ቱርክሜኒስታን መሰረታዊ መረጃ
የአካባቢ ሰዓት | የእርስዎ ጊዜ |
---|---|
|
|
የአከባቢ የጊዜ ሰቅ | የሰዓት ሰቅ ልዩነት |
UTC/GMT +5 ሰአት |
ኬክሮስ / ኬንትሮስ |
---|
38°58'6"N / 59°33'46"E |
ኢሶ ኢንኮዲንግ |
TM / TKM |
ምንዛሬ |
ማናት (TMT) |
ቋንቋ |
Turkmen (official) 72% Russian 12% Uzbek 9% other 7% |
ኤሌክትሪክ |
ይተይቡ ለ US 3-pin የ F- አይነት ሹኮ መሰኪያ |
ብሔራዊ ባንዲራ |
---|
ካፒታል |
አሽጋባት |
የባንኮች ዝርዝር |
ቱርክሜኒስታን የባንኮች ዝርዝር |
የህዝብ ብዛት |
4,940,916 |
አካባቢ |
488,100 KM2 |
GDP (USD) |
40,560,000,000 |
ስልክ |
575,000 |
ተንቀሳቃሽ ስልክ |
3,953,000 |
የበይነመረብ አስተናጋጆች ብዛት |
714 |
የበይነመረብ ተጠቃሚዎች ብዛት |
80,400 |
ቱርክሜኒስታን መግቢያ
ቱርክሜኒስታን በደቡብ ምዕራብ መካከለኛው እስያ የበር ወደብ የሌላት ሀገር ስትሆን 491,200 ስኩየር ኪ.ሜ የክልል ስፋት ያላት ሲሆን በምዕራብ ከ ካስፔያን ባህር ፣ በደቡብ እና በደቡብ ምስራቅ ኢራን እና አፍጋኒስታን እንዲሁም ከሰሜን እና ሰሜን ምስራቅ ካዛክስታን እና ኡዝቤኪስታን ጋር ትዋሰናለች ፡፡ አብዛኛው ክልል ቆላማ ነው ፣ ሜዳዎቹ ባብዛኛው ከባህር ወለል በላይ ከ 200 ሜትር በታች ናቸው ፣ ከክልሉ 80% የሚሆነው በካራኩም በረሃ ተሸፍኗል ፣ እንዲሁም የኮፕት ተራሮች እና የፓሎትሚዝ ተራሮች በደቡብ እና በምዕራብ ይገኛሉ ፡፡ ጠንካራ አህጉራዊ የአየር ንብረት ያለው ሲሆን በዓለም ላይ በጣም ደረቅ ከሚባሉ አካባቢዎች አንዱ ነው ፡፡ ቱርክሜኒስታን 491,200 ስኩየር ኪ.ሜ ስፋት ያለው ሲሆን በደቡብ ምዕራብ ማዕከላዊ እስያ የምትገኝ ወደብ አልባ ሀገር ናት ፡፡ በምእራብ በኩል ካስፔያንን ባህር ፣ በስተሰሜን ካዛክስታንን ፣ በሰሜን ምስራቅ ኡዝቤኪስታንን ፣ በምስራቅ አፍጋኒስታንን እና በደቡብ በኩል ኢራንን ያዋስናል ፡፡ አብዛኛው ክልል ቆላማ ነው ፣ ሜዳዎቹ በአብዛኛው ከባህር ጠለል በላይ ከ 200 ሜትር በታች ናቸው ፣ 80% የሚሆነው ክልል በካራኩም በረሃ ተሸፍኗል ፡፡ በደቡብ እና በምዕራብ በኩል የኮፕት ተራሮች እና የፓሎትሚዝ ተራሮች ይገኛሉ ፡፡ ዋነኞቹ ወንዞች በዋናነት በምስራቅ የሚከፋፈሉት አሙ ዳርያ ፣ ቴጃን ፣ ሙርግባብ እና አትረክ ናቸው ፡፡ በደቡብ ምስራቅ በኩል የሚያልፈው የካራኩም ታላቁ ቦይ 1,450 ኪሎ ሜትር ርዝመት ያለው ሲሆን 300,000 ሄክታር ያህል የመስኖ ቦታ አለው ፡፡ ጠንካራ አህጉራዊ የአየር ንብረት ያለው ሲሆን በዓለም ላይ በጣም ደረቅ ከሚባሉ አካባቢዎች አንዱ ነው ፡፡ ከዋና ከተማ አሽጋባት በስተቀር አገሪቱ በ 5 ግዛቶች ፣ በ 16 ከተሞች እና በ 46 ወረዳዎች ተከፍላለች ፡፡ አምስቱ ግዛቶች-አካል ፣ ባልካን ፣ ለባፕ ፣ ማሬ እና ዳሳጎዝ ናቸው ፡፡ በታሪክ መሠረት በፋርስ ፣ በመቄዶንያውያን ፣ በቱርኮች ፣ በአረቦች እና በሞንጎሊያውያን ታታሮች ተቆጣጠረ ፡፡ ከክርስቶስ ልደት በኋላ ከ 9 ኛው እስከ 10 ኛው ክፍለዘመን በታህሪ ሥርወ መንግሥት እና በሳማን ሥርወ መንግሥት ይገዛ ነበር ፡፡ ከ 11 ኛው እስከ 15 ኛው ክፍለዘመን በሞንጎል ታታርስ ይገዛ ነበር ፡፡ የቱርክሜን ብሔር በመሠረቱ የተመሰረተው በ 15 ኛው ክፍለዘመን ውስጥ ነው ፡፡ የ 16-17 ኛ ትውልዶች የሂዋ እና የቡሃሃራ ካናቴ ተወላጆች ነበሩ ፡፡ ከ 1860 ዎቹ መገባደጃ እስከ 1980 ዎቹ አጋማሽ ድረስ የክልሉ አንድ ክፍል ወደ ሩሲያ ተቀላቀለ ፡፡ የቱርኪመን ሰዎች እ.ኤ.አ. በ 1917 የካቲት አብዮት እና በጥቅምት የሶሻሊስት አብዮት ተሳትፈዋል ፡፡ የሶቪዬት ኃይል እ.ኤ.አ. በታህሳስ 1917 የተቋቋመ ሲሆን ግዛቷ በቱርኪስታን ራስ ገዝ የሶቪዬት ሶሻሊስት ሪ Republicብሊክ ፣ ኮራዛሞ እና ቡሃራ የሶቪዬት ህዝቦች ሪፐብሊክ ውስጥ ተካተተ ፡፡ የቱርሜሜን የሶቪዬት ሶሻሊስት ሪ Republicብሊክ የብሄረሰብ አስተዳደር አከባቢን ከወሰነ በኋላ ጥቅምት 27 ቀን 1924 ተቋቋመ እና ወደ ሶቭየት ህብረት ተቀላቀለ ፡፡ እ.ኤ.አ. ነሐሴ 23 ቀን 1990 (እ.ኤ.አ.) የቱርክሜኒስታን ጠቅላይ ሶቪዬት የመንግስት ሉዓላዊነት መግለጫን በማለፍ እ.ኤ.አ. በጥቅምት 27 ቀን 1991 ነፃነትን በማወጅ ስሙን ወደ ቱርክሜኒስታን በመቀየር በዚያው ዓመት ታህሳስ 21 ቀን ህብረቱን ተቀላቀሉ ፡፡ ብሔራዊ ባንዲራ-ርዝመቱ እስከ 5 3 ስፋት ያለው ጥምርታ ያለው አግድም አራት ማዕዘን ነው ፡፡ የባንዲራው መሬት ጥቁር አረንጓዴ ነው ፣ በባንዲራው ምሰሶ በአንዱ በኩል በባንዲራው በኩል የሚያልፈው ቀጥ ያለ ሰፊ ባንድ ያለው ሲሆን በሰፊው ባንድ ውስጥ አምስት ምንጣፍ ቅጦች ከላይ እስከ ታች ይደረደራሉ ፡፡ በሰንደቅ ዓላማው የላይኛው ክፍል መሃል ላይ ጨረቃ እና አምስት ባለ አምስት ጫፍ ኮከቦች አሉ ጨረቃ እና ኮከቦች ሁሉም ነጭ ናቸው ፡፡ አረንጓዴ የቱርክሜኖች ሰዎች የሚወዱት ባህላዊ ቀለም ነው ፣ ጨረቃ ጨረቃ ብሩህ የወደፊት ሁኔታን ያሳያል ፣ አምስቱ ኮከቦች የሰው አምስቱን የአካል ክፍሎች ተግባራትን ያመለክታሉ ፣ እይታ ፣ መስማት ፣ ማሽተት ፣ ጣዕም እና መንካት ፣ ባለ አምስት ጫፍ ኮከብ የአጽናፈ ዓለሙን ጉዳይ ሁኔታ ያመለክታል-ጠንካራ ፣ ፈሳሽ ፣ ጋዝ ፣ ክሪስታል እና ፕላዝማ ፤ ምንጣፍ ንድፍ የቱርሜን ህዝብን ባህላዊ ሀሳቦች እና ሃይማኖታዊ እምነቶች ያሳያል ፡፡ ቱርክሜኒስታን ከቀድሞዋ ሶቪየት ህብረት ሪፐብሊኮች አንዷ በመሆን በጥቅምት 1924 እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. ከ 1953 ጀምሮ የፀደቀው ብሄራዊ ሰንደቅ ዓላማ በቀድሞዋ ሶቪየት ህብረት ባንዲራ ላይ ሁለት ሰማያዊ ጭረቶችን ማከል ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. በጥቅምት 1991 ነፃነት ታወጀና አሁን ያለው ብሄራዊ ሰንደቅ ዓላማ ተቀበለ ፡፡ ቱርክሜኒስታን ወደ 7 ሚሊዮን የሚጠጋ ህዝብ አላት (እ.ኤ.አ. ማርች 2006) ፡፡ ከ 100 በላይ ብሄረሰቦች የሚገኙ ሲሆን ከእነዚህ ውስጥ 77% ቱርክሜን ፣ 9.2% ከኡዝቤክስ ፣ 6.7% ሩሲያውያን ፣ 2% ካዛክህ ፣ 0.8% አርሜናውያን በተጨማሪ ከአዘርባጃጃኒ እና ከታታር በተጨማሪ ፡፡ አጠቃላይ ሩሲያኛ። ኦፊሴላዊው ቋንቋ ቱርክሜን ነው ፣ እሱም የአልታቲክ ቋንቋ ቤተሰብ ደቡባዊ ቅርንጫፍ ነው ፡፡ ከ 1927 በፊት የቱርክመን ቋንቋ በአረብኛ ፊደላት በኋላ ላይ በላቲን ፊደላት እና ከ 1940 ጀምሮ ሲሪሊክ ተጽ wasል ፡፡ አብዛኛዎቹ ነዋሪዎች በእስልምና (በሱኒ) ያምናሉ ፣ ሩሲያውያን እና አርመናውያን ደግሞ በኦርቶዶክስ ቤተክርስቲያን ያምናሉ ፡፡ ዘይት እና የተፈጥሮ ጋዝ የቱርክሜኒስታን ብሔራዊ ኢኮኖሚ ምሰሶ ኢንዱስትሪዎች ሲሆኑ ግብርናው በዋናነት የሚያድገው ጥጥ እና ስንዴ ነው ፡፡ የማዕድን ሀብቶች በተለይም ዘይት ፣ የተፈጥሮ ጋዝ ፣ ግላቤር ጨው ፣ አዮዲን ፣ ብረት ያልሆኑ እና ያልተለመዱ ብረቶችን ጨምሮ ሀብታም ናቸው ፡፡ አብዛኛው የአገሪቱ መሬት በረሃ ነው ፣ ነገር ግን ከመሬት በታች የተትረፈረፈ ዘይት እና የተፈጥሮ ጋዝ ሀብቶች አሉ ፡፡ የተረጋገጠው የተፈጥሮ ጋዝ ክምችት 22.8 ትሪሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ሲሆን ይህም ከጠቅላላው የዓለም አጠቃላይ ክምችት አንድ አራተኛ ያህል ሲሆን የነዳጅ ክምችት ደግሞ 12 ቢሊዮን ቶን ነው ፡፡ ከነፃነት በፊት በዓመት ከ 3 ሚሊዮን ቶን የዘይት ምርት ወደ 10 ሚሊዮን ቶን አድጓል፡፡የአመቱ የተፈጥሮ ጋዝ ምርት 60 ቢሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ደርሷል ፣ የኤክስፖርት መጠኑም ከ 45 እስከ 50 ቢሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ደርሷል ፡፡ እንደ ሥጋ ፣ ወተትና ዘይት ያሉ ምግቦች እንዲሁ ሙሉ በሙሉ ራሳቸውን የቻሉ ናቸው ፡፡ ቱርክሜኒስታንም እንዲሁ በርካታ አዳዲስ የሙቀት ኃይል ማመንጫዎችን ገንብታለች ፣ ዜጎ electricityም ኤሌክትሪክን በነፃ ይጠቀማሉ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 2004 አጠቃላይ የሀገር ውስጥ ምርት 19 ቢሊዮን የአሜሪካ ዶላር ደርሷል ፣ ከቀዳሚው ዓመት ጋር ሲነፃፀር የ 21.4 በመቶ ጭማሪ ያሳየ ሲሆን የነፍስ ወከፍ የሀገር ውስጥ ምርት ወደ 3,000 የአሜሪካ ዶላር የሚጠጋ ነበር ፡፡ አሽጋባት-አሽጋባት የቱርክሜኒስታን (አሽጋባት) ዋና ከተማ ፣ ብሔራዊ የፖለቲካ ፣ የኢኮኖሚ እና የባህል ማዕከል እና በመካከለኛው እስያ ካሉ አስፈላጊ ከተሞች አንዷ ናት ፡፡ በደቡባዊ ማዕከላዊ የቱርክሜኒስታን ክፍል በካራኩም በረሃ ደቡባዊ ጫፍ ላይ የምትገኝ ሲሆን በአንጻራዊ ሁኔታ በመካከለኛ እስያ ውስጥ ወጣት ግን ታታሪ ከተማ ናት ፡፡ የከፍታው ከፍታ 215 ሜትር ሲሆን አካባቢው ከ 300 ካሬ ኪ.ሜ. የሕዝቡ ብዛት 680,000 ነው ፡፡ መካከለኛ የሆነ አህጉራዊ ደረቅ የአየር ጠባይ አለው ፣ አማካይ የሙቀት መጠኑ በጥር 4.4 January እና በሐምሌ 27.7 with ነው ፡፡ አማካይ ወርሃዊ የዝናብ መጠን 5 ሚሜ ብቻ ነው ፡፡ አሽጋባድ በመጀመሪያ የቱርሜንሜን ቅርንጫፍ የሆነው የጄይዘን ግንብ ነበር ትርጉሙም “የፍቅር ከተማ” ማለት ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1881 Tsarist ሩሲያ የሃውሊ የባህር ኃይል አውራጃን በመመስረት እዚህ የአስተዳደር ማዕከል አቋቋመ ፡፡ በአንደኛው የዓለም ጦርነት ዋዜማ ከተማዋ በ Tsarist ሩሲያ እና በኢራን መካከል የንግድ ማዕከል ሆነች ፡፡ በ 1925 የቱርሜሜን የሶቪዬት ሶሻሊስት ሪፐብሊክ ዋና ከተማ ሆነች ፡፡ ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ማብቂያ በኋላ የሶቪዬት መንግሥት በአሽጋባት መጠነ-ሰፊ የድህረ-ጦርነት ግንባታ አካሂዷል ፡፡ ሆኖም እ.ኤ.አ. በጥቅምት 1948 በሬቸር ስኬል ላይ ከ9-10 በሆነ የመሬት መንቀጥቀጥ ተከስቷል ፣ ይህም መላውን ከተማ ሊያጠፋ ተቃርቧል ፡፡ ሰዎች ሞቱ ፡፡ በ 1958 እንደገና ተገንብቶ ከ 50 ዓመታት በላይ ግንባታና ልማት በኋላ አሽጋባት እንደገና አዳብረዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. ታህሳስ 27 ቀን 1991 ቱርክሜኒስታን ነፃነቷን በማወጅ አሽጋባት የቱርክሜኒስታን ዋና ከተማ ሆነች ፡፡ ቱርክሜኒስታን እ.ኤ.አ. በጥቅምት 1991 ነፃነቷን ካወጀች በኋላ መንግስት ዋና ከተማዋን በዓለም ላይ ልዩ ነጭ እብነ በረድ ከተማ ፣ የውሃ ከተማ እና አረንጓዴ ዋና ከተማ ለማድረግ ወሰነ ፡፡ አሽጋባት በዓለም ላይ በፍጥነት በማደግ ላይ ካሉ ከተሞች አንዷ ነች ሁሉም አዳዲስ ሕንፃዎች በፈረንሣይ አርክቴክቶች የተቀረጹ ሲሆን በቱርኮች የተገነቡ ናቸው ፡፡ የሕንፃው ገጽታ ከኢራን በሚመጡ ነጭ እብነ በረድ ሁሉ ተሸፍኖ መላ ከተማዋን ነጭ እና ብሩህ ያደርጋታል ፡፡ የአትክልት ስፍራዎች ፣ የሣር ሜዳዎችና fo foቴዎች በከተማዋ ውስጥ በሁሉም ቦታ ይታያሉ ፣ በብሔራዊ ቴአትር አቅራቢያ ያለው ታዋቂው የማዕከላዊ የባህልና ዕረፍት ፓርክም በአትክልትና በአበባ መዓዛ የተሞላ ነው ፡፡ የሶቪዬት ህብረት ከተበታተነ በኋላ በከተማዋ አዲስ የተገነቡት መጠነ ሰፊ ህንፃዎች በሁሉም ቦታ ይገኛሉ፡፡የፕሬዚዳንቱ ቤተ መንግስት እጅግ አስደናቂ ነው ፣ ገለልተኛ በር ፣ የመሬት መንቀጥቀጥ መታሰቢያ ውስብስብ ፣ ብሄራዊ ሙዚየም እና የህፃናት ማሳደጊያው ልዩ ናቸው ፡፡ |