Узбекистан Үндсэн мэдээлэл
Орон нутгийн цаг | Чиний цаг |
---|---|
|
|
Орон нутгийн цагийн бүс | Цагийн бүсийн зөрүү |
UTC/GMT +5 цаг |
өргөрөг / уртраг |
---|
41°22'46"N / 64°33'52"E |
ISO кодчилол |
UZ / UZB |
валют |
Сом (UZS) |
Хэл |
Uzbek (official) 74.3% Russian 14.2% Tajik 4.4% other 7.1% |
цахилгаан |
Европын 2 зүүтэй в хэлбэрийг оруулна уу Австралийн залгуурыг оруулна уу |
Үндэсний туг |
---|
капитал |
Ташкент |
банкуудын жагсаалт |
Узбекистан банкуудын жагсаалт |
хүн ам |
27,865,738 |
талбай |
447,400 KM2 |
GDP (USD) |
55,180,000,000 |
утас |
1,963,000 |
Гар утас |
20,274,000 |
Интернет хостуудын тоо |
56,075 |
Интернет хэрэглэгчдийн тоо |
4,689,000 |
Узбекистан танилцуулга
Узбекистан бол Дундад Азийн төв хэсэгт орших далайд гарцгүй орон бөгөөд баруун хойд талаараа Арал тэнгистэй хиллэдэг бөгөөд нийт 447,400 хавтгай дөрвөлжин км газар нутагтай Казахстан, Киргиз, Тажикстан, Туркменистан, Афганистантай хиллэдэг. Нийт нутаг дэвсгэрийн газар нутаг нь зүүн талаараа өндөр, баруун талаараа нам дор байдаг.Намхаг тал нь нийт нутгийн 80% -ийг эзэлдэг.Ихэнх хэсэг нь баруун хойд хэсэгт орших Кизилкум цөлд байрладаг.Зүүн ба өмнөд хэсэг нь Тяньшань уулс, Жисар-Алай нурууны баруун захад хамаарна. Алдарт Фергана сав ба Зелафшаны сав газар. Энэ нутаг дэвсгэрт байгалийн асар их баялаг бүхий үржил шимтэй хөндий байдаг. Узбекистан, Бүгд Найрамдах Узбекистан Улсын бүтэн нэр нь Төв Ази дахь далайд гарцгүй орон бөгөөд баруун хойд талаараа Арал тэнгистэй хиллэдэг бөгөөд Казахстан, Киргизстан, Тажикистан, Туркменистан, Афганистантай хиллэдэг. Нийт газар нутаг нь 447,400 хавтгай дөрвөлжин км юм. Газар нутгийн хувьд зүүн талаараа өндөр, баруун талаараа намхан байдаг. Энгийн нам дор газар нь нийт нутгийн 80% -ийг эзэлдэг бөгөөд ихэнх хэсэг нь баруун хойд хэсэгт орших Кызылкумын цөлд байрладаг. Зүүн ба өмнөд хэсэг нь алдарт Фергана, Зарафшаны сав газар бүхий Тяньшань уулын систем ба Гисар-Алай уулын системийн баруун захад хамаарна. Энэ нутаг дэвсгэрт байгалийн асар их баялаг бүхий үржил шимтэй хөндий байдаг. Гол голууд нь Амударья, Сырдарья, Зелафшан юм. Энэ нь эрс хуурай эх газрын уур амьсгалтай. 7-р сарын дундаж температур 26 ~ 32 is, өмнөд хэсгээр өдөртөө 40 as өндөр байдаг; 1-р сарын дундаж температур -6 ~ -3 ℃, хойд зүгийн үнэмлэхүй хамгийн бага температур 38 ℃. Жилийн дундаж хур тунадас нь тэгш ба нам дор газарт 80-200 мм, уулархаг нутагт 1000 мм байдаг ба ихэнх нь өвөл, хаврын улиралд хур тунадас ордог. Узбекистан бол "Торгоны зам" дээр нэрд гарсан эртний улс бөгөөд Хятадтай "Торгоны зам" -аар дамжуулан олон жилийн түүхтэй. Бүхэл бүтэн улс нь 1 автономит бүгд найрамдах улс (Каракалпакийн автономит бүгд найрамдах улс), 1 хотын захиргаа (Ташкент) болон Андижан, Бухара, Жизак, Кашка гэсэн 12 мужид хуваагддаг. Дариа, Навои, Наманган, Самарканд, Сурхан, Сырдарья, Ташкент, Фергана, Харзмо. МЭ 11-12-р зуунд байгуулагдсан Узбекийн овог аймаг. XIII-XV зуунд Монгол Татар Төмөр гүрний удирдлага дор байжээ. 15-р зуунд Шибани хааны удирдлаган дор Узбек улс байгуулагджээ. 1860-70-аад оны үед Узбекистаны газар нутгийн нэг хэсгийг Орос руу нэгтгэв. Зөвлөлт засаг 1917 оны 11-р сард, Узбек Зөвлөлт Социалист Бүгд Найрамдах Улс 1924 оны 10-р сарын 27-нд байгуулагдаж Зөвлөлт Холбоот Улсад байгуулагджээ. 1991 оны 8-р сарын 31-нд тусгаар тогтнолоо зарлаж, Бүгд Найрамдах Узбекистан улс нэртэй болжээ. Төрийн далбаа: Энэ нь урт ба өргөн 2: 1 харьцаатай хэвтээ тэгш өнцөгт юм. Дээрээс доош, цайвар хөх, цагаан, цайвар ногоон гэсэн гурван зэрэгцээ өргөн тууз байдаг бөгөөд цагаан ба цайвар хөх, цайвар ногоон өргөн туузуудын хооронд хоёр нимгэн улаан судал байдаг. Цайвар цэнхэр туузны зүүн талд цагаан хавирган сар, 12 цагаан таван хошуутай одууд байдаг. Узбекистан 1924 онд хуучин Зөвлөлт Холбоот Улсын бүгд найрамдах улс болжээ. 1952 оноос хойш батлагдсан төрийн далбаа нь хуучин ЗХУ-ынхтай адил төстэй бөгөөд зөвхөн далбааны дунд өргөн хөх тууз, дээд ба доод хэсэгт нарийхан цагаан зурвас байсныг эс тооцвол. Узбекистаны Үндэсний тусгаар тогтнолын тухай хуулийг 1991 оны 8-р сарын 31-нд баталж, дээр дурдсан төрийн далбааг 10-р сарын 11-нд ашигласан. Узбекистан бол Төв Азийн хамгийн олон хүн амтай улс юм. 26.1 сая хүн амтай (2004 оны 12-р сар). 134 угсаатны дотор узбекууд 78.8%, оросууд 4.4%, тажикууд 4.9%, казахууд 3.9%, татарууд 1.1%, каракалпакууд 2.2%, киргизууд 1%, Солонгос угсаатны бүлэг 0.7% -ийг эзэлж байв. Бусад угсаатны бүлгүүдэд украин, туркмен, беларусь угсаатнууд багтдаг. Оршин суугчдын ихэнх нь лалын шашинд итгэдэг бөгөөд суннит шашинтай. Албан ёсны хэл нь узбек (Алтайн овгийн түрэг хэлний гэр бүл), орос хэл бол хэлний хэл юм. Гол шашин нь лалын шашин бөгөөд энэ нь суннит, хоёр дахь нь зүүн үнэн алдартны шашин юм. Узбекистан нь байгалийн баялаг ихтэй бөгөөд үндэсний эдийн засгийн тулгуур салбар нь "дөрвөн алт" юм: алт, "цагаан алт" (хөвөн), "вужин" (газрын тос), "цэнхэр алт" (байгалийн хий). Гэхдээ эдийн засгийн бүтэц нь дан, боловсруулах үйлдвэр харьцангуй хоцрогдсон байна. Узбекистаны алтны нөөц дэлхийн аравдугаар байранд ордог бөгөөд усны арвин нөөцтэй, ой модоор бүрхэгдсэн хувь нь 12% байдаг. Машин үйлдвэрлэл, өнгөт металл, хар металл, нэхмэл, торгоны үйлдвэр харьцангуй хөгжсөн. Уур амьсгалын бүс нь газар тариалангийн эдийн засгийг өргөн хүрээнд хөгжүүлэхэд таатай байдаг.Хөдөө аж ахуйн шинж чанар нь усалгаатай газар тариалангийн ус хамгааллын дэд бүтэц хөгжсөн байдаг. Хөдөө аж ахуйн тулгуур салбар нь хөвөн тарих, үржүүлгийн газар, мал аж ахуй, хүнсний ногоо, жимс жимсгэнэ тариалах нь чухал байр суурь эзэлдэг. Жилийн хөвөнгийн гарц нь хуучин Зөвлөлт Холбоот Улсын нийт хөвөнгийн үйлдвэрлэлийн гуравны хоёрыг бүрдүүлдэг бөгөөд дэлхийд дөрөвт жагсдаг бөгөөд "Платинум улс" гэж нэрлэдэг. Мал аж ахуй харьцангуй хөгжсөн бөгөөд ихэвчлэн хонь өсгөн үржүүлдэг бөгөөд харьцангуй өндөр хөгжилтэй байдаг. Узбекистан бол эртний "Торгоны зам" -ын хажуугаар өнгөрч байсан бүс нутаг юм.Улсын хэмжээнд 4000 гаруй байгалийн ба соёлын ландшафт байдаг бөгөөд голчлон Ташкент, Самарканд, Бухара, Хива зэрэг хотуудад байдаг. Ташкент: Узбекистаны нийслэл Ташкент бол Төв Азийн хамгийн том хот бөгөөд эдийн засаг, соёлын чухал төв юм. Энэ нь Узбекистаны зүүн хэсэгт, Чаткал нурууны баруун талд, Сир голын цутгал Чирчикийн хөндийн баян бүрдний төвд, 440-480 метрийн өндөрт байрладаг. Хүн ам нь 2,135,700 (2004 оны 12-р сар), тэдний 80% нь орос, узбек үндэстнүүд бөгөөд цөөнхөд татар, иудей, украинчууд багтдаг. Энэхүү эртний хот нь эрт дээр үеэс баруун барууны худалдааны чухал төв, тээврийн зангилаа байсан бөгөөд алдарт "Торгоны зам" энд өнгөрчээ. Эртний Хятадад Жан Цянь, Фа Сянь, Сюанзан нар бүгд мөрийн ул мөрөө үлдээжээ. Ташкент гэдэг нь Узбек хэлээр "Чулуун хот" гэсэн утгатай бөгөөд уулын арын шороон сэнсний бүсэд байрладаг, асар том хайргатай тул ийнхүү нэрлэсэн байна. Энэ бол эртний эртний хот бөгөөд МЭӨ II зууны эхэн үед баригдсан бөгөөд VI зуунд худалдаа, гар урлалаараа алдартай байсан бөгөөд эртний Торгоны замаар дайран өнгөрөх цорын ганц газар болжээ. Анх МЭ 11-р зуунд түүхэн тэмдэглэлээс харж болно. Тухайн үед 70,000 орчим хүн амтай 1865 онд ханатай хот болжээ.Энэ хот нь Оростой худалдаа хийх гол төв байсан бөгөөд хожим нь Оросын эзэнт гүрэнтэй нэгджээ. 1867 онд Туркестаны Автономит Бүгд Найрамдах Улсын засаг захиргааны төв болжээ. 1930 оноос хойш Узбекийн Бүгд Найрамдах Улсын (Зөвлөлт Холбоот Улсын бүгд найрамдах улсын нэг) нийслэл болж, 1991 оны 8-р сарын 31-нд тусгаар тогтносон Узбекистан улсын нийслэл болжээ. |