere ugereranije. Icyambu cya Massawa, icyambu cyonyine cy’amazi maremare ku nyanja itukura, n’icyambu cya Assab gihimbano, gifite ibicuruzwa byinshi. |