Gollandiýa Patyşalygynyň doly ady Gollandiýanyň meýdany 41528 inedördül kilometre barabardyr. Europeewropanyň günbatarynda, gündogarda goňşy Germaniýa we günortada Belgiýa ýerleşýär. Demirgazyk we günbatar bilen demirgazyk bilen serhetleşýär we Reýn, Maas we Skelt derýalarynyň deltasynda, kenar ýakasy 1,075 kilometre barabardyr. Territoryurduň derýalary esasan Reýn we Maas ýaly derýalary kesýär. Demirgazyk-günbatar kenarda IJsselmeer bar. Günbatar kenar pes, gündogar tolkunly düzlükler, orta we günorta-gündogar daglyk ýerlerdir. "Gollandiýa" Gollandiýada nemes dilinde "pes ýurt" diýmegi aňladýar. Landerleriniň ýarysyndan gowragy deňiz derejesinden ýa-da diýen ýaly bolany üçin atlandyrylýar. Gollandiýanyň howasy deňiz howasy, giň ýaprakly tokaý howasy.

48urt 489 häkimligi bolan (2003) 12 welaýata bölünýär. Welaýatlaryň atlary aşakdakylar: Groningen, Frizlend, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utreht, Demirgazyk Gollandiýa, Günorta Gollandiýa, Zelandiýa, Demirgazyk Brabant, Limburg, Freý Fran.

XVI asyrdan ozal uzak wagtlap feodal separatizm ýagdaýynda bolupdy. XVI asyryň başynda Ispaniýanyň hökümdarlygy astynda. 1568-nji ýylda 80 ýyllap Ispaniýanyň dolandyryşyna garşy söweş başlandy. 1581-nji ýylda demirgazykdaky ýedi welaýat Gollandiýa respublikasyny döretdi (resmi taýdan Gollandiýa Birleşen Respublikasy diýlip atlandyrylýar). 1648-nji ýylda Ispaniýa Gollandiýanyň garaşsyzlygyny resmi taýdan ykrar etdi. XVII asyrda deňiz kolonial güýji bolupdy. XVIII asyrdan soň Gollandiýanyň kolonial ulgamy kem-kemden ýykyldy. 1795-nji ýylda fransuzlaryň çozmagy. 1806-njy ýylda Napoleonyň dogany patyşa boldy, Gollandiýa bolsa patyşalyk diýlip atlandyryldy. 1810-njy ýylda Fransiýa goşuldy. 1814-nji ýylda Fransiýadan bölünip, indiki ýyl Gollandiýa Patyşalygyny esaslandyrdy (Belgiýa 1830-njy ýylda Gollandiýadan aýryldy). 1848-nji ýylda konstitusion monarhiýa öwrüldi. Birinji jahan urşy döwründe bitaraplygy saklady. Bitaraplyk Ikinji jahan urşunyň başynda yglan edildi. 1940-njy ýylyň maý aýynda nemes goşuny basyp aldy we basyp aldy, şa maşgalasy we hökümeti Angliýa göçdi we sürgündäki hökümet döredildi. Uruşdan soň bitaraplyk syýasatyny taşlap, NATO we Europeanewropa Bileleşigine, soňra bolsa Europeanewropa Bileleşigine girdi.

Milli baýdak: Uzynlygy 3: 2 bolan ini bilen gönüburçly. Topokardan aşak, gyzyl, ak we gök üç sany parallel we deň gorizontal gönüburçluklary birleşdirmek arkaly emele gelýär. Gök, ýurduň okeana ýüz tutýandygyny we halkyň bagtyny alamatlandyrýandygyny görkezýär; ak erkinligi, deňligi we demokratiýany, şeýle hem halkyň ýönekeý häsiýetini, gyzyl rewolýusiýanyň ýeňşini görkezýär;

Gollandiýanyň ilaty 16.357 million (2007-nji ýylyň iýun aýy). Frisden başga-da 90% -den gowragy Gollandiýalylar. Resmi dil Gollandiýaly we Frizland dilinde friz dilinde gürlenýär. Residentsaşaýjylaryň 31% -i katoliklige, 21% -i hristian dinine ynanýar.

Gollandiýa 2006-njy ýylda jemi milli önümi 612,713 milliard ABŞ dollary, adam başyna düşýän bahasy 31,757 ABŞ dollary bolan ösen kapitalistik ýurt. Gollandiýanyň tebigy baýlyklary gaty pes. Senagat ösdi. Esasy senagat pudaklary azyk önümlerini gaýtadan işlemek, nebithimiýa, metallurgiýa, maşyn öndürmek, elektronika, polat, gämi gurluşygy, çaphana, göwher gaýtadan işlemek we ş.m. Soňky 20 ýylda kosmos, mikroelektronika we biologiýa in engineeringenerçiligi ýaly ýokary tehnologiýaly pudaklaryň ösmegine uly ähmiýet berdi. Gämi gurluşygy, metallurgiýa we ş.m. Rotterdam Europeewropadaky iň uly nebiti gaýtadan işleýän merkezdir. Gollandiýa dünýädäki esasy gämi gurluşyk ýurtlaryndan biridir. Gollandiýaly oba hojalygy hem örän ösen we oba hojalygy önümlerini eksport edýän dünýäde üçünji ýerde durýar. Gollandiýalylar ýerli şertlere laýyklykda maldarçylygy ösdürip ýetişdirmek üçin ekerançylyk üçin ýaramly ýerleri ulanýardylar we indi adam başyna bir sygyr we bir doňuz ýetip, dünýäde maldarçylyk pudagynyň iň ösen ýurtlarynyň birine öwrüldi. Çäge gurluşynda kartoşka ösdürip ýetişdirýärler we kartoşka gaýtadan işlemegi ösdürýärler. Dünýädäki kartoşka söwdasynyň ýarysyndan gowragy bu ýerden eksport edilýär. Güller Gollandiýada sütün pudagydyr. Inurtda jemi 110 million inedördül metr ýyladyşhana gül we gök önümleri ösdürip ýetişdirmek üçin ulanylýar, şonuň üçin “Europeanewropa bagy” abraýyndan peýdalanýar. Gollandiýa dünýäniň dürli künjeklerine gözellik iberýär we gül eksporty halkara gül bazarynyň 40% -50% -ini tutýar. Gollandiýanyň maliýe hyzmatlary, ätiýaçlandyryş pudagy we syýahatçylyk hem gaty ösen.

Anekdot-Diri galmak we ösmek üçin Gollandiýalylar asyl kiçi ýurdy goramak we deňiz güýçli bolanda “ýokardan” gaça durmak üçin elinden gelenini edýärler. Deňiz bilen uzak wagtlap göreşdiler, deňizden gury ýer aldylar. XIII asyrda deňzi ýapmak üçin bentler guruldy, soň bolsa tabytdaky suw ýel turbinasy bilen akdy. Soňky birnäçe asyryň dowamynda Gollandiýalylar 1800 kilometr deňiz päsgelçiliklerini gurup, 600,000 gektardan gowrak ýer goşdy. Häzirki wagtda Gollandiýa topragynyň 20% -i deňizden emeli usulda özleşdirilýär. Gollandiýanyň Döwlet nyşanyna ýazylan "Sabyr" sözleri Gollandiýanyň halkynyň milli häsiýetini dogry görkezýär.

Amsterdam : Gollandiýa Patyşalygynyň paýtagty (Amsterdam) IJsselmeer-iň günorta-günbatar kenarynda, 735,000 ilaty (2003). Amsterdam geň şäher. Şäherde 1000-den gowrak köpri bilen birleşdirilen 160-dan gowrak uly we kiçi suw ýoly bar. Şäherde aýlanyp, köprüleri we derýalary kesip geçýär. Guşlaryň gözi bilen tolkunlar atlas we garga ýalydyr. Şäheriň meýdany deňiz derejesinden 1-5 metr aşakda we "Demirgazyk Wenesiýa" diýilýär.

"Dan" Gollandiýada bent diýmekdir. Gollandiýalylar tarapyndan gurlan bent 700 ýyl ozal balykçylyk şäherçesini kem-kemden häzirki halkara metropoluna öwrüpdi. XVI asyryň ahyrynda Amsterdam möhüm port we söwda şäherine öwrüldi we XVII asyrda bir wagtlar dünýäniň maliýe, söwda we medeni merkezine öwrüldi. 1806-njy ýylda Gollandiýa paýtagty Amsterdam şäherine göçürildi, ýöne şa maşgalasy, mejlis, premýer-ministr, merkezi ministrlikler we diplomatik wekilhanalar Gaagada galdy.

Amsterdam 7,700-den gowrak senagat kärhanasy bolan Gollandiýanyň iň uly senagat şäheri we ykdysady merkezidir we senagat göwher önümçiligi dünýädäki umumy paýyň 80% -ini tutýar. Mundan başga-da, Amsterdam dünýädäki iň gadymy bir stocka.

Amsterdam Europeanewropanyň meşhur medeniýet we sungat şäheridir. Şäherde 40 muzeý bar. Milli muzeýde dünýä belli Rembrandt, Hals we Wermer ýaly ussatlaryň eserlerini öz içine alýan 1 milliondan gowrak sungat eseri bar. Şäher häkimliginiň häzirki zaman sungat muzeýi we Wan Gog muzeýi XVII asyr Gollandiýa sungatynyň ýygyndysy bilen meşhurdyr. Wan Gogyň ölüminden iki gün öň tamamlanan "Garganyň bugdaý meýdany" we "Kartoşka iýýän daýhan" şu ýerde görkezilýär.

Rotterdam : Rotterdam Demirgazyk deňzinden 18 km uzaklykda, Gollandiýanyň günorta-günbatar kenarynda Reýn we Maas derýalarynyň goşulyşmagy netijesinde emele gelen deltada ýerleşýär. Aslynda Rotter derýasynyň agzynda dikeldilen ýerdi. XIII asyryň ahyrynda döredilen bu diňe kiçi deňiz porty we söwda merkezi bolupdyr. 1600-nji ýylda Gollandiýada ikinji uly söwda portuna öwrülip başlady. 1870-nji ýylda portdan göni Demirgazyk deňzine barýan suw ýoly täzelenip, çalt ösdi we dünýä portuna öwrüldi.

1960-njy ýyllardan bäri Rotterdam dünýäde iň uly ýük porty bolup, taryhy taýdan iň ýokary ýük mukdary 300 million tonna (1973) boldy. Bu Reýn jülgesiniň derwezesidir. Häzirki wagtda Gollandiýada ikinji uly şäher, suw, gury ýer we howa transport merkezi we möhüm söwda we maliýe merkezi. Rotterdam häzirki wagtda iň uly ýük geçirijisi bilen dünýäniň iň uly porty, şeýle hem Günbatar Europeewropadaky haryt paýlaýyş merkezi we Europeewropadaky iň uly konteýner portydyr. Esasy pudaklarda nebiti gaýtadan işlemek, gämi gurluşygy, nebithimiýa, polat, azyk we maşyn önümçiligi bar. Rotterdamda uniwersitetler, gözleg institutlary we muzeýler bar.